Spacer z Gierymskim

W najbliższych dniach będziemy świadkami dużego wydarzenia artystycznego - Muzeum Narodowe w Warszawie przygotowało wystawę dzieł Aleksandra Gierymskiego. Nie jesteśmy ekspertami z dziedziny historii sztuki dlatego przyjrzymy się obrazom Mistrza z całkiem innej perspektywy. Po powrocie do Warszawy w roku 1879 Aleksander Gierymski zafascynował się rodzimym miastem, a fascynacja ta zaowocowała licznymi obrazami i szkicami, szczególnie ubogich dzielnic miasta, takich jak Stare Miasto, Powiśle czy Solec. Przyjrzyjmy się jednemu z obrazów Mistrza:

 

Ten namalowany w roku 1890 obraz olejny Święto Trąbek III, (ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie: LINKprzedstawia charakterystyczny krajobraz warszawskiego Powiśla. Malarstwo realistyczne też znakomicie poddaje się zabiegom identyfikacyjnym. Jak udało mi się ustalić obraz ten przedstawia zakole Wisły między dzisiejszymi ulicami Zagórną a Wilanowską. W identyfikacji pomocny był plan Lindley’ów z roku 1891, na którym z łatwością możemy zlokalizować dawne budynki. 

 

Po lewej stronie ustawiony skośnie do drogi spichlerz znajdował się na działce o numerze hipotecznym 2932. Na niedatowanym zdjęciu z Narodowego Archiwum Cyfrowego widzimy ten sam spichlerz od strony zachodniej:  LINK. Widoczne szczegóły - trzy przypory oraz niski murek - są doskonale odwzorowane na planie Lindley’ów. Dalej za drewnianym płotem (również widocznym ma planie Lindley'a), znajdowała się brama wjazdowa prowadząca do zlokalizowanego na tyłach tej samej posesji pałacyku Szymona Symonowica: LINK. Dalej na obrazie widzimy stojący równolegle do Wisły jednopiętrowy budynek. Zasłania on mały placyk, przy którym stała słynna karczma flisacka (Solec 39, nr. hip. 2931), zlokalizowana swego czasu przez Kolegę zmiśka na forum dzielnicy Powiśle: LINK. Na samym końcu zabudowy widać budynki zlokalizowana na działce nr 2929. (Solec 41).

Okolica przypadła Gierymskiemu do serca skoro malował ja jeszcze kilka razy w różnych ujęciach: LINK1, LINK2, LINK3. Również brat Artysty, Maksymilian Gierymski uwieczniał na swoich płótnach tę samą okolicę Solca: LINK4, LINK5. Obu fascynował religijny klimat i niespodziewana egzotyka tego, wydawać by się mogło, typowego, warszawskiego nabrzeża.

(D)