Spalona powozownia

Prezentowane powyżej zdjęcie pojawiło się kilka miesięcy temu na portalu aukcyjnym Ebay.de. Choć widoczne miejsce jest bardzo charakterystyczne, nie udało się go wówczas zidentyfikować - takie zakamarki, ukryte pomiędzy budynkami były rzadko fotografowane i niewiele jest materiału porównawczego.
Rozwiązanie zagadki pojawiło się zupełnie przypadkowo. Podczas zwiedzania Parku Miniatur Województwa Mazowieckiego: LINK, zauważyłem identyczny portal wciśnięty pomiędzy kamienicę Granzowa: LINK, a budynek Giełdy przy ulicy Królewskiej: LINK

W obszernym artykule poświęconym kamienicy Granzowa: LINK, Jerzy S. Majewski pisze:
"[...] do elewacji wschodniej został dostawiony jednokondygnacyjny aneks mieszczący powozownię. Od strony maleńkiego dziedzińca dzielącego go od Królewskiej otwierała się neoklasycystyczną arkadową fasadą z greckim fryzem metopowo-tryglifowym podobnym do tego, jaki wieńczył sąsiedni gmach giełdy".

Odchylona pod niewielkim kątem ściana z balkonem widoczna w głębi identyfikowanego zdjęcia to tylna oficyna bardzo wydłużonej posesji Graniczna 6. Jej mieszkańcy mogli się cieszyć wspaniałym widokiem Ogrodu Saskiego, którego drzewa widzimy w tle nad budynkami. Cała ta okolica, łącznie z budynkiem Giełdy i sąsiednimi kamienicami spłonęła doszczętnie we wrześniu 1939. Pozostała tylko mocno uszkodzona kamienica Granzowa, która mimo kolejnych zniszczeń podczas powstania warszawskiego dotrwała aż do roku 1963.

Identyfikacja zdjęcia możliwa była dzięki twórcom Parku Miniatur, którzy zadbali o wierne odtworzenie całych budynków, a nie tylko ich fasad. Z przykrością dowiedziałem się więc, że Park musi do końca marca opuścić zajmowane dotychczas pomieszczenia w Domu Braci Jabłkowskich. Ekspozycję można oglądać tylko do 22 marca 2015, a dodatkową atrakcją jest wystawa fascynujących zdjęć lotniczych z września 1939 z kolekcji Roberta Marcinkowskiego. Kto jeszcze nie był, niech się spieszy!

nuro