środa, 4 czerwca 2014

Widoczek z pociągu


Kolejna fotografia wyszperana na portalu aukcyjnym Ebay.de. Jak wielokrotnie podkreślamy, Ebay jest niezawodnym źródłem interesujących zdjęć Warszawy. Doskonale zdajemy sobie sprawę, że w ogromnej większości są to zdjęcia wykonane w najsmutniejszym i najtragiczniejszym okresie historii miasta między rokiem 1939 a 1945. Z drugiej strony są to bardzo ważne dokumenty, ukazujące wojnę totalną wypowiedzianą Polsce i jej stolicy. Dlatego mimo wszystko cieszy fakt, że po latach wypływają na światło dzienne, poszerzając naszą wiedzę o tamtej Warszawie.

Często w identyfikacjach skupiamy się na trudnych, niemalże beznadziejnych przypadkach, lokalizując wręcz „sterty gruzu”. Ale nie traktujemy tego zajęcia jako sportu czy wyczynu. Staramy się też opisywać zdjęcia niezbyt trudne, z identyfikacyjnego punktu widzenia, za to naszym zdaniem interesujące ze względu choćby na miejsca o wyjątkowo ubogiej dokumentacji fotograficznej.

Nie inaczej było i tym razem. Zdjęcie zostało wykonane przez niemieckiego żołnierza, najprawdopodobniej z okien pociągu przejeżdżającego nasypem Kolei Nadwiślańskiej. Przedstawia kamienicę stojącą u zbiegu ul. Naczelnikowskiej i Księcia Ziemowita. Na ortofotomapie z roku 1945 kadr tego zdjęcia wygląda następująco:


Sama identyfikacja nie sprawiła szczególnego problemu ze względu na charakterystyczny układ budynku i ulic, ale także dlatego, że znalezione parę lat temu w sieci niemieckie zdjęcie lotnicze stanowiło dobrą pomoc w rozpoznaniu.

O ile przedmieścia wolskie, ochockie czy grochowskie zostały dość mocno obfotografowane, ze względu na swe strategiczne położenie, o tyle historyczne fotografie Targówka Fabrycznego (te sprzed 1939 roku), można bez przesady policzyć na palcach jednej ręki. Jak widać, ta specyficzna część dzielnicy, wciśnięta pomiędzy nasypy linii kolejowych, również ucierpiała podczas oblężenia Warszawy we wrześniu 1939 roku. Być może właśnie ze względu na bliskość strategicznych linii kolejowych, a także nieodległej Utraty, wchodzącej w skład zewnętrznego pierścienia obrony miasta, okolica padła ofiarą bombardowania. Kamienica, pomimo, jak się wydaje, nowoczesnej konstrukcji została potężnie uszkodzona, a skrzydło od strony ul. Księcia Ziemowita całkowicie wypalone. Obie te części budynku zostały rozebrane jeszcze w okresie okupacji. Do dnia dzisiejszego istnieją jedynie sąsiednie, dwupiętrowe kamienice przy ul. Birżańskiej 2 i 2a LINK, widoczne na naszym zdjęciu w tle po lewej stronie. Opisywana kamienica, będąca owocem intesyfikującego się tuż przed wybuchem wojny ruchu budowlanego w tej cześci Targówka, istniała tylko kilka lat między rokiem 1935-1940 i nie zdążyła dobrze utrwalić się w świadomości okolicznych mieszkańców.

PS.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na jedną ciekawostkę - widoczny w prawym dolnym rogu fotografii
najprawdopodobniej słupek przystanku autobusowego. Przed 1939 rokiem kursowała tędy linia T, z Targowej, poprzez Ząbkowską, Radzymińską, kończąc trasę na pętli przy ul. Siewnej.

(F)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz