Zdjęcie pochodzi z prywatnego archiwum rodziny Żurańskich. Na pierwszy rzut oka fotografia nie posiada wielu danych, umożliwiających skuteczną identyfikację. Wykonano ją gdzieś na peryferiach miasta. Wszędzie i nigdzie. Jedynie piaszczyste torowisko, oraz droga i iglasty zagajnik na drugim planie mogą wskazywać na przystanek linii podmiejskiej.
Wstępna analiza (na podstawie zdjęć lotniczych) kilku takich istniejących przed 1939 rokiem linii tramwajowych - na Okęcie, Wyścigi, do Wilanowa i Boernerowa, sprawiła, że zgodnie z pierwszym skojarzeniem, postanowiłem dokładniej przyjrzeć się tej ostatniej. I faktycznie, na wysokości pętli wszystko dość zgrabnie pasuje do identyfikowanej fotografii. Drzewa za plecami fotografowanej grupy, układ rzucanych cieni i strzałka na słupku przystankowym, wskazują, ze osoby stoją na przystanku dla wsiadających w kierunku Warszawy. A więc wyszło na to, że to pętla tramwajowa na Boernerowie przy ówczesnej ul. Lazurowej (dawniej była to ul. Fortowa a obecnie Gen. Sylwestra Kaliskiego).
Oczywiście, w tym wypadku o 100% pewności identyfikacji zdjęcia ciężko mówić, choć prawdopodobieństwo takiej, a nie innej lokalizacji jest bardzo duże. Do pełni szczęścia zabrakło w kadrze chociażby fragmentu słupa trakcyjnego. Na mniej reprezentacyjnych liniach podmiejskich, takich jak na Okęcie czy właśnie Boernerowo, stosowano bowiem prowizoryczne słupy drewniane z prostymi wysięgnikami. W przypadku trasy na Boernerowo nie dysponujemy żadnymi bezpośrednimi dowodami fotograficznymi, a jedynie poszlakami w postaci zdjęć z otwarcia linii, znajdujących się w zbiorach NAC: LINK1, LINK2.
Jeszcze słowo o samej linii tramwajowej "B". Uruchomiono ją w 1933 roku, po wybudowaniu Osiedla Łączności. Początkowo wagony odjeżdżały z peryferyjnej pętli przy ul. Górczewskiej, znajdującej się na wysokości ul. Księcia Janusza. W drugiej połowie lat 30-tych XX wieku linię przedłużono do centrum miasta, najpierw do pl Żelaznej Bramy, a następnie do pl. Teatralnego. Od Koła do Boernerowa była to linia jednotorowa z mijankami (podobnie jak linia na Okęcie). Warto również dodać, że pierwotnie przebiegała ona na Boernerowie ul. Radiową. Obecny jej przebieg to efekt zmiany w 1949 roku.
Na zdjęciu lotniczym z roku 1944 zaznaczyłem czerwoną kropką (w przybliżeniu) miejsce, w którym wykonano zdjęcie. Ujęcie w kierunku północnym.
A tak to samo miejsce wygląda obecnie: LINK.
(F)
Na Boernerowie słupy były kratownicowe:
OdpowiedzUsuńhttp://cab.waw.pl/przedwojenne-boernerowo-koncowy-przystanek-linii-tramwajowej-b/
Nie jestem pewien, czy przystanek początkowy nie był zlokalizowany już na łuku. Sam słupek też wygląda inaczej (ma mniej tabliczek i chyba nie ma strzałki), ale oczywiście to mogło się płynnie zmieniać.