poniedziałek, 17 czerwca 2013

O harcerzach, którzy się łopat nie bali


Powyższe zdjęcie, które wyszperałem na portalu aukcyjnym ebay.com, spodobało mi się tak bardzo, że od razu postanowiłem, że "trzeba je będzie zidentyfikować i opisać". Kiedyś to było harcerstwo! - to była moja pierwsza myśl na widok tej fotografii. Nie to, co dziś, gdy przestraszone dzieciaki pakują zakupy w supermarkecie domagając się "finansowego wsparcia" na zimowe ferie. Gdyby oni chociaż odnosili te zakupy starszym ludziom do domu! Nawet za moich czasów harcerstwo było już tylko karykaturą tego przedwojennego, i nie chodzi mi o to, że ten, czy tamten druh lubił sobie golnąć np. winko w krzakach, ale o tzw. całokształt. Harcerstwo z moich czasów już nie potrafiło wychowywać młodych ludzi i było w gruncie rzeczy tylko pustą wydmuszką, elegancko udrapowaną w mity pięknej tradycji i przeszłości. Cynizm, wyrachowanie, manipulacja - to moje doświadczenia z harcerstwem. Że nie wspomnę o socjalistycznej indoktrynacji, szczególnie miałkiej i bełkotliwej po okresie stanu wojennego. No ale zostawmy te  subiektywne rozważania na boku, być może inni mają lepsze wspomnienia. Najwyższy czas zająć się fotografią!

Zdjęcie wykonał jeden z amerykańskich korespondentów, a więc pochodzi ono zapewne z okresu 1945-1947. Zidentyfikowanie miejsca wykonania tego zdjęcia nie było szczególnie trudne, ze względu na widoczny budynek w tle. Sęk w tym, że tak od razu nie potrafiłem sobie przypomnieć, gdzie go widziałem. Początkowo sądziłem że to scena w Alejach Jerozolimskich - szeroka ulica, zielone drzewka, ale ten trop okazał się błędny. Zdjęcie byłem zmuszony odłożyć na jakiś czas.

Takie "leżakowanie" bardzo pomaga identyfikacji, nic więc dziwnego, że po upływie dwóch miesięcy, kiedy spojrzałem na to zdjęcie ponownie, w mojej głowie od razu zaświtało rozwiązanie. Fotografię wykonano na ul. Granicznej przy wylocie na pl. Żelaznej Bramy. Budynek w tle to kamienica o adresie pl. Żelaznej Bramy 2, rzućmy okiem dla porównania, na obrazek zamieszczony na portalu warszawa1939.pl: LINK. Widoczny w lewym górnym rogu zdjęcia transformator kioskowy znajduje się także w spisie wykonanym przez Fryderyka: LINK. Na ortofotomapie z roku 1945 nasze ujęcie wygląda mniej więcej tak:


Harcerze usuwają gruz zalegający na ulicy pod kamienicą przy ul. Granicznej 13. Na drugim planie za ciężarówką widzimy charakterystyczny murek zniszczonej we wrześniu 1939 i wyburzonej w czasie okupacji narożnej kamienicy Graniczna 16 / pl. Żelaznej Bramy 5: LINK. Widać tam też murowaną bramę prowadzącą na posesję. Budynek przy pl. Żelaznej Bramy 3 zapewne został już w większości rozebrany, inaczej zasłaniałby nam kamienicę pod numerem 2. Jakieś resztki bocznej oficyny widzimy na zdjęciu w prawym górnym rogu.

(P)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz