Wirtualne Muzeum Fotografii

Z wielką radością przekazujemy dalej informację o tym, że niedawno swoją działalność zainaugurowało Wirtualne Muzeum Fotografii. Pod tym adresem: LINK, czeka na nas ponad 50 tysięcy zdjęć znanych polskich fotografów. Prawdziwa uczta dla oczu! W tym zasobie jest cała masa zdjęć warszawskich i zasadniczo są bardzo lakonicznie opisane, spora część nie ma podanej nawet przybliżonej lokalizacji. Jako zespół Warszawskiej Identyfikacji uważamy, że to wielka szkoda i ze swojej strony będziemy starali się opisywać na łamach naszego bloga najciekawsze przypadki. Na początek zdjęcie Marii Chrząszczowej.

Nad fotografią tą, opisaną jako "Plac Powstańców Warszawa / Napoleona",  siedziałem wielokrotnie od chwili zakupienia albumu Kronikarki w roku 2012 (s. 140), ale za każdym razem zbyt ciemny kadr nie pozwalał na uchwycenia "koniuszka nitki", która zaprowadziłaby nas do "kłębka" z właściwym rozwiązaniem. Podwórko, kikut drzewa, ruiny kamienicy. Lekko opadający podjazd na pierwszym planie. Sprawdziłem kilka wybranych lokalizacji w rejonie dawnego placu Napoleona, ale bez powodzenia. Zapuściłem się nawet nieco dalej, ale przeczesywanie ortofotomapy, centymetr po centymetrze nie za bardzo mi się uśmiechało. Tym bardziej, że mogłem źle odczytać zarys budynku i prześlizgnąć się nieświadomie po właściwym miejscu. Pozostawały domysły, hipotezy i oczekiwanie na jakiś szczęśliwy traf.

Kiedy więc zobaczyłem to samo zdjęcie na stronach WMF: LINK, po prostu oniemiałem z zachwytu:

Na tym skanie widać wszystkie szczegóły fasady, niewielki ryzalit w bocznych oficynach, owalną klatkę schodową przy bramie i nawet jakiś budynek w jej prześwicie. Od razu wróciłem do tematu i już po pięciu minutach miałem gotowe rozwiązanie. Chyba najbardziej pomogła barierka widoczna po prawej. Ten podjazd skojarzyłem z kamienicą Geodezyjnego Towarzystwa Akcyjnego "Kalisz" na podwórzu przy ulicy Mazowieckiej 11a: LINK.W tym istniejącym do dziś budynku, w jego południowej części znajduje się brama, którą uwiecznili fotoreporterzy BIP podczas powstania warszawskiego. Na zdjęciu Joachimczyka widzimy w tle skręcający w prawo i unoszący się lekko do góry podjazd: LINK. Ortofotomapa z roku 1945 potwierdziła w pełni moje przypuszczenia. Na zdjęciu Marii Chrząszczowej zostało uwiecznione podwórze kamienicy przy placu Dąbrowskiego 2/4:

Na zdjęciu lotniczym widzimy charakterystyczny kształt budynku, oba zniszczone drzewa na podwórku oraz ryzality bocznych oficyn.Kamienica została po wojnie rozebrana i w jej miejscu wybudowano zupełnie nowy budynek. Podjazd do kamienicy w głębi posesji, z którego wykonano zdjęcie, istnieje do dziś (czerwiec 2018), choć oczywiście w nieco zmodernizowanym kształcie:

Jak już wszystko stało się jasne, w bazie WMF odnalazłem inne zdjęcie Marii Chrząszczowej, wykonane w tym samym miejscu, ale w kierunku wschodnim i przedstawiające tę sama, zniszczoną bramę kamienicy GTA "Kalisz": LINK. I to zdjęcie zostało opisane "tylko" jako "ruiny Warszawy".

(P)