tag:blogger.com,1999:blog-61820156756593998582024-03-28T09:40:45.114+01:00Warszawska identyfikacjaBlog poświęcony identyfikacji warszawskich zdjęćPiotrhttp://www.blogger.com/profile/06707401776494430537noreply@blogger.comBlogger443125tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-40741275642018176132024-01-26T08:14:00.003+01:002024-01-26T11:56:10.153+01:00Dom, ze środka jezdni ul. Francuskiej<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrN4XHeiVxYAoKtv5_hy2JqoRCD8f_LPJVZwoowzqeL7pasEP0u_391xXLu8FbxcHU8fjVhrTfrLNkShwLN4IfUQilisfuj0yzLZzWrz1yMzblOUFeWDLfCx4NxMLs2zrioTIB4EtkUt7GiNd0I9oSVUMuBAplYNjKeZWQ1EbDtBtd4VOtLoRjlg-L0yE1/s1338/saski%20drewniak.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="1338" height="269" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrN4XHeiVxYAoKtv5_hy2JqoRCD8f_LPJVZwoowzqeL7pasEP0u_391xXLu8FbxcHU8fjVhrTfrLNkShwLN4IfUQilisfuj0yzLZzWrz1yMzblOUFeWDLfCx4NxMLs2zrioTIB4EtkUt7GiNd0I9oSVUMuBAplYNjKeZWQ1EbDtBtd4VOtLoRjlg-L0yE1/w400-h269/saski%20drewniak.jpg" width="400" /></a></div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Co jakiś czas na naszego bloga trafiają zdjęcia wraz z prośbami o pomoc w ustaleniu ich lokalizacji. Tak było i w przypadku prezentowanego zdjęcia. Było ono w lustrzanym odbiciu, ale od razu rozpoznałem miejsce, które przedstawia. W tle widać domy przy ulicy Elsterskiej na Saskiej Kępie. Jest ono niezwykle cenne dla ikonografii tej dzielnicy*. Jednak zanim napiszę o tym coś więcej, warto żebym wspomniał o tym jak do tego doszło, że zdjęcie to ujrzało światło dzienne. Kilka lat temu zostało ono odnalezione na strychu domu w Dąbrowie Górniczej, wraz z innymi zdjęciami i szyldem pracowni fotograficznej Cecylii Majewskiej. Czy to ona była autorką zdjęcia? Zapewne tak, choć mimo zakrojonych na szeroką skalę poszukiwań, o Cecylii Majewskiej nadal niewiele wiadomo. Z szyldu wynika, że była malarką, może tym należałoby tłumaczyć niezwykły kadr, chyba najlepszy, jaki widziałem z najwcześniejszego okresu zabudowy Saskiej Kępy.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Wróćmy więc do samego zdjęcia. Zdjęcie zrobiono mniej więcej ze zbiegu ulic Finlandzkiej i Jakubowskiej, patrząc niemal dokładnie na wschód. Widać na nim przede wszystkim domy wybudowane wzdłuż Elsterskiej, najstarszej ze współczesnych ulic dzielnicy. Widoczne na pierwszym planie drzewa porastały granicę starych parcel, tak zwanych kolonii, na które podzielona była Saska Kępa, przed jej przyłączeniem do Warszawy w 1916 roku. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin0UfHHY3hAgC2Tzyusmo9pfycoO5lRXwFRRXmp5SlR1WtN4WvpWDSp577EenHRt77vWnuDz9qm6DEDZyqkM9VSqnkcAS6xEbm4qkIhyphenhyphensRvwFpoUYh1l2DCCfekuw14VY6MCQF2Iu0mf7oX9YTxqhE2n0AhlcHf7kdtEsTsE83o6n31Xshlz6wfge1szpF/s1338/saski%20drewniak%20XD.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="1338" height="269" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin0UfHHY3hAgC2Tzyusmo9pfycoO5lRXwFRRXmp5SlR1WtN4WvpWDSp577EenHRt77vWnuDz9qm6DEDZyqkM9VSqnkcAS6xEbm4qkIhyphenhyphensRvwFpoUYh1l2DCCfekuw14VY6MCQF2Iu0mf7oX9YTxqhE2n0AhlcHf7kdtEsTsE83o6n31Xshlz6wfge1szpF/w400-h269/saski%20drewniak%20XD.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Jednak najciekawszym elementem zdjęcia jest widoczny po prawej stronie drewniany dom, który miał adres Kolonia Saska Kępa nr 3. Był to ważny budynek, jednak nie ze względu na swoją wartość architektoniczną. Dom ten przez dobrych kilka lat blokował wytyczenie ulicy Francuskiej, głównej ulicy Saskiej Kępy. Znajdował się bowiem na samym środku jej planowanego przebiegu i to od strony planowanego ronda. Jego właściciele prowadzili z władzami miasta spór, który przez lata relacjonowała warszawska prasa. Aż dziwne, że niemal w ogóle go nie fotografowano! Dotąd jego jedynym znanym mi przedstawieniem, była ta gazetowa fotografia nie najlepszej jakości, którą dopiero niedawno opublikowałem na prowadzonym przeze mnie <a href="https://www.facebook.com/photo/?fbid=488223910208876&set=a.293346429696626" target="_blank">profilu fb o Saskiej Kępie</a>: </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgIZsPw8DQlvIFrL9PtRSd-LlxQw-JrE8VAi9o4dvSdLOFlRxPOhpg4ySEdl9w6XaQlTmb9cSgWDj79KIhJAtlj06DHb5zs3YZZNB-D6WS5YKmaCxrNSJrBCX6t1hLBH4EZUm12xxNOE4afLVTUNoFqJ0qaVHAAZkML0aihx4mV9GBwMSIpiB9qJYqC6YFF" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="596" data-original-width="713" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgIZsPw8DQlvIFrL9PtRSd-LlxQw-JrE8VAi9o4dvSdLOFlRxPOhpg4ySEdl9w6XaQlTmb9cSgWDj79KIhJAtlj06DHb5zs3YZZNB-D6WS5YKmaCxrNSJrBCX6t1hLBH4EZUm12xxNOE4afLVTUNoFqJ0qaVHAAZkML0aihx4mV9GBwMSIpiB9qJYqC6YFF" width="287" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="text-align: left;"><br /></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="text-align: left;">To gazetowe zdjęcie trudno jednak zlokalizować, ponieważ nie widać na nim innych budynków. </span></div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNBCibbIrzo_Cir8Y41t96p9h5z-DDYVucXhgtSkfC21EUbRV7kliu01mbvrsOroEioSGRvD2TJu-TLQPjz9rgUvxT8it_g241tiOidauH2ThbTTbc0b2uBNdtdKN-avKOR9XNdC22dcodWtZG0gGDnPPdlfQumJMBGWYU3k5ny06xLON7TIk8N95Rq5AA/s1874/drewniak%201913%20poniatowskiego.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1354" data-original-width="1874" height="231" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNBCibbIrzo_Cir8Y41t96p9h5z-DDYVucXhgtSkfC21EUbRV7kliu01mbvrsOroEioSGRvD2TJu-TLQPjz9rgUvxT8it_g241tiOidauH2ThbTTbc0b2uBNdtdKN-avKOR9XNdC22dcodWtZG0gGDnPPdlfQumJMBGWYU3k5ny06xLON7TIk8N95Rq5AA/s320/drewniak%201913%20poniatowskiego.jpg" width="320" /></a><br /></div>(zdjęcie z ok. 1913 roku)</div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both;"><span style="text-align: left;">Jednak dzięki zdjęciu Cecylii Majewskiej i innym zdjęciom, przedstawiającym szerszy plan, możemy stwierdzić, że drewniak stał niemal dokładnie między dzisiejszymi blokami Francuska 47 i 52.</span><span style="text-align: right;"> </span></div></div><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIiTmOyPQFlGzzYJt2IRTxx06uGu_gDpGuvEpW3hrqZT4i-S16zjKlSNWLnkQfYlGynYkJzABOhIH9s6CLDeTrlVZDEeKvLBAWb7-Kb1MrdHDWe1sQvpnqfRGVPyJOoc8iy7FZOuxMBn7CzakmrjhAxaAWZp2ri92sSagFp3ywoZ87uVmZbsYZlIDuGkJ2/s1600/drewniak%20z%20powietrza%201917.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1132" data-original-width="1600" height="283" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIiTmOyPQFlGzzYJt2IRTxx06uGu_gDpGuvEpW3hrqZT4i-S16zjKlSNWLnkQfYlGynYkJzABOhIH9s6CLDeTrlVZDEeKvLBAWb7-Kb1MrdHDWe1sQvpnqfRGVPyJOoc8iy7FZOuxMBn7CzakmrjhAxaAWZp2ri92sSagFp3ywoZ87uVmZbsYZlIDuGkJ2/w400-h283/drewniak%20z%20powietrza%201917.jpg" width="400" /></a></div><div style="text-align: center;">(zdjęcie lotnicze z około 1917 roku)</div><div><br /></div><div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div style="text-align: justify;">To właśnie dzięki obecności drewniaka możemy stwierdzić, że główne zdjęcie tego wpisu wykonano pomiędzy 1931 a 1934 rokiem. Pierwsza data wynika ze stanu zabudowy Elsterskiej, zaś druga z tego, że właśnie pod koniec 1934 roku drewniak ostatecznie rozebrano. Pozwoliło to w końcu na wytyczenie tego odcinka ulicy Francuskiej. Właśnie dlatego autobusy linii "S", pierwszej na Saskiej Kępie, pojechały tą ulicą dopiero latem 1935 roku. Mieszkańcy Kępy czekali na to dobrych kilka lat dłużej, niż planowano. Spacerując dziś Francuską, trudno uwierzyć, jak wyglądały jej początki. Teraz wreszcie możemy zobaczyć to na odnalezionym przypadkiem zdjęciu!</div><div><br /></div></div></div><div><div>[K]</div><div><br /></div><div>Zgodę na publikację zdjęcia wyrazili Beata Kosak i Bogdan Kosak, jego właściciele, którym serdecznie za to dziękuję.</div><div><br /></div><div>* słowa dzielnica używam w znaczeniu części miasta, nie zaś stricte jako nazwy jednostki podziału administracyjnego, choć przed wojną Saska Kępa była traktowana jako samodzielna dzielnica.</div></div>Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-63788113206268942172023-12-24T13:09:00.004+01:002023-12-24T13:09:48.007+01:00Warszawskie Choinki ad 1948<p> </p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6XcdWfE_-QIDfCvdJtv_Eh5TjU6B4chnOZqdZJ_HyUFVUidFPFgHf17F3NaypT4F4yAhqiUNlZ_SmMnHR3RzQo72nHiTxBwxL_Hk-ZFzoDrLwIsRfQ2j8h5Ekj3QGN9Pc817sodYE66TqvU8mZZ6RpOVCUerymGx2BWDEvA2mO1Qona8l4W-LhqEsmeEO/s3653/3_3_0_28_701_42193.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3653" data-original-width="3068" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6XcdWfE_-QIDfCvdJtv_Eh5TjU6B4chnOZqdZJ_HyUFVUidFPFgHf17F3NaypT4F4yAhqiUNlZ_SmMnHR3RzQo72nHiTxBwxL_Hk-ZFzoDrLwIsRfQ2j8h5Ekj3QGN9Pc817sodYE66TqvU8mZZ6RpOVCUerymGx2BWDEvA2mO1Qona8l4W-LhqEsmeEO/w336-h400/3_3_0_28_701_42193.jpg" width="336" /></a></div><br /><p></p><p>Święta Bożego Narodzenia nierozerwalnie kojarzą się z choinką - tak dziś, jak i 75 lat temu. W zniszczonej stolicy, tak jak i dziś, na ulicach handlowano tymi drzewkami. Opisywane zdjęcie, zrobione w 1948 roku, pochodzi z Narodowego Archiwum Cyfrowego. Od lat staramy się pomagać tej instytucji w uzupełnianiu opisów historycznych zdjęć, zaś NAC konsekwentnie uzupełnia swoją bazę zdygitalizowanych zdjęć o nowe zespoły archiwalne. Kilka lat temu na stronę www.szukajwarchiwach.gov.pl trafił zespoł Socjalistycznej Agencji Prasowej, która działała w latach 1946-49. Jej fotografowie robili wiele zdjęć w Warszawie i wykonali całą serię kadrów przedstawiających sprzedaż choinek. Jednego z niepodpisanych zdjęć nie mogłem zidentyfikować, minął jednak dłuższy czas i przypomniałem sobie o "choinkowych" zdjęciach. Nie mogłem skojarzyć miejsca, mimo dość szerokiego kadru. Widoczny w lewej krawędzi kadru wyglądał dość charakterystycznie, ale nie mogłem sobie przypomnieć, żebym kiedykolwiek go widział. Może przestał istnieć? Przypomniałem sobie, że w tym samym <a href="https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/10118578" target="_blank">zbiorku z choinkami</a>, było jeszcze kilka zdjęć. Nie miały opisu, ale jedno z nich bez problemu rozpoznałem, jako praski Dom pod Sowami - pięknie odnowiona dziś kamienica zajmująca narożnik Okrzei i Jagiellońskiej.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKDSUc07twZVfB21N1D9c_u8F_fAEoFIDXeTV-0cSB-Vut0yVRn857MJfVyZFIzqx0y-0nsMMBC2oSsU3du2Rm6mruYHhOjbNBKPKrao_tgFP6BskQTl3C5hMIi2rAcrRuNSyc2rXpQ_lUoGU3gGCwC9UbF5m3DxBw_fLzHASJvg9Q6TN8P0pm1gCikgQQ/s3618/3_3_0_28_701_42188.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3618" data-original-width="2366" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKDSUc07twZVfB21N1D9c_u8F_fAEoFIDXeTV-0cSB-Vut0yVRn857MJfVyZFIzqx0y-0nsMMBC2oSsU3du2Rm6mruYHhOjbNBKPKrao_tgFP6BskQTl3C5hMIi2rAcrRuNSyc2rXpQ_lUoGU3gGCwC9UbF5m3DxBw_fLzHASJvg9Q6TN8P0pm1gCikgQQ/w261-h400/3_3_0_28_701_42188.jpg" width="261" /></a></div><br /><p>Postanowiłem wirtualnie "rozejrzeć się" po jego okolicy. Rozwiązanie przyszło dość szybko. Okazało się, że kamienica z pierwszego zdjęcia nie przestała istnieć, lecz została zasłonięta nowszą zabudową. To budynek przy Okrzei 22, który dziś wygląda tak jak w <a href="https://maps.app.goo.gl/JL3HSxC3yAg5cNEw5" target="_blank">LINKU</a>. Pusty plac, na którym sprzedawano choinki, znajdował się między ulicami Brukową (dziś Kłopotowskiego), Szeroką (dziś Okrzei) i Jagiellońską. W tym miejscu wybudowano niedługo później kino Praha. Obecnie w tym miejscu znajduje się nowy budynek, w którym przez pewien czas działało Nove Kino Praha. W miejscu widocznej na zdjęciu parterowej zabudowy powstał praski PDT, dziś przekształcony w kolorowy biurowiec. Obecnie widok niemal z tego samego miejsca wygląda tak - <a href="https://maps.app.goo.gl/RNicCyXaAmtjBvT66" target="_blank">LINK</a>. Choinek trzeba szukać gdzie indziej. Ja korzystając z okazji złożę w imieniu własnym i pozostałych twórców bloga Warszawska Identyfikacja wszystkim Czytelnikom życzenia zdrowych i spokojnych Świąt!</p><p>[K]</p>Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-85502908095658538592023-09-10T19:52:00.000+02:002023-09-10T19:52:46.465+02:00Orka na Saskiej Kępie<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg2LDWmP6c2FzPc-GdN4W41AV4AFf4BPtDjocjBetm4wYWWDz6707YArvfqsYHfPbjbV-0o8RNjeE4r89iYivsw0G3LbBamrGoeLFI66yWKATWxx06Ib-oQdN6m4wqWq1xXzg7M4Zd1FSdZ-ID5z9G3U3_A-asD6AMoim-xLMaOjc7FgxzGzk4Ths0TXJ2X/s1847/na-kepie.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1175" data-original-width="1847" height="255" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg2LDWmP6c2FzPc-GdN4W41AV4AFf4BPtDjocjBetm4wYWWDz6707YArvfqsYHfPbjbV-0o8RNjeE4r89iYivsw0G3LbBamrGoeLFI66yWKATWxx06Ib-oQdN6m4wqWq1xXzg7M4Zd1FSdZ-ID5z9G3U3_A-asD6AMoim-xLMaOjc7FgxzGzk4Ths0TXJ2X/w400-h255/na-kepie.jpg" width="400" /></a></div><p style="text-align: justify;">To interesujące zdjęcie pochodzi <a href="http://piekarscy.com.pl/?p=3168" target="_blank">ze strony Małgorzaty Karoliny Piekarskiej</a>. Dotąd wiadomo było o nim tylko tyle, że pochodzi z lat 40. i uwieczniono na nim fragment Saskiej Kępy. Zostało opublikowane w 2014 roku i przyznaję, że już kiedyś próbowałem ustalić jego lokalizację. Wtedy nie udało mi się zrobić tego z marszu, więc odłożyłem je na później i... wróciłem do niego dopiero po kilku latach. Tym razem jednak nie zamierzałem się poddawać. Uważnie przyjrzałem się zabudowie i uznałem, że jej układ i widoczne detale budynków powinny wystarczyć, by rozwiązać tę zagadkę. Budynki wydawały mi się znajome, wszystko wskazywało na skraj zabudowy Saskiej Kępy. Tylko który? Szukałem w okolicach ulicy Ateńskiej, bo było to jedno z miejsc, gdzie zabudowa dzielnicy kończyła się w podobny sposób, sąsiadując z polami. Jednak widoczne na zdjęciu budynki tam nie pasowały. W pewnym momencie zacząłem przyglądać się budynkom w rejonie ulicy Londyńskiej, bo tam przed wybuchem wojny również znajdowała się jakby wysepka zabudowy Saskiej Kępy wśród jeszcze niezagospodarowanych działek. Okazało się to właściwym tropem. Dzięki zdjęciom ukośnym publikowanym na miejskiej stronie odnalazłem dom z charakterystycznym układem okien. To istniejący do dziś budynek pod adresem <a href="https://ukosne.um.warszawa.pl/?d=0&l=-1&r=8&z=20&x=2344653.769931374&y=6843267.764234902&poz=3652631.34,1406678.68,5019158.07,-0.5715,-0.2201,-0.7906,-0.7377,-0.2841,0.6124,-0.3594,0.9332,-0.0000&k=N&akLay=empty" target="_blank">Londyńska 15</a>. Dzięki temu udało mi się dopasować pozostałe zabudowania.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgdARQzeyX1RdG2lD30q_M9HAOA9ehyVF0Eo5AjL2GO_pvdg9Z04QZo0fDxQrLwTPx8BpKaXUyGAy10HECN5XMMYp-NGUSgNYM647tlICnfU9FiS-cJbl7OwkuXBw6azLrMdihxC32avDV8gOXRIpy_Otvn744osKW0VewC3yqxVrE0HwOS3SHQSA63lPMb/s1847/XD%20na-kepie.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1175" data-original-width="1847" height="255" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgdARQzeyX1RdG2lD30q_M9HAOA9ehyVF0Eo5AjL2GO_pvdg9Z04QZo0fDxQrLwTPx8BpKaXUyGAy10HECN5XMMYp-NGUSgNYM647tlICnfU9FiS-cJbl7OwkuXBw6azLrMdihxC32avDV8gOXRIpy_Otvn744osKW0VewC3yqxVrE0HwOS3SHQSA63lPMb/w400-h255/XD%20na-kepie.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Okazało się, że zdjęcie zrobiono z terenu pomiędzy ulicami Walecznych, Niekłańskiej i Peszteńskiej. Zaznaczyłem to na zdjęciu lotniczym z roku 1945. Nie wszystkie budynki są na nim widoczne, ponieważ zdjęcie zrobiono kilka lat później, może nawet na początku lat 50.</div><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiw_bUfWuxcwJQ4m4lZKkxWgRyetlfYFqz6t06YEBvvAQWtB3drWkoTpJT-V_iWEmpAF9Yn9tD4SIwwgr8SKYmbVjsqMx8nUA0xWmafhpUkt8-tBadNSxT2bGAdvFYqSqckGpzK_jQ6PjMuFVNvVsQvIRqFjqzGkY65QI-rNAIghbs97onswkgIZY9q-BJm/s726/konik.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="680" data-original-width="726" height="375" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiw_bUfWuxcwJQ4m4lZKkxWgRyetlfYFqz6t06YEBvvAQWtB3drWkoTpJT-V_iWEmpAF9Yn9tD4SIwwgr8SKYmbVjsqMx8nUA0xWmafhpUkt8-tBadNSxT2bGAdvFYqSqckGpzK_jQ6PjMuFVNvVsQvIRqFjqzGkY65QI-rNAIghbs97onswkgIZY9q-BJm/w400-h375/konik.png" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Niestety dziś niemal niemożliwe jest odtworzenie podobnego kadru. Budynek przy Peszteńskiej 10 został rozebrany w pierwszych latach XXI wieku. Drewniak przy Londyńskiej 9 rozebrano pod koniec lat 60. pod jeden z bloków Spółdzielni Mieszkaniowej Pracowników Służby Zdrowia, w którym nota bene mieszkałem kilka dekad po zrobieniu identyfikowanego zdjęcia. Londyńska 26 i 28 dziś wyglądają zupełnie inaczej, ale inwentaryzacja Biura Odbudowy Stolicy z 1945 roku potwierdza, że były to wtedy niższe, dwukondygnacyjne budynki. Chyba najciekawszy z widocznych obiektów, to Międzynarodowa 55. Dziś stanowi on jakby fragment bloku przy Międzynarodowej, ale powstał jako osobny obiekt. To jakby nietypowa, bo powojenna, kamienica. Budynek otrzymał detal spójny z sąsiednim, nieco późniejszym, blokiem Międzynarodowa 57, zachował jednak osobny numer i stanowi odrębną całość. Po ostatnim remoncie odróżnia się od późniejszej części bloku, co można zobaczyć <a href="https://goo.gl/maps/5bUbWXYt9rz9LeCu9" target="_blank">tu</a>.<br />Z całego zdjęcia tylko Londyńska 15 pozostaje w niemal niezmienionej formie. Jeśli zaś chodzi o miejsce, w którym wykonano zdjęcie, to dziś znajduje się tam blok Walecznych 57 i podwórko na jego tyłach. Fotografia stanowi cenną pamiątkę z okresu między końcem wojny a początkiem intensywnej zabudowy tej części Saskiej Kępy.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Bardzo dziękuję Pani Małgorzacie Karolinie Piekarskiej za możliwość publikacji zdjęcia z Jej rodzinnych zbiorów.</div><div style="text-align: justify;">[K]</div>Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-84932173074457400162022-06-28T06:42:00.001+02:002022-06-28T06:43:07.188+02:00Na rogu smutku i beznadziei<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-WSnIZMGh3zBypwZx036iskHAXUv8Q3s209AmNHIlib8byUPREYcPiNClVesQLImFicpleyNSo5jR1AgDze3V1ZZPcDrHFIzUBv3c_-rlAPEv88jc4KUYv1oPL7vxfhrVSl_NqqjBIi2VuQqjFXrrCJg4Pv66MMYfl3VuTeGsVNXpbrOGPIzXFb4_bA/s1711/Minorski1.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="926" data-original-width="1711" height="216" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-WSnIZMGh3zBypwZx036iskHAXUv8Q3s209AmNHIlib8byUPREYcPiNClVesQLImFicpleyNSo5jR1AgDze3V1ZZPcDrHFIzUBv3c_-rlAPEv88jc4KUYv1oPL7vxfhrVSl_NqqjBIi2VuQqjFXrrCJg4Pv66MMYfl3VuTeGsVNXpbrOGPIzXFb4_bA/w400-h216/Minorski1.png" width="400" /></a></div><br /></div><!--[if !mso]>
<style>
v\:* {behavior:url(#default#VML);}
o\:* {behavior:url(#default#VML);}
w\:* {behavior:url(#default#VML);}
.shape {behavior:url(#default#VML);}
</style>
<![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves>false</w:TrackMoves>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<p></p><p align="center" style="text-align: center;"><span style="mso-no-proof: yes;">
</span></p><div style="text-align: justify;">Powyższa fotografia, której chciałem poświęcić niniejszy wpis znajduje sie zbiorach Muzeum Warszawy <a href="https://kolekcje.muzeumwarszawy.pl/pl/obiekty/1824/" target="_blank">LINK</a>. Nie posiadająca
szczegółowego datowania, ale wykonana w latach 30. przez fotografika Aleksandra
Minorskiego, opatrzona jest ogólnikowym opisem „Widok ulicy na Powązkach”.
Sam opis w zestawieniu z obrazem raczej nie wzbudza wątpliwości, zdjęcie przedstawia
bowiem scenkę uliczną, ewidentnie z dalekich przedmieść Warszawy, więc ze
sporym prawdopodobieństwem zdjęcie mogło zostać wykonane właśnie na terenie tzw.
miasteczka Powązki.</div><p style="text-align: justify;">Jest dla mnie coś fascynującego w tej fotografii, utrwalony na kliszy kadr
emanuje jakimś dojmującym smutkiem. Postanowiłem zatem szczegółowo ustalić
miejsce wykonania zdjęcia. Wskazówek na pierwszy rzut oka było całkiem sporo i
rejon poszukiwań znany, więc wydawało się, że rozpoznanie lokalizacji nie
powinno sprawić większych trudności. O ile bowiem sam kadr jest stosunkowo
wąski i widać na nim typową, biedną zabudowę, o tyle sam układ krzyżujących się
ulic jest dość charakterystyczny, bo widoczna na pierwszym planie uliczka i
przecznica za skrzyżowaniem są przesunięte względem siebie.</p>
<p style="text-align: justify;">Zasiadłem nad historycznym fotoplanem Warszawy i rozpocząłem poszukiwania.
Warstwa z 1935 roku jest nie najlepszej jakości, z kolei na dużo lepszym
technicznie fotoplanie z 1945 roku widać, że większość zabudowy Powązek uległa
zagładzie w okresie Powstania Warszawskiego. Na obu warstwach siatka ulic jest
jednak widoczna, ale miejsce z fotografii nie dawało się dopasować do żadnego
ze skrzyżowań. Coś tu nie grało…</p>
<p style="text-align: justify;">Uznałem, że opis zdjęcia jest po prostu błędny. Muzeum Warszawy bowiem
publikuje również rewersy odbitek fotograficznych, jeśli znajdują się na nich
jakieś informacje. Tak było i w tym przypadku. Na odwrocie zdjęcie opisane jest
odręcznym podpisem wskazującym rzeczywiście na Powązki. Nie wiadomo czy jest to
opis odautorski Minorskiego, czy wykonany przez pracownika muzeum. Jedno było za
to niemal pewne – opis wyglądał na wykonany długopisem, czyli narzędziem,
którego Minorski w momencie wykonania fotografii nie mógł znać. Nawet jeśli to
on był autorem opisu, to zrobił przynajmniej kilkanaście lat po sfotografowaniu
miejsca. Mógł więc się najzwyczajniej w świecie pomylić.</p>
<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqSTjrBd5UZLDX06qfYb3OK_Q08N4TRGEPY43mhgA-7Hla3wPk2t9v9VuXlczmKA2Ey5plLGJLJvm39odLBVmB2Rub2oSLnfHC61nqXEPV0ZXxi98HIu5Wl63UMHkLAHTnrrdzRCZjyGSewKcJ1ZVdHzNOrRZ3-LTuCxKi9JfqwfP43UkOGCRFSilhcQ/s1711/Minorski2.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="928" data-original-width="1711" height="174" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqSTjrBd5UZLDX06qfYb3OK_Q08N4TRGEPY43mhgA-7Hla3wPk2t9v9VuXlczmKA2Ey5plLGJLJvm39odLBVmB2Rub2oSLnfHC61nqXEPV0ZXxi98HIu5Wl63UMHkLAHTnrrdzRCZjyGSewKcJ1ZVdHzNOrRZ3-LTuCxKi9JfqwfP43UkOGCRFSilhcQ/s320/Minorski2.png" width="320" /></a></div></div><br /><p></p><div style="text-align: justify;">Pomimo takiego wniosku, miejsce ze zdjęcia nadal opierało się identyfikacji.
W takim razie może fotograf zawędrował na przedwojenny Marymont, który również
w znacznym stopniu był skupiskiem biednej, chaotycznej zabudowy, podobnej do
tej na Powązkach, ale i tu poszukiwania nie doprowadziły do żadnych
konstruktywnych wniosków. Nieco zniechęcony brakiem efektów, postanowiłem
odpocząć od tematu i wrócić do tego intrygującego zdjęcia za kilka dni.</div><p style="text-align: justify;">Tak się też stało i po kilku dniach ponownie zasiadłem do zdjęcia, aby poanalizować
je dokładniej, bo miałem wrażenie, że dotychczas coś mi umykało i nie
dostrzegam jakiejś istotnej wskazówki, która naprowadziłaby mnie na właściwy
tor poszukiwań. Moją uwagę przykuł szczegół, który oczywiście wcześniej
widziałem, ale jakoś nie uznałem go za istotny. To niewielki fragment budynku w
prawej części zdjęcia, widoczny za parkanem po drugiej stronie skrzyżowania i
przesłonięty narożnikiem drewnianego domu stojącego najbliżej fotografującego.
Budynek był najwyraźniej murowany, tak można było wnioskować po detalach.
Szczególną uwagę zwracał jeden szczegół, który wyglądał jak okrągłe okno w
ścianie, przypuszczalnie nad otworem drzwiowym. Trochę zaskakujące i dziwne,
zwłaszcza w kontekście widocznego otoczenia, ale w pierwszym skojarzeniu
przypominało jakąś kaplicę czy niewielką świątynię. </p>
<p style="text-align: justify;">I nagle, Eureka! Przypomniałem sobie, gdzie coś takiego widziałem i tym
większe było moje zaskoczenie. Szybkie sprawdzenie<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>na ortofotomapie z 1945 roku i wszelkie
wątpliwości zostają rozwiane. Zabudowy ze zdjęcia już nie ma, ale układ uliczny
skrzyżowania nie pozostawia najmniejszych wątpliwości. Minorski wykonał swoją
fotografię na skrzyżowaniu ul. Karlińskiego i Sowińskiego w kierunku zachodnim,
zaś fragment murowanego budynku, który się znalazł w kadrze to nic innego jak
wolska synagoga stojąca pod adresem Sowińskiego 35. Pomimo niezbyt widocznych
szczegółów, układ południowej, bocznej elewacji bożnicy jest wyraźnie podobny
do projektu autorstwa Kazimierza Gadomskiego z 1924 roku.</p>
<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXBiiXdnUY3bVzJYD571UaXq5Q6E1WtzJg88yWkbxU2IwtH9foMRhqNrPo3kGLEW_RLGc1ZMS5tcnwXCfFrtJIZhETq6hEVQg4_OBtEMPfbLaDKjLPQBrMCdRm4ls5kUgqUPJBMdFMIp5JsHoLqHToDb6xaiUmSu8Y9rPxsO_AxvGdNmsH8Wu7Ti9LUQ/s909/image_114284_frag.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="761" data-original-width="909" height="268" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXBiiXdnUY3bVzJYD571UaXq5Q6E1WtzJg88yWkbxU2IwtH9foMRhqNrPo3kGLEW_RLGc1ZMS5tcnwXCfFrtJIZhETq6hEVQg4_OBtEMPfbLaDKjLPQBrMCdRm4ls5kUgqUPJBMdFMIp5JsHoLqHToDb6xaiUmSu8Y9rPxsO_AxvGdNmsH8Wu7Ti9LUQ/s320/image_114284_frag.jpg" width="320" /></a></div><br /><p></p>
<p>Kadr z fotografii Minorskiego, rozrysowany na fotoplanie przedstawiałaby się
mniej więcej tak:</p>
<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRtpn5-mVj9gGu5i3CPC410ei7ovj6KtD2cHPd-4xB0rxIQgWbq2DTSYmvWjdUSHffEDDLmCTgejBAXB7KgjM8AnsZq2qbvKgPMpy1LHuNx_yfuuMDB8Lcr-fyte979cinLcYUY03wjpUkIcTSu1pR5pThiKiF-ljNcnnC1wAJ7Jp75v0za6Ws3CL7uw/s1729/minor.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="808" data-original-width="1729" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRtpn5-mVj9gGu5i3CPC410ei7ovj6KtD2cHPd-4xB0rxIQgWbq2DTSYmvWjdUSHffEDDLmCTgejBAXB7KgjM8AnsZq2qbvKgPMpy1LHuNx_yfuuMDB8Lcr-fyte979cinLcYUY03wjpUkIcTSu1pR5pThiKiF-ljNcnnC1wAJ7Jp75v0za6Ws3CL7uw/s320/minor.jpg" width="320" /></a></div><br /><p></p>
<p style="text-align: justify;">We wrześniu 1939 okolica znalazła się na przedpolu polskich linii obronnych
i była areną zmagań polskich żołnierzy z nacierającymi wzdłuż ul. Wolskiej
niemieckimi oddziałami. W trakcie tych walk zniszczeniu uległa większość
lichej, przeważnie drewnianej zabudowy, choć działania wojenne nie oszczędziły
także budynków murowanych jak wolska synagoga. Wypalone jej mury jak i
pozostałości zniszczonej okolicznej zabudowy rozebrano najprawdopodobniej do
połowy 1940 roku. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;">Dziś ta okolica ma całkowicie inny charakter niż przed wojną, jest dość intensywnie
zabudowywana nowoczesną mieszkaniówką i zapewne nikt, kto tamtędy obecnie przechodzi, nie
zdaje sobie sprawy, że w miejscu trawnika pomiędzy ul. Wolską, Sowińskiego i
Karlińskiego stała nieduża neobarokowa bożnica. Zresztą nie ma się co dziwić
takiemu stanowi rzeczy – istniała ona niewiele ponad dekadę i nie zdążyła się wpisać
w krajobraz Woli. Jeszcze kilka- czy kilkanaście lat temu wcale nie było pewności
czy synagoga w ogóle powstała. Dziś na szczęście dzięki digitalizacji i dostępowi
do archiwalnych materiałów w sieci, jesteśmy bogatsi o tę wiedzę i kolejne
rozpoznane zdjęcie z tej niezbyt chętnie fotografowanej części Woli.</p>
<p>(F)</p>
<p>PS. Więcej informacji o wolskiej synagodze można znaleźć tu <a href="https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/w/18-warszawa/112-synagogi-domy-modlitwy-mykwy/89751-dom-modlitwy-przy-ul-sowinskiego-35-w-warszawie" target="_blank">LINK</a>
</p>Fryderykhttp://www.blogger.com/profile/07261155382314883797noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-33613368871881009272022-06-04T08:53:00.001+02:002022-06-07T09:31:26.565+02:00Niecodzienny Widok<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxe_IcqYkhBsdUSz_zhQrL5wTraAnc38caK9bCbOROXGYqxlgCTOPd6l0ttKoW8qCjN1aEtVgd-1sGgjN3Dw-syMsbFn27HiV8r4vqg2nWRcr7dDlQ_CObLPh5aMOo4EmJD9K5N32EwVxyMaqDDZ2HtSXPepzJT9WIoPMMB8vEFgtytZGkgbjpR9fOWA/s3663/3_40_0_17_47_38952156.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3663" data-original-width="3500" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxe_IcqYkhBsdUSz_zhQrL5wTraAnc38caK9bCbOROXGYqxlgCTOPd6l0ttKoW8qCjN1aEtVgd-1sGgjN3Dw-syMsbFn27HiV8r4vqg2nWRcr7dDlQ_CObLPh5aMOo4EmJD9K5N32EwVxyMaqDDZ2HtSXPepzJT9WIoPMMB8vEFgtytZGkgbjpR9fOWA/s320/3_40_0_17_47_38952156.jpg" width="306" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /><div style="text-align: justify;">W zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego znajduje się wiele ciekawych zdjęć autorstwa Grażyny Rutowskiej. Jedna z serii zdjęć nie mogła się doczekać ustalenia lokalizacji, mimo usilnych starań archiwistów. Z prośbą o pomoc zwrócił się do nas Łukasz Karolewski z NACu. Seria zdjęć miała tylko opis "Marek Zadworny przy samochodzie Fiat 600" i informację, że zdjęcia są z 1971 roku. </div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Na kilku kadrach widać tego samego chłopca, na tle samochodu, choć sfotografowanego z kilku stron. Budynek w tle to niezbyt charakterystyczna kamienica, której moglibyśmy długo szukać. Pomóc mogło to, że fotografka zrobiła częściową panoramę tego miejsca. Mieliśmy więc jakby sporo puzzli, z których należało tylko złożyć odpowiedź. </div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsGRnAhfBE1HCqzgQGVCFrRc3XXrdoqmHqDMMdXoGemrd2Cm0aQXnpJxyWW3IX_EZxdrEpipqoIodH9X9amlGs4xlMQz1496yC4iQNjfVGJFQvfVw1uJ-VLTJm-8ZYYu1qT4Lr7pG9ORCrMBSlkAzPxKw6yt5VEKFjMfyhq7cjdtPdYexRKcJgPPeYxQ/s3674/3_40_0_17_47_38952150.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3674" data-original-width="3483" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsGRnAhfBE1HCqzgQGVCFrRc3XXrdoqmHqDMMdXoGemrd2Cm0aQXnpJxyWW3IX_EZxdrEpipqoIodH9X9amlGs4xlMQz1496yC4iQNjfVGJFQvfVw1uJ-VLTJm-8ZYYu1qT4Lr7pG9ORCrMBSlkAzPxKw6yt5VEKFjMfyhq7cjdtPdYexRKcJgPPeYxQ/s320/3_40_0_17_47_38952150.jpg" width="303" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Niektóre elementy układanki nie wnosiły zbyt wiele. Na przykład napis FOTO trudno było umiejscowić. Podobnie bezowocne były oględziny bramy w poszukiwaniu tabliczki z numerem.</div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiD1-iEy_TsIdpiGWaN8Q67SUjYx5PMxhbRb17lAoBT_-QNCOG7E0JQ7VJAYe-NFLSkvaojeoFENdNHnzYcpezpQIvyvTU5IbzS46R6AnZ-qV6-iEEOBh5S6wFa_3qTg5Jg9aMk7nfvuIWdW9LBz3ZdWz6h3zHJWRrACHxIE4zP7px6OHmJenIXyGnPGg/s3672/3_40_0_17_47_38952154.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3672" data-original-width="3451" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiD1-iEy_TsIdpiGWaN8Q67SUjYx5PMxhbRb17lAoBT_-QNCOG7E0JQ7VJAYe-NFLSkvaojeoFENdNHnzYcpezpQIvyvTU5IbzS46R6AnZ-qV6-iEEOBh5S6wFa_3qTg5Jg9aMk7nfvuIWdW9LBz3ZdWz6h3zHJWRrACHxIE4zP7px6OHmJenIXyGnPGg/s320/3_40_0_17_47_38952154.jpg" width="301" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Kolejne zdjęcie pozwalało lepiej zorientować się w układzie okolicznej zabudowy. Widać na nim, że samochód stał na parkingu pod blokiem. Układ okien i wejścia do klatek schodowych sugerowały, że widzimy tył budynku, który stoi mniej więcej pod kątem prostym do ulicy i kamienic z poprzedniego zdjęcia. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQhNn6kssRghSJYxAsYzCp6Lm3cpNcDyHx6MHeLq4Qv3U5g_ctWntIHszMFC7igme1wh677rPSYWyzrCLWuUmddXzd3Eiknsxbow_GqCE8hfZDkxhHwpcxDnJLuL31gp_WKjFDSv0G0D7cUrIz2ui7CmYg3pEwGb3RFFBoI4F0uJtK9NXZsCJ9gULRww/s3674/3_40_0_17_47_38952152.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3674" data-original-width="3495" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQhNn6kssRghSJYxAsYzCp6Lm3cpNcDyHx6MHeLq4Qv3U5g_ctWntIHszMFC7igme1wh677rPSYWyzrCLWuUmddXzd3Eiknsxbow_GqCE8hfZDkxhHwpcxDnJLuL31gp_WKjFDSv0G0D7cUrIz2ui7CmYg3pEwGb3RFFBoI4F0uJtK9NXZsCJ9gULRww/s320/3_40_0_17_47_38952152.jpg" width="304" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div style="text-align: justify;">Dużo wskazówek przyniosło kolejne zdjęcie, mimo że jest dość podobne do pierwszego. Widać na nim przejeżdżający autobus, co nieco zawęża liczbę ulic, na których mogło być zrobione zdjęcie. Niestety niewidoczny jest numer linii, ale widać jeszcze jedną bardzo cenną wskazówkę. To ten znak drogowy:</div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiTJ8bDAG3BYoZE1J_zy8IFZxGPdekqjFkrgAC1TgBdFS5ezvIjayY-oYO-YD7uRLFAS5hSuVrVqnjBwY-JKYM68wYooCr_KrRWNaKnkvgm614eP-Q0_fvehQ5NB8EAaZeSVXdK2mv9WlBMv3OaxXGfhCqDSkwGNhp0IjM7GCoN5HCM43Jq78t106HhqA/s558/znak.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="531" data-original-width="558" height="305" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiTJ8bDAG3BYoZE1J_zy8IFZxGPdekqjFkrgAC1TgBdFS5ezvIjayY-oYO-YD7uRLFAS5hSuVrVqnjBwY-JKYM68wYooCr_KrRWNaKnkvgm614eP-Q0_fvehQ5NB8EAaZeSVXdK2mv9WlBMv3OaxXGfhCqDSkwGNhp0IjM7GCoN5HCM43Jq78t106HhqA/s320/znak.jpg" width="320" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;"> Widać nie tylko, że autobus zbliża się do skrzyżowania, ale również charakterystyczny układ ulic i pierwszeństwa. "Nasza" ulica jest podporządkowana, ale później zyskuje pierwszeństwo. Nie mogłem skojarzyć żadnego miejsca, w którym byłoby takie skrzyżowanie w kształcie litery T, jeździłyby autobusy i była podobna zabudowa. Myślałem o jakimś placu, wzdłuż którego stałby frontem dość długi blok, ale żaden nie pasował układem. Zastanawiało mnie umiejscowienie bloku, który postawiono bokiem do ulicy i urządzono przy nim parking. Wydało mi się to dość rzadko spotykane. Byłby to dość niecodzienny widok. Tu przyszła mi do głowy pewna myśl. A może to właśnie Widok? Ulica z przedwojenną zabudową, przy której są bloki i ustawione są jakby bokiem. Nie jest to główna ulica, więc uznano takie rozwiązanie za dopuszczalne. Jednak był taki krótki okres w historii ulicy, gdy pełniła ona ważną rolę komunikacyjną. Było to w trakcie budowy ronda później nazwanego imieniem Romana Dmowskiego. Wtedy autobusy musiały omijać Aleje Jerozolimskie i jeździły właśnie ulicą Widok. Ruch puszczono wtedy także bezimienną uliczką na tyłach biurowca Universal, będącą jakby przedłużeniem dzisiejszej Parkingowej. To właśnie z tą improwizowaną uliczką krzyżuje się na znaku Widok. Jeszcze szybkie oględziny miejsca na <a href="https://goo.gl/maps/nZwLEfhuAAvSLr6MA" target="_blank">google streetview</a> i lokalizacja potwierdzona!</div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Widoczne na zdjęciu kamienice mają numery 20 i 22, zaś blok ma adres Widok 19.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Pozostaje jeszcze kwestia datowania - zdjęcie opisane było jako rok 1971, a taki układ komunikacyjny jak na zdjęciu trwał tylko od października 1969 do końca grudnia 1970. Może rok 1971 to data wywołania zdjęć? Tak czy inaczej możemy uznać, że na zdjęciach uwieczniony został dość niecodzienny Widok.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">[K] </div><br /><p></p>Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-33809629885167643442022-04-27T09:18:00.001+02:002022-04-27T09:18:59.150+02:00Amerykanin w Warszawie<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span> </span>To ciekawe zdjęcie z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego, autorstwa Grażyny Rutowskiej w pierwszej chwili może się wydawać fotomontażem. Nie zostało ono jednak poprawione, sfotografowany samochód naprawdę istniał!</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1HDFODIFyuV9-N_XIpFWi6OCkOkIEtjYQ_Ydl1QUKO8fepcCadArZMerLB70r7t9R8Fs_HDfawxaoWHNtAIUfQfr1d0OnfyOh9rrXr4IFxQ6oaUbNblA9Xjj208oZKz-92sjqp5r8GoNlP9WuwtFgb8V8OVI81w-DBLY-SoGC3yPwYCvHmyQxcz8VWg/s3502/PIC_40-5-36-2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3502" data-original-width="3500" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1HDFODIFyuV9-N_XIpFWi6OCkOkIEtjYQ_Ydl1QUKO8fepcCadArZMerLB70r7t9R8Fs_HDfawxaoWHNtAIUfQfr1d0OnfyOh9rrXr4IFxQ6oaUbNblA9Xjj208oZKz-92sjqp5r8GoNlP9WuwtFgb8V8OVI81w-DBLY-SoGC3yPwYCvHmyQxcz8VWg/w400-h400/PIC_40-5-36-2.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span> </span>To Checker Aerobus. Ta dziwna konstrukcja powstała, jako transport dla pasażerów na lotniskach, stąd też nazwa. Wykorzystywano je również w innych celach, jednak głównie na terenie Stanów Zjednoczonych, tu zaś Checkera widać w Warszawie!</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"> Sfotografowana okolica wygląda na Dziki Zachód, choć ten warszawski, a nie z USA. Zdjęcie zrobiono jednak w znacznie bardziej reprezentacyjnej części miasta. Fotografka stała niecałe sto metrów od Traktu Królewskiego. Skąd ta pewność? Otóż skojarzyłem, że widziałem już znajdujące się w tle oficyny. Zwłaszcza ten charakterystyczny układ balkonów w prawej części zdjęcia. Rozpoznanie miejsca było możliwe, ponieważ te budynki do dziś niemal wcale się nie zmieniły. Są tylko zasłonięte. Samochód stał na ulicy Chopina, dziś na placu za nim wznosi się budynek Ambasady Finlandii - to miejsce wygląda dziś <a href="https://goo.gl/maps/hqRG3eim4v8WjVjSA" target="_blank">tak</a>. Dzięki miejskiemu portalowi mapowemu i zdjęciom ukośnym możemy jednak zajrzeć na tyły budynku przy Chopina 4/8 i wtedy nie ma wątpliwości, że widzimy tyły kamienic Piękna 1b, 3 i 3a.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEh7HLZR76gWfN19MYT_NxlsLA1y_hep5bYnP3SmEysALmbz4iMkfxxRYDX90ip1-y9al6NSRV6Uz-Nfy0o7ed1-TyRS87NxBP5R144jd959DOCUiLxjVIKbxaF0YgorkRiTA4Avtga3np0drPBpM341C4UtWYhZ0FkHQiI6CL-PKW7g3LoHg8HmQRZzvA" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="831" data-original-width="1372" height="243" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEh7HLZR76gWfN19MYT_NxlsLA1y_hep5bYnP3SmEysALmbz4iMkfxxRYDX90ip1-y9al6NSRV6Uz-Nfy0o7ed1-TyRS87NxBP5R144jd959DOCUiLxjVIKbxaF0YgorkRiTA4Avtga3np0drPBpM341C4UtWYhZ0FkHQiI6CL-PKW7g3LoHg8HmQRZzvA=w400-h243" width="400" /></a></div><div style="text-align: center;">(fragment zdjęcia lotniczego ze strony <a href="https://ukosne.um.warszawa.pl/?d=0&l=-1&r=8&z=19&x=2340238.1772774737&y=6840617.98638137&poz=3654871.07,1404636.46,5018260.84,-0.5718,-0.2198,-0.7904,-0.7378,-0.2835,0.6126,-0.3587,0.9334,-0.0000&k=N&akLay=empty" target="_blank">Warszawa Ukośna</a>)</div><br /><span style="text-align: center;"><span> </span>W chwili publikowania tego wpisu w Narodowym Archiwum Cyfrowym zdjęcie nie miało oczywiście podanej lokalizacji, zaś co do daty podano jedynie zakres lat 1968-83. Można jednak trochę zawęzić to datowanie. Skoro na zdjęciu nie ma gmachu ambasady, to najpóźniej może to być luty 1974, ponieważ wtedy zaczęto wznosić ten budynek. Wiemy to dzięki temu fragmentowi Stolicy </span><span style="text-align: left;">nr 51-52 z roku 1975. </span></div> <div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4jov-jkbsYkLEcStdEFasYmK6niCIgU1KABlgF0k2MX_aYdP9N6KzhXa9pjgvyVs7lW7sp8OJFit9SywdZy5KJ_VU751JS1XDjfc8R_hlEZjqDXFvfv0k-HPedAcGiDuoVRgOb8pPRA1G9Ck3BNRJENR81iGNcFH34gcmLwLjEGPRhyZx-qhd2ns2kA/s935/1975.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="935" data-original-width="696" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4jov-jkbsYkLEcStdEFasYmK6niCIgU1KABlgF0k2MX_aYdP9N6KzhXa9pjgvyVs7lW7sp8OJFit9SywdZy5KJ_VU751JS1XDjfc8R_hlEZjqDXFvfv0k-HPedAcGiDuoVRgOb8pPRA1G9Ck3BNRJENR81iGNcFH34gcmLwLjEGPRhyZx-qhd2ns2kA/w298-h400/1975.jpg" width="298" /></a></div><div style="text-align: center;">(wycinek ze zbiorów Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej)</div><p></p><p><span style="text-align: justify;"><span> Pozostaje jeszcze pytanie c</span>o taki amerykański "cudak" robił w stolicy PRL? Tego niestety nie wiemy, ale może ktoś z czytelników naszego bloga będzie miał wiedzę na ten temat? </span></p><p>[K]</p>Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-49785923526205122952021-09-29T21:59:00.001+02:002021-09-29T21:59:09.139+02:00Pogrzeb lotników<div style="text-align: justify;"> Są takie zdjęcia, które wzbudzają ciekawość. Jedno z nich przesłał mi dziś Fryderyk, pisząc od razu, że ma wątpliwości, czy to w ogóle Warszawa. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguuaDYfUx1AFR3TIYL7wG9XR2V-57yfj5olpNUtI5bvsIRie3PNtqA9KFXwE1wTx10PnBWFeejeJA9pGsTdM9p3iENq1DfreLj0cjnq4vvAN27-5L4GOljJxbnsrF6csJNxntUfXbEgOYm/s2048/PIC_1-R-738.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1550" data-original-width="2048" height="303" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguuaDYfUx1AFR3TIYL7wG9XR2V-57yfj5olpNUtI5bvsIRie3PNtqA9KFXwE1wTx10PnBWFeejeJA9pGsTdM9p3iENq1DfreLj0cjnq4vvAN27-5L4GOljJxbnsrF6csJNxntUfXbEgOYm/w400-h303/PIC_1-R-738.jpg" width="400" /></a></div><div><br /></div><div><div style="text-align: justify;">Rzuciłem okiem i fotografia wciągnęła mnie od razu. Pochodzi z Narodowego Archiwum Cyfrowego, a w jego opisie nie podano ani miejsca, ani daty jego wykonania. Samo zdjęcie przedstawia wojskowy kondukt pogrzebowy na tle dość dziwnego układu zabudowy. Mnie również niezbyt pasowało do stolicy, ale mimo tego postanowiłem spróbować. Po dokładniejszym przyjrzeniu się stwierdziłem, że trumny ustawione są... na samolocie. Przypomniały mi się zdjęcia z pogrzebu Żwirki i Wigury, ale po sprawdzeniu okazało się, że to jednak inny kondukt. Nie miałem jednak wątpliwości, że to trumny lotników. Próby odnalezienia lokalizacji tą ścieżką spełzły jednak na niczym.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Postanowiłem szukać inaczej. Po lewej stronie zdjęcia dojrzałem tablicę, na której przedstawiony jest plan jakiegoś budynku. Widać też jakieś napisy. Jeden z nich to data 1931, drugi zaś odczytałem jako HERSE i numer z zerem na końcu. To jednak do niczego nie pasowało. Warszawski salon mód Hersego mieścił się przy Marszałkowskiej 150 i to zdecydowanie nie było to miejsce. Firma nie miała żadnych filii poza stolicą. Po dłuższej chwili przyszło mi do głowy inne słowo. Była to nazwa firmy HERBEWO - pasowała długość wyrazu i O na końcu, które skojarzyło mi się początkowo z zerem. Herbewo było firmą produkującą gilzy i tutki papierosowe. Kojarzyłem ją przede wszystkim z przedwojennego <a href="http://www.warszawa1939.pl/herbewo" target="_blank">neonu przy Placu Teatralnym</a>. Szybkie poszukiwania internetowe przyniosły mi więcej informacji. Firma Herbewo pochodziła z Krakowa, gdzie po reaktywacji w latach 90. działa, ale już w innej branży. Pod tą marką działa dom handlowy, przedsiębiorstwo oferuje też powierzchnie biurowe na wynajem. Po przejrzeniu zdjęć na stronie firmy byłem przekonany, że znam rozwiązanie. Obiekt na zdjęciu wyglądał jak budynek w Krakowie, przy <a href="https://goo.gl/maps/FdpdPxZeDdXzfBuo7" target="_blank">Słowackiego 66.</a> Podzieliłem się tym pomysłem z Fryderykiem, który... ostudził mój entuzjazm, przesyłając to zdjęcie:</div><div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3RORomdu4oTsTNvZ5zEnL9QJX6SWNXoKp1rZWCrFIwW_VmsS3J_l6LI61HaVquBDtrUqwHwlQW-xa7s7DqoDEieLaenhmKicW7zSqvVO2pb0Zdtg9ExuvPKiT2NaAxQV4lEMTxQd3Zf2X/s2048/PIC_1-G-2155.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1506" data-original-width="2048" height="294" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3RORomdu4oTsTNvZ5zEnL9QJX6SWNXoKp1rZWCrFIwW_VmsS3J_l6LI61HaVquBDtrUqwHwlQW-xa7s7DqoDEieLaenhmKicW7zSqvVO2pb0Zdtg9ExuvPKiT2NaAxQV4lEMTxQd3Zf2X/w400-h294/PIC_1-G-2155.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Widać na nim sąsiedni budynek Słowackiego 64, obecnie dość mocno przebudowany, ale nie pasujący szczegółami fasady. Na prawo od niego widać jednak pustą działkę. A z identyfikowanego zdjęcia wynikało, że to kamienica po prawej stała, gdy nie było jeszcze jej sąsiadki po lewej. Jak to wytłumaczyć? Po chwili Fryderyk miał już odpowiedź. Najwidoczniej firma Herbewo stawiała na sprawdzone wzory, ponieważ drugi narożnik tego samego bloku zabudowy wyglądał niemal identycznie. To kamienica Lubelska 31, która stoi u zbiegu Lubelskiej i Prądnickiej. <a href="https://goo.gl/maps/mZ21DVm32AoFNvUk9" target="_blank">Wygląda ona tak.</a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Tutaj nie było już wątpliwości, ponieważ do zdjęcia z konduktem pasowała też zabudowa w tle. To mieszczący się po sąsiedzku szpital wojskowy przy Wrocławskiej. Co prawda teraz widoczne na zdjęciu pawilony są zasłonięte zabudową od Prądnickiej, ale na zdjęciach lotniczych widać, że układ zabudowy jest taki jak na naszym zdjęciu. Zagadka rozwiązana. Kondukt porusza się ulicą Prądnicką od strony Wrocławskiej w kierunku Słowackiego. Wciąż chciałem jednak ustalić okoliczności wykonania zdjęcia. Czyj pogrzeb widzimy? Tu pomogła cyfrowa biblioteka UW, w której próbowałem znaleźć frazę "pogrzeb lotników", wiedząc już, że interesuje mnie tylko Kraków. Dość szybko moje poszukiwania przyniosły rezultaty. Okazało się, że to pogrzeb ofiar katastrofy lotniczej w pobliżu Szczekocin, która miała miejsce 7 września 1933 roku. Pogrzeb zaś odbył się 11 września tego samego roku.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCpQzilbiwmD4DZDOEq3qM2Gnhk8FQanXJCsePnxn6ZHOAVgZoIuNUQe7wGO71ikZDImkAuXjMZB5L1bRhfoGzI-Gup3Z-Wzxn8z7NBPxFodZv37d4ZW32_zBq1BY2_IfLodqfO0d2vL1b/s511/pogrzeb+1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="206" data-original-width="511" height="129" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCpQzilbiwmD4DZDOEq3qM2Gnhk8FQanXJCsePnxn6ZHOAVgZoIuNUQe7wGO71ikZDImkAuXjMZB5L1bRhfoGzI-Gup3Z-Wzxn8z7NBPxFodZv37d4ZW32_zBq1BY2_IfLodqfO0d2vL1b/s320/pogrzeb+1.png" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgODvAq2gSU1RhOTA7N1_TEVoQErNPE0RtrUC-oxlr3PFjO-4bYqC8T_oidxmMcQuuo0l9njiSIvO8yAZYOIUd4s738VPUKknjlJQSc3Z6SEzqUifagxVDvqCi_JJoovSslXSnQjLvau46n/s466/pogrzeb+2.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="210" data-original-width="466" height="144" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgODvAq2gSU1RhOTA7N1_TEVoQErNPE0RtrUC-oxlr3PFjO-4bYqC8T_oidxmMcQuuo0l9njiSIvO8yAZYOIUd4s738VPUKknjlJQSc3Z6SEzqUifagxVDvqCi_JJoovSslXSnQjLvau46n/s320/pogrzeb+2.png" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Opis pasował do zdjęcia. Szpital garnizonowy, to właśnie wspomniany już wcześniej obiekt medyczny przy Wrocławskiej. Zaś na stronie internetowej dobroni.pl (która zawiera <a href="https://dobroni.pl/post/lotnicze-smierci-w-czasie-pokoju-f655332" target="_blank">zdjęcia ofiar i krótki opis katastrofy</a>) znalazłem informację, że wspomnieni lotnicy spoczęli na cmentarzu Rakowickim. Droga na tę nekropolię ze szpitala garnizonowego prowadziła właśnie ulicą Prądnicką. Tak się ucieszyłem z ustalenia tych wszystkich faktów, że przygotowałem dość szybko ten oto wpis, za którego lekturę dziękuję Ci Czytelniku.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">[K]</div><div style="text-align: justify;"><br /></div>PS. o ustaleniach poinformowaliśmy oczywiście Narodowe Archiwum Cyfrowe, z którym współpracujemy w identyfikacji zdjęć. <br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><br /> <br /><br /></div></div>Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-66558066229378010142021-04-29T10:39:00.000+02:002021-04-29T10:39:11.709+02:00Swoje trzeba odczekać<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwZPCMC3q7LX4m3wXsjcwizubdPyC88zyBqNRzWNNh-NVJL3jKVI71YIgwxGNYrB1SDYMR0ujV0WZXyfyfd6yoWjCJVMXXJq3GsNeQvQBooPzO5U0vSVaA5y9hBiTE6wipRa6PtS_OpTKb/s2048/PIC_1-A-934.jpg" style="display: block; padding: 1em 0px; text-align: center;"><img alt="" border="0" data-original-height="1545" data-original-width="2048" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwZPCMC3q7LX4m3wXsjcwizubdPyC88zyBqNRzWNNh-NVJL3jKVI71YIgwxGNYrB1SDYMR0ujV0WZXyfyfd6yoWjCJVMXXJq3GsNeQvQBooPzO5U0vSVaA5y9hBiTE6wipRa6PtS_OpTKb/s320/PIC_1-A-934.jpg" width="320" /></a></div>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: PL;">Zdjęcie
pochodzące ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygnatura 1-A-934.
Opatrzone w NAC dość ogólnikowym opisem: "Wybory do Sejmu w Warszawie.
Ludność stolicy przed lokalem komisji wyborczej." Kadr ten znany jest od
dawna, kilkukrotnie robiłem podejścia do identyfikacji uwiecznionego na nim miejsca, </span><span style="font-family: "Times New Roman", serif;">które intrygowało mnie swoją zagadkowością. Z</span><span style="font-family: "Times New Roman", serif;">awsze brakowało mi jednak determinacji, by ostatecznie rozprawić się z nierozpoznanym zdjęciem. A przecież zarówno już
opis z </span><span style="font-family: "Times New Roman", serif;">NAC jak i sam obraz dostarcza sporo konkretnych informacji.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: PL;">Tym razem
jednak postanowiłem podejść bardziej zdecydowanie i metodycznie do poszukiwań.
Zacząłem od sprawdzenia rzeczy elementarnej, czyli lat, w których odbywały się
wybory parlamentarne w II RP. Wybory przeprowadzono w roku </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">1919, 1922, 1928, 1930, 1935 i
1938. Ale ponieważ to nadal bardzo szeroki zakres czasu, należało przyjrzeć się
bardziej szczegółowo zdjęciu – w tym wypadku osobom uwiecznionym na fotografii,
a konkretnie ich strojom. Tu dochodzimy do momentu, gdzie oprócz wiedzy stricte
varsavianistycznej przydaje się ta nieco bardziej wyspecjalizowana.
Fotografowani ludzie i ich ubiór stanowią z reguły ważny element, będący
tym,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>co pozwala na dość niezawodne i
stosunkowo precyzyjne datowanie zdjęć. Szczególnie odnosi się do to mody damskiej,
która ulega zawsze szybszym zmianom, niż pozostająca nieco z tyłu, bardziej
zachowawcza moda męska.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">W
sfotografowanej kolejce widać kilka stojących pań ubranych w krótkie płaszcze i
głębokie, przypominające nieco wojskowe hełmy kapelusze, z ledwie zaznaczonym
rondem. Właśnie takie kapelusze to element mody jakże charakterystyczny dla lat
20. XX wieku, dla ich drugiej połowy. Zatem ten detal z dużym
prawdopodobieństwem zacieśniał nam ramy czasowe poszukiwań do 1928 lub 1930
roku.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Gwoli
wyjaśnienia - sama fotografia pochodzi z archiwum ilustracji Ilustrowanego Kuriera
Codziennego, dziennika o charakterze polityczno-społecznym, wydawanego w
Krakowie w latach 1910-1939. Na szczęście, większość roczników (jeśli nie
wszystkie) zachowała się w komplecie wydań i są one zdigitalizowane i dostępne
online w zasobach Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Ponieważ
wybory w 1928 roku odbyły się 5 marca, poszukiwania zacząłem od wydania z dnia
6 marca, lecz w nim zdjęcia nie było. Jednak chwile później moje poszukiwania
zostały nagrodzone, bo wydaniu gazety z 7 marca, w fotoreportażu z przebiegu
wyborów w Warszawie, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>natrafiłem na
zagadkowe zdjęcie, jednak tu opatrzone już dużo precyzyjniejszym opisem: <i style="mso-bidi-font-style: normal;">W godzinach rannych zjawiało się najwięcej
głosujących. Oto rzesze czekające na swą kolejkę na <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ul. Czerniakowskiej.</i></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiT_UyPX0Ej9ercuE50Kbq54waLV5MtB5NQYiWfxNtdsG4-k8ndvtqwOlI1zonds5PsktBaSII0wnZ551mHTTa_0EKPRtNgzv_F8V4GXJ0zqTE8YzLUt9kbSLlqSjO2kaS0PQiU-nXeIMKh/s861/Czerniakowska_+wybory_marzec+1928.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="486" data-original-width="861" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiT_UyPX0Ej9ercuE50Kbq54waLV5MtB5NQYiWfxNtdsG4-k8ndvtqwOlI1zonds5PsktBaSII0wnZ551mHTTa_0EKPRtNgzv_F8V4GXJ0zqTE8YzLUt9kbSLlqSjO2kaS0PQiU-nXeIMKh/s320/Czerniakowska_+wybory_marzec+1928.png" width="320" /></a></span></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Lokalizacja
konkretnego miejsca przy Czerniakowskiej była kwestią czasu, więc postanowiłem
podzielić się swoim odkryciem z Kubą. Nie zdążyłem się nawet dobrze rozpędzić z
poszukiwaniami, gdy po chwili odpisał mi w wiadomości: „To szkoła przy
Czerniakowskiej 128”. I rzeczywiście – ledwie wystający zza prawej krawędzi kadru
narożnik gmachu szkolnego, oddanego do użytku w roku szkolnym 1928/1929, a istniejącego
do chwili obecnej budynku dobrze pasuje. Tłumaczyło to też wychodzący na chodnik
drewniany parkan otaczający budowę i nieco ukrytą, ustawioną skośnie tablicę
informacyjną za nim.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Na zupełnie
innym zdjęciu, również pochodzącym z NAC fotografowi udało się uchwycić w
szerokim kadrze halę z charakterystyczną schodkowa ściana szczytową (na fotografii wskazana strzałką) pod adresem
Czerniakowska 130, a stojącą na terenie posesji Portu Czerniakowskiego. Być może
właśnie w niej zlokalizowany był jeden z warszawskich lokali wyborczych w 1928
roku.</span></p>
<p></p><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]--><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKA4VSvzkrK_yv7ZrpkanZxZSeYKRrreFAI2kxeoDWqw1mNL-DYT4ACZBKF1MbsjZTH2kkQl6biGrbgivA50iS2ySYCZCYmVMrLUNLKIV9p1bE4NZoQJ-dwpGdceZy7ljEXmaZIoSm42jU/s1351/PIC_1-S-2664-1_frag.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="528" data-original-width="1351" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKA4VSvzkrK_yv7ZrpkanZxZSeYKRrreFAI2kxeoDWqw1mNL-DYT4ACZBKF1MbsjZTH2kkQl6biGrbgivA50iS2ySYCZCYmVMrLUNLKIV9p1bE4NZoQJ-dwpGdceZy7ljEXmaZIoSm42jU/s320/PIC_1-S-2664-1_frag.jpg" width="320" /></a></div><p><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: PL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"> </span></p><p><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: PL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">(F, K)</span></p>Fryderykhttp://www.blogger.com/profile/07261155382314883797noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-15123279733312271112021-03-02T10:26:00.001+01:002021-03-02T10:26:52.727+01:00Wędrujący portal<p><span style="font-family: arial;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">W roku 2017 w serwisie aukcyjnym
Ebay.de pojawiło się niewyraźne zdjęcie, przedstawiające uliczne targowisko.
Stojący za przekupkami budynek widoczny jest tylko fragmentarycznie, ale rzuca
się w oczy jego charakterystyczny, bogato zdobiony portal.</span></p><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px;"><p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXE7iDNbrYUUAECbIe4EX3qgKLIF5Bm2FeCUvMRh5GrDPjRHm8K4AVwtNGvDgPUXb_gBDP7rtf7eNIiUa0BmCZd-irmmPTCmrQ1vmK6gvFxpr_1reOxq614_Wzvb-N9Nb-PLAYCSNqEGD-/s1155/Zdjecie1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><span style="font-family: arial;"><img border="0" data-original-height="756" data-original-width="1155" height="311" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXE7iDNbrYUUAECbIe4EX3qgKLIF5Bm2FeCUvMRh5GrDPjRHm8K4AVwtNGvDgPUXb_gBDP7rtf7eNIiUa0BmCZd-irmmPTCmrQ1vmK6gvFxpr_1reOxq614_Wzvb-N9Nb-PLAYCSNqEGD-/w476-h311/Zdjecie1.jpg" width="476" /></span></a></p></blockquote>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Według opisu aukcji zdjęcie
wykonano w<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>warszawskim getcie, ale taka
lokalizacja od początku wydawała mi się wątpliwa. Niedawno zdjęcie wystawiono
ponownie, tym razem sprzedający zamieścił nawet skan rewersu odbitki, gdzie
widniał nabazgrany oł</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">wkiem napis 'Warschau Polen'.</span><span style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Kluczem do identyfikacji okazał się
widoczny częściowo szyld, na kt</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">rym można odczytać nazwisko 'Weintraub'. W warszawskich książkach
telefonicznych widnieje wprawdzie J</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">zef Weintraub, kt</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ry mieszkał na Długiej 11 i
prowadził aptekę na Franciszkańskiej 18, ale żaden z tych adres</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">w nie przypominał miejsca
przedstawionego na zagadkowym zdjęciu.</span><span style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Korzystając z wyszukiwarki
genealogyindexer.org rozszerzyłem moje poszukiwania na cały kraj, uzyskując
kilkadziesiąt adres</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">w rozrzuconych w wielu miastach Polski. Poszukiwania byłyby o
wiele łatwiejsze, gdyby na zdjęciu znalazła się g</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">rna część szyldu, lub choćby inicjał
imienia był lepiej czytelny. Tych informacji jednak brakowało.</span><span style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Przeglądając wyszukane adresy, zwr</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ciłem uwagę na skład nasion S.
Weintrauba, zlokalizowany na rynku w Tarnowie.</span><span style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Zacząłem od obejrzenia aktualnego
wyglądu rynku, korzystając z Google Street View. Bez trudu znalazłem niemal
identyczny portal, zlokalizowany na południowej ścianie ratusza. Podobieństwo
było uderzające - ale całe otoczenie wyglądało zupełnie inaczej:</span><span face="Calibri, sans-serif"> </span><a href="https://goo.gl/maps/DvdQj2sWE4f2ZKJf7" target="_blank">LINK</a></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Dopiero odszukanie archiwalnych zdjęć ratusza
w serwisie Fotopolska pozwoliło rozwiązać zagadkę. Ot</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ż ratusz został bardzo poważnie
przebudowany w latach sześćdziesiątych XX w. i jedną ze zmian było właśnie
przesunięcie portalu wejściowego wraz z jego obr</span><span face=""Calibri",sans-serif" lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ó</span><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">ceniem o 90 stopni.</span><span style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Wcześniej ratusz wyglądał dokładnie
tak, jak na identyfikowanym zdjęciu. Na wielu starych fotografiach widać także
w pełnej okazałości szyld sklepu pana Weintrauba:</span><span> </span><span face="Calibri, sans-serif"><a href="https://fotopolska.eu/736621,foto.html?o=b2167" target="_blank">LI</a></span><a href="https://fotopolska.eu/736621,foto.html?o=b2167" target="_blank">NK</a></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Przedstawiona powyżej identyfikacja raz jeszcze
przypomina, aby do opisów zamieszczanych w serwisach aukcyjnych podchodzić z dużą
ostrożnością. Zdjęcia z warszawskiego getta są poszukiwane i osiągają wysokie
ceny. Sprzedający często podają więc warszawską lokalizację zdjęcia, nie mając
pewności, skąd ono naprawdę pochodzi.</span><span style="mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;"><span face=""Calibri",sans-serif" style="color: #f3f3f3; font-family: helvetica; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">[nuro]</span></p>Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-47647842778439649762021-01-12T11:48:00.000+01:002021-01-12T11:48:28.152+01:00Na tropach dworca<p>Na jednym z popularniejszych portali aukcyjnych pojawiło się ostatnio zdjęcie z okresu pierwszej wojny światowej opisane jako: "Warszawa Dworzec Terespolski":</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhS6AZPtI4hyphenhyphene5VAw4jE0xsmMz5EWKBwyLWPPCUJ6XlslElyxrlAxdNfjTKlC9plncyV1jTdOrcI0M_iGGoW_RDgrYEtNQpo_8pc8LNVNU1uXrB5EcPie2m7UtkK9GEgVdUGlj7yd1EnA/s1311/dworzec.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="823" data-original-width="1311" height="251" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhS6AZPtI4hyphenhyphene5VAw4jE0xsmMz5EWKBwyLWPPCUJ6XlslElyxrlAxdNfjTKlC9plncyV1jTdOrcI0M_iGGoW_RDgrYEtNQpo_8pc8LNVNU1uXrB5EcPie2m7UtkK9GEgVdUGlj7yd1EnA/w400-h251/dworzec.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">Ciekawe zdjęcia pojawiają się od czasu do czasu w ofercie antykwarycznej i nie ma w tym nic dziwnego, natomiast akurat w tym przypadku zaskoczyła mnie relatywnie niska cena wywoławcza, jak na tak ciekawy dokument. Rzut oka na budynek i porównanie charakterystycznych elementów od razu wskazywał, że nie mamy do czynienia z Dworcem Terespolskim, ani nawet z żadnym innym z terenu Warszawy. Architektura dawnych obiektów kolejowych zasadniczo była dość podobna - budynek główny, mniejszy lub większy, a wzdłuż peronów ciągnące się parterowe hale. Stąd być może pomyłka w opisie, albo i celowa dezinformacja, w nadziei na roztargnienie czy ignorancję potencjalnych kupców. Pamiętajmy, że kupując cokolwiek w Internecie powinniśmy mieć ograniczone zaufanie i dobrze sprawdzić "oferowany towar" zanim zdecydujemy się na kupno.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">Ponieważ zagdaka wydała mi się ciekawa, postanowiłem odszukać właściwy dworzec z fotografii, licząc na to, że skoro raz został sfotografowany, to może uda się odnaleźć inne jego zdjęcia. Początkowo szukałem zniszczonych dworców na terenie Królestwa Polskiego i na Kresach, ale ponieważ nie przynosiło to żadnych rezultatów, postanowiłem rozszerzyć obszar poszukiwań. Po kilku minutach zabawy z wyszukiwarką zdjęć, odpowiedź była gotowa. </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">Na zdjęciu uwieczniono ruiny dworca w rumuńskim mieście Predeal (nieopodal Braszowa), gdzie jesienią 1916 toczyły się dramatyczne walki o zdobycie strategicznej przełęczy. Więcej o samej bitwie można przeczytać na stronach Wikipedii: <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Predeal_Pass">LINK</a>. Na niezbyt wyraźnym zdjęciu zamieszczono ruiny dworca po bitwie, na którym widać (od strony peronów) budynek główny z identycznymi wyrwami po ostrzale artyleryjskim, jak na naszym zdjęciu (zaznaczyłem, je na czerwono, aby budynek na pierwszym planie nie zaciemniał wywodu):</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgs0cRAfttPfjL8Vii1Z7wQc5WvrZLOJiKJxQSoKnb5u6072BN_0fD6xcl2leguWE0ybtJHjAoWzczhV6CGRmVcxUQWqQ256eWGQCs84sj5YWYAN4N2MVypH__tTKna2MhlU_rMH0hh43g/s1313/predeal.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="903" data-original-width="1313" height="275" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgs0cRAfttPfjL8Vii1Z7wQc5WvrZLOJiKJxQSoKnb5u6072BN_0fD6xcl2leguWE0ybtJHjAoWzczhV6CGRmVcxUQWqQ256eWGQCs84sj5YWYAN4N2MVypH__tTKna2MhlU_rMH0hh43g/w400-h275/predeal.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">A Tuż przed zniszczeniem dworzec kolejowy w Predeal wyglądał tak, jak to możemy w całej okazałości zobaczyć na starej karcie pocztowej:</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOLMXA8Ya-BoMzeQIS5VVil3yvzzmmo2u5eIDyHmNlrYDEBqDp1LhXFcFtOcrs9pu4XZJHcsK6-GGeGHz2P0vXYwK2Zbhn2NDSp1T6XM58KorO0NynbBmNpeV0RY_SIftdxWb8oZGCMjc/s1533/gara.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1000" data-original-width="1533" height="261" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOLMXA8Ya-BoMzeQIS5VVil3yvzzmmo2u5eIDyHmNlrYDEBqDp1LhXFcFtOcrs9pu4XZJHcsK6-GGeGHz2P0vXYwK2Zbhn2NDSp1T6XM58KorO0NynbBmNpeV0RY_SIftdxWb8oZGCMjc/w400-h261/gara.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">Tak, aukcje internetowe z pocztówkami i fotografiami to zaiste doskonałe źródło do poszukiwania i rozwiązywania przeróżnych zagadek identyfikacyjnych. Życzę wszystkim zainteresowanym dawna warszawską ikonografią owocnej zabawy przy tropieniu "okazyjnych zdjęć".</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">(P)</div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><br /><p><br /></p>Piotrhttp://www.blogger.com/profile/06707401776494430537noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-28075142615083563412020-11-09T10:20:00.000+01:002020-11-09T10:49:10.959+01:00Miasteczko na krańcach miasta<span style="text-align: start;">Dzisiejszy wpis poświęcony jest fotografii znajdującej się w zasobach Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego. To jeden z 23 szklanych negatywów ze zbiorów Pracowni Historycznej Tchorek-Bentall, a prezentowanych na wystawie „Codzienność Warszawy 1915-1918” </span><a href="https://muzeum.uw.edu.pl/codziennosc-warszawy-1915-1918-szklane-negatywy-ze-zbiorow-pracowni-historycznej-tchorek-bentall/" style="text-align: start;" target="_blank">LINK</a><span style="text-align: start;">. Kolekcja ukazuje widoki miasta podczas I wojny światowej, znajdującego się pod niemiecką okupacją. Większość ujęć przedstawia raczej standardowe kadry stosunkowo reprezentacyjnych miejsc i obiektów,</span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="text-align: start;">jakie znamy i z innych fotografii. Jedno z nich wydało mi się dość niezwykłe i tajemnicze:</span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="text-align: start;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEidXO2uleCl2qKFbDUyW_KWgawXA6SonGPOAjDiKP8zdOJBLu7G7p6LtQ2OBUO0AYTzc_URAcPDzZhnvNGBHcBErmOooDnyQw8A3o6DhzbDCICCByQmehNR3qu4z0BuJeAIO9c2tcsihFjm/s1600/19male.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1150" data-original-width="1600" height="287" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEidXO2uleCl2qKFbDUyW_KWgawXA6SonGPOAjDiKP8zdOJBLu7G7p6LtQ2OBUO0AYTzc_URAcPDzZhnvNGBHcBErmOooDnyQw8A3o6DhzbDCICCByQmehNR3qu4z0BuJeAIO9c2tcsihFjm/s400/19male.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
Co
istotne i szczególnie warte podkreślenia, to fakt, że całość kolekcji, ze
względu na technikę wykonania negatywów, to znakomitej jakości obrazy, oferujące
w powiększeniach świetne odwzorowanie szczegółów. Nie wiadomo, kto był autorem
serii zdjęć, jednak wnioskując po pewnym kluczu doboru kadrów, był to ktoś „z
zewnątrz”, przyjezdny, być może Niemiec, żołnierz czy inny przedstawiciel
ówczesnych władz okupacyjnych. Autor utrwalał na szklanych płytach widoki
miejsc nie tylko reprezentacyjnych, co stanowiących dla niego swoistą egzotykę, do
której zapewne nie był przyzwyczajony na co dzień, jak prawosławne sobory, czy
miejsca zamieszkania warszawskiej biedoty.<br />
<br />
Wróćmy jednak do naszej fotografii. Teoretycznie, mogła ona zostać wykonana
gdziekolwiek na terenie dawnego zaboru rosyjskiego czy np. Galicji. Co prawda
obraz wyjątkowo mocno kontrastował z większością kadrów kolekcji, jednak reszta
sugerowała proweniencję warszawską również i w tym wypadku. Biedna, koślawa i
mocno zdewastowana drewniana zabudowa, wyglądająca niczym żydowski sztetl na Kresach, zaledwie jeden parterowy murowaniec i
właściwie żadnych typowych oznak miejskości, jak chociażby latarenki adresowe
czy latarnie uliczne, sugerowały
podrzędną okolicę, raczej dalekie przedmieścia, prawdopodobnie<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>któryś z terenów świeżo przyłączonych do
miasta w 1916 roku decyzją gubernatora von Besselera.<br />
<br />
Szanse na identyfikację miejsca uchwyconego w kadrze wydawały się w
pierwszej chwili znikome, niemal równe zeru. Jednak fotografia intrygowała,
więc po krótkim zastanowieniu swe poszukiwania postanowiłem skierować w
pierwszej kolejności na Powązki. Problem w tym, że dzielnica ta dysponuje
wyjątkowo ubogą ikonografią, mogąca być przydatną w lokalizacji. Wprawdzie
ortofotomapa z wiosny 1945 nie jest zbyt pomocna, gdyż większość drewnianej
zabudowy Powązek została zrównana z ziemią, jednak w zestawieniu z fotoplanem z 1935, mimo
nie najlepszej jakości zdjęć, mogła być przydatna. Po analizie fotografii uznałem, że murowany budynek z
lukarnami jest na tyle charakterystyczny, że powinien być widoczny na zdjęciu
lotniczym, o ile nadal istniał w 1935 roku, co przy jego „kondycji” wcale nie
było oczywiste. To był jeden z punktów zaczepienia. Drugim, jak mi się
wydawało, był zakręt drogi na ostatnim planie i nieco dziwne, niezbyt naturalne
ustawienie budynków względem niej. Zacząłem więc szukać w skupisku zabudowy
znajdującym po północnej stronie ul. Powązkowskiej.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Poszukiwania tam jednak nie przyniosły
zadowalającego rezultatu, bo albo nie pasował przebieg ulicy albo układ
stojącej przy niej zabudowy. Wprawdzie przy samej Powązkowskiej stały budynki
posiadające lukarny, lecz reszta zupełnie nie pasowała do tego, co było widoczne na zagadkowym
zdjęciu. Jednak moją uwagę zwrócił budynek stojący przy ul. Elbląskiej, nieco
na południe od skrzyżowania z Powązkowską. <br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbjMoLlZ7tlUd0sImxpXCcXNSJjIa16IYzzFUvftkWaLjhNIINyDFvGP_-TUq8EI5ttziOSWEbBYfLDHLk9C73J3esK1psR4TPk5ORVG0g0i-vPH-VxSrI48uZ8yQw2jJXKDi3uBM11-3y/s1600/elblaska.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="803" data-original-width="1600" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbjMoLlZ7tlUd0sImxpXCcXNSJjIa16IYzzFUvftkWaLjhNIINyDFvGP_-TUq8EI5ttziOSWEbBYfLDHLk9C73J3esK1psR4TPk5ORVG0g0i-vPH-VxSrI48uZ8yQw2jJXKDi3uBM11-3y/s400/elblaska.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
W porównaniu ze zdjęciami lotniczymi z 1935 roku nie zgadzał mi się jednak
m.in.,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>łuk ulicy, widoczny na ostatnim
planie, który przebiegał w przeciwnym kierunku. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Należało więc sięgnąć po ostatnią, jak
sądziłem najlepszą możliwość weryfikacji, czyli plan Lindleya ze zbiorów APW, który ze względu
na swoją wyjątkową precyzję i okres powstania, powinien uwzględniać widoczną na
zdjęciu zabudowę. I rzeczywiście, wystarczyło jedno spojrzenie na arkusz planu
Lindleya, by rozwiać wszelkie wątpliwości – układ zabudowy pokrywał się niemal
doskonale z tą z identyfikowanej fotografii. Niemal, bo na zdjęciu brakowało
jednego budynku, sąsiadującego z domem z lukarnami, a zaznaczonego na planie
białym krzyżykiem. Jednak na fotografii dobrze było widać na ścianie szczytowej
murowańca ślad dawnego sąsiedztwa w postaci nieotynkowanej powierzchni.
Wyjaśnił się też nieco dziwny przebieg ulicy na ostatnim planie – drewniane
domki zamykające perspektywę ulicy stały przy Powązkowskiej a tu widzieliśmy
ich tyły.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOstf7chUJady_zg2Ze8Oz7cEO1hceiPlJSY5aT7RBI_EWVEgqFkvlGADV2T23VI4621n7nxsK5ASe-rT6FanXluFwipBA08hzDFLL1dXXc63jSxyNjI9z3HimGlAHR2THoL5rYUkxgjDY/s1600/PL-072-1001-0-734R-0006-02.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="884" data-original-width="1371" height="257" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOstf7chUJady_zg2Ze8Oz7cEO1hceiPlJSY5aT7RBI_EWVEgqFkvlGADV2T23VI4621n7nxsK5ASe-rT6FanXluFwipBA08hzDFLL1dXXc63jSxyNjI9z3HimGlAHR2THoL5rYUkxgjDY/s400/PL-072-1001-0-734R-0006-02.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
O ile wyjaśniło się miejsce wykonania fotografii, to jej autor nadal
pozostawał zagadkowy. Jak wspomniałem na początku wpisu,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>przypuszczam, że fotografem był ktoś ze
strony okupacyjnej, być może niemiecki żołnierz. Teza wprawdzie niepotwierdzona żadnym mocnym dowodem, jednak Powązki to miejsce, gdzie mało kto ”z
zewnątrz” zapuszczał się chętnie, a jeszcze mniej chętnie w celu wyłącznie fotografowania.
Natomiast w okresie 1915-1918 pojawiali się w okolicy niemieccy wojskowi
odwiedzający groby swoich poległych i zmarłych towarzyszy, bowiem pierwotnie
prawosławny, rosyjski cmentarz wojskowy będący zaczątkiem obecnych Powązek
Wojskowych, stał się miejscem pochówków żołnierzy kajzerowskiej armii. Właśnie
zapewne podczas jednej z takich wizyt, któryś z nich zszedł z głównej
drogi w centrum miasteczka Powązki, by zajrzeć nieco za kulisy tego
egzotycznego dla niego otoczenia. Wykonanie fotografii na ówczesnej ul.
Szlachtuzowej (taką nazwę nosił pierwotnie odcinek późniejszej ul. Elbląskiej
między Powązkowską a torami linii obwodowej) nie musiało być podyktowane wyłącznie
ciekawością, a celami propagandowymi. Niemcy bowiem bardzo chętnie pokazywali w różnych wydawnictwach, a nawet
na pocztówkach propagandowych niski
poziom cywilizacyjny ludności, w tym Żydów
(Ostjuden) na terenie dawnego zaboru rosyjskiego. Właśnie jedno z takich ujęć, wykonane przy wylocie Szlachtuzowej (po lewej) na Powązkowską trafiło na tego rodzaju pocztówkę:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOFQlA3dOfLp28c3TH1NP3Z959m2EQ5NIB213qRKUSRpj1GHU891mqz9m8BwVXeZXPGTRFkd3W0HkbhC2W8Rm5L9R4gL_aYmanzYG6C5-ccpxdBLo8KBnvUdAxHereFCvVTIbjCLMGAOeC/s1600/50.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="774" data-original-width="614" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOFQlA3dOfLp28c3TH1NP3Z959m2EQ5NIB213qRKUSRpj1GHU891mqz9m8BwVXeZXPGTRFkd3W0HkbhC2W8Rm5L9R4gL_aYmanzYG6C5-ccpxdBLo8KBnvUdAxHereFCvVTIbjCLMGAOeC/s400/50.jpg" width="316" /></a></div>
<br />
Kres widocznej na zdjęciu zabudowie położyło Powstanie Warszawskie, kiedy
licha, w większości drewniana zabudowa spłonęła. Wypalony murowany budynek o
przedwojennym adresie Elbląska 22 wprawdzie przetrwał, jednak według akt Biura Odbudowy
Stolicy, podobnie jak sąsiednie budynki nie nadawał się do odbudowy. Prawdopodobnie niedługo potem zniknął na
zawsze z krajobrazu Powązek.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbpgSFsDHMDjyA1pCIsqGnRChYtUJz7hMVU0-UNIfkfjQvu4PN5aw5fKGpiX0oxgwwVwICI58SIlmO1b9Rh6ingFtQP4USamfDP_3kzkg-w0Ec8CVsA-t3miYccwh7KEPDjrv7UC-5MINU/s1600/72_25_0_-_6895_1_23160232_frag.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="448" data-original-width="1036" height="172" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbpgSFsDHMDjyA1pCIsqGnRChYtUJz7hMVU0-UNIfkfjQvu4PN5aw5fKGpiX0oxgwwVwICI58SIlmO1b9Rh6ingFtQP4USamfDP_3kzkg-w0Ec8CVsA-t3miYccwh7KEPDjrv7UC-5MINU/s400/72_25_0_-_6895_1_23160232_frag.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
Dziś zapewne mało kto zdaje sobie sprawę, jak wyglądało to miejsce ponad 100
lat temu i próżno szukać w terenie jakichkolwiek reliktów przedwojennej zabudowy.
Tym cenniejszym dokumentem wydaje się to anonimowe zdjęcie.<br />
<br />
Sama nazwa ul. Szlachtuzowej również nie utrwaliła się w pamięci warszawiaków,
gdyż w ramach Warszawy istniała bardzo krótko – już w 1919 roku została
zastąpiona Elbląską. Obecnie ten fragment dawnej Elbląskiej nosi nową, jeszcze inną
nazwę – od kilku lat za patrona ma Jerzego Ficowskiego. Obecnie widok z tego samego miejsca wygląda mniej więcej <a href="https://goo.gl/maps/KbK4ZUVeqgAh6QaZ9" target="_blank">TAK</a>.<br />
<br />
(F)<br />
<br />
PS. Serdeczne podziękowania dla Marcina Guzka za rzeczową i pouczającą dyskusję
dotyczącą kwestii nazewnictwa ulic. <br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->Fryderykhttp://www.blogger.com/profile/07261155382314883797noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-25731378040792021512020-10-17T14:17:00.005+02:002020-10-21T10:17:50.376+02:00Tropem generała<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Na jednej z poświęconych Warszawie grup społecznościowych, zobaczyłem pewnego razu to zdjęcie podpisane jako "generał Zygmunt Berling na Pradze". Od razu uznałem, że opis jest błędny.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzn-QP2s4cdbjkKXxrCqs6VrmzpUTc6EniaG6M_tVpH6b1IUx4A3-pUXasZfae5Z1-DDCPlwCPC1pLiMcgLJx06-NMu_4i2KLKSDHKN1C4_mO82wpp7RjpnuN-od4JHBJajVLaSfH6Il2v/s1600/Genera%25C5%2582_Zygmunt_Berling_z_mieszka%25C5%2584cami_Pragi_1944.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1251" data-original-width="1600" height="312" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzn-QP2s4cdbjkKXxrCqs6VrmzpUTc6EniaG6M_tVpH6b1IUx4A3-pUXasZfae5Z1-DDCPlwCPC1pLiMcgLJx06-NMu_4i2KLKSDHKN1C4_mO82wpp7RjpnuN-od4JHBJajVLaSfH6Il2v/s400/Genera%25C5%2582_Zygmunt_Berling_z_mieszka%25C5%2584cami_Pragi_1944.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Po pierwsze generał jest w galowym mundurze [uzupełnienie: Panowie Adrian Sobieszczański i Hubert Kuberski zwrócili nam niezależnie od siebie uwagę, że to inny rodzaj ubioru wyjściowego - mundur garnizonowy. Dziękujemy za uwagi i uważne śledzenie bloga!], co nie mogło mieć miejsca na froncie, jakim de facto była w roku 1944 warszawska Praga. Po drugie zaś i najważniejsze, na zdjęciu jest wystarczająco dużo szczegółów w tle, żeby rozpoznać miejsce jego wykonania. Moją uwagę zwróciła kamienica nad głową cywila. To budynek, który stał w alei 3 Maja, niemal naprzeciwko Muzeum Narodowego. Dziś ten fragment został włączony w ciąg Alej Jerozolimskich. Budynek miał adres al. 3 Maja 42: <a href="http://www.warszawa1939.pl/obiekt/3maja-42" target="_blank">LINK</a> i został rozebrany na przełomie lat 40. i 50. Właściwie wraz ze zlokalizowaniem zdjęcia mógłbym uznać, że moja rola jest zakończona, ale ciekawość skierowała mnie w poszukiwaniu źródeł błędnego opisu. Okazało się, że zdjęcie jest opublikowane na Wikipedii jako:</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<i>"Generał Zygmunt Berling w rozmowie z mieszkańcami Pragi, data 1944", </i>źródło Leszek Wysznacki,<i> Warszawa od wyzwolenia do naszych dni, </i>Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1977, p. 187."</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><i><br /></i></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Niestety nie dysponuję wskazaną publikacją, by sprawdzić, że zdjęcie jest w niej faktycznie tak opisane, ale wiem, że gdy źle podpisane zdjęcie raz pojawi się na Wikipedii, to będzie już zawsze krążyć z takim właśnie opisem. Dodatkowo widnieje przy nim adnotacja, że należy do domeny publicznej, czyli może być bezpłatnie wykorzystywane. Z tego powodu funkcjonuje jako ilustracja do dziesiątków artykułów o Berlingu. Zawsze z tym samym, błędnym opisem [aktualizacja - dzięki informacji od czytelnika naszego bloga, Pana Mateusza Pęcikiewicza, wiemy że faktycznie fotografia ma w książce taki opis].</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Uznałem że warto poszukać dalej, by w miarę możliwości, ustalić również datę zrobienia zdjęcia. Przeszukując Internet w poszukiwaniu informacji na temat generała znalazłem inne zdjęcie Berlinga, które z uwagi na wygląd munduru, mogło być zrobione tego samego dnia:</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg7j6l03efybTcjH1hDod1IkYXfs_taFRxedm8pmll-L5CKVRgIkY0qvI_0Z4RinGmZNVKpnjX3Bp5-77GsHprqYcyafN9kaReAubPZEXsSUIjOCpBV60arNLzQridI4pxpjx2Sxx251eds/s1600/zygmunt-berling.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="479" data-original-width="360" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg7j6l03efybTcjH1hDod1IkYXfs_taFRxedm8pmll-L5CKVRgIkY0qvI_0Z4RinGmZNVKpnjX3Bp5-77GsHprqYcyafN9kaReAubPZEXsSUIjOCpBV60arNLzQridI4pxpjx2Sxx251eds/w300-h400/zygmunt-berling.jpg" width="300" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div>
<div style="clear: both; text-align: left;">
Według podpisu zdjęcie pochodziło z bazy Polskiej Agencji Prasowej: <a href="https://fotobaza.pap.pl/fotoweb/Grid.fwx" target="_blank">LINK</a>. Krótkie poszukiwania w jej zasobach okazały się strzałem w dziesiątkę! </div><div style="clear: both; text-align: center;"><br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhSdz6-rCu_K7ED-Q9EdGAmmIYwYj-fGVl01ylAT2TVm11cZ5ghcidt6wpIA17EHFVq12cMAlnSY9m3DWujzMDAcW18vlAEniTHBhb76E_qAMU-tsvGjdq94eD5-Dq020FtMvheNFCQHITz/s1600/pap_19470501_0H3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="271" data-original-width="420" height="258" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhSdz6-rCu_K7ED-Q9EdGAmmIYwYj-fGVl01ylAT2TVm11cZ5ghcidt6wpIA17EHFVq12cMAlnSY9m3DWujzMDAcW18vlAEniTHBhb76E_qAMU-tsvGjdq94eD5-Dq020FtMvheNFCQHITz/w400-h258/pap_19470501_0H3.jpg" width="400" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;">To inne ujęcie z tej samej serii. Podpis również jest błędny: <span style="text-align: center;">"<i>Warszawa, 1947-05-01. Manifestacja pierwszomajowa na pl. Zwycięstwa. Nz. generał Zygmunt Berling (P) i operator Polskiej Kroniki Filmowej (PKF) Władysław Forbert</i>." Przyznam, że nie liczyłem na rozpoznanie drugiej osoby na zdjęciu, a okazało się, że "mieszkaniec Pragi", to znany operator Kroniki Filmowej. Wcześniej zaś Władysław Forbert służył w </span>I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, nie był jednak zwykłym żołnierzem. Pracował dla Czołówki Filmowej Ludowego Wojska Polskiego, która miała za zadanie dokumentowanie wysiłku wojennego polskich formacji walczących u boku Armii Czerwonej. Berling był pierwszym dowódcą dywizji kościuszkowskiej, Panowie byli więc w momencie zrobienia zdjęcia starymi znajomymi. Jak widać to ani 1944, ani Praga, ani przypadkowi ludzie. Zapewne w jakimś wydawnictwie potrzebne było zdjęcie ilustrujące zdobycie Pragi, ale nie znaleziono odpowiedniej fotografii. Wykorzystano więc zdjęcie generała Berlinga. Trudno dziś oceniać czy był to błąd czy nadużycie, z pewnością jednak nie ma potrzeby, by dalej powielać błędny opis. </div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;">(K)</div>
</div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-52172830045425975052020-09-23T09:17:00.002+02:002020-09-23T09:17:22.095+02:00Beznadziejna(?) ruina<p> <!--[if !mso]>
<style>
v\:* {behavior:url(#default#VML);}
o\:* {behavior:url(#default#VML);}
w\:* {behavior:url(#default#VML);}
.shape {behavior:url(#default#VML);}
</style>
<![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves>false</w:TrackMoves>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
</p><p align="center" style="text-align: center;"><span style="mso-no-proof: yes;">
</span><span style="mso-no-proof: yes;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwY9D2sIrepewkxpL7AKNiNMWRlLO6sBIzIWhA_Rw1ZHB3o_xqlHMhinSK7bRp6DlTHS4v5PXJ_BKIaT11Y6fJFENx5KIJTao97rS0vkfJuUfxS4WNBnCCUDtG6w7bCF6EmYWfB3z5KoWZ/s1134/Kapucynska+5+i+7.jpg" style="display: block; padding: 1em 0px; text-align: center;"><img alt="" border="0" data-original-height="766" data-original-width="1134" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwY9D2sIrepewkxpL7AKNiNMWRlLO6sBIzIWhA_Rw1ZHB3o_xqlHMhinSK7bRp6DlTHS4v5PXJ_BKIaT11Y6fJFENx5KIJTao97rS0vkfJuUfxS4WNBnCCUDtG6w7bCF6EmYWfB3z5KoWZ/s320/Kapucynska+5+i+7.jpg" width="320" /></a></span></p><span style="mso-no-proof: yes;">
</span><p></p>
<p style="text-align: justify;"> W ostatnich dniach zostaliśmy poproszeni przez Pana Łukasza Karolewskiego z Narodowego
Archiwum Cyfrowego <a href="https://www.nac.gov.pl/" target="_blank">LINK</a> o pomoc w identyfikacji kilkunastu zdjęć znajdujących się
w ich zasobach. Powyższe zdjęcie, również nie rozpoznane i dotychczas niedostępne
online pochodzi z archiwum fotografii Stefana Rassalskiego. Typowy, na pierwszy
rzut oka niczym nie wyróżniający się kadr, dokumentujący powojenne zniszczenia
Warszawy. Zdanie, że sytuację dodatkowo utrudniał fakt, że fasady widocznych budynków przestały istnieć, co znacznie utrudnia identyfikację. Jedyną wskazówką mogła być otrzymana przez nas informacja, że kadr znajdował się na
kliszy pomiędzy ujęciami z ulicy Senatorskiej i Miodowej. Pozwoliło mi to zawęzić zasięg poszukiwań do
stosunkowo niewielkiego obszaru. Dodatkowym punktem zaczepienia mógł być widoczny na zdjęciu układ, który wskazywał na skrzyżowanie
ulic. Wrażenie to podkreślał widoczny słup ogłoszeniowy, który to element małej
architektury ulicznej bardzo często lokalizowano właśnie w okolicach skrzyżowań.
Zacząłem więc przeglądać rejon na ortofotomapie z 1945 roku, która w tym
wypadku stanowi najlepszy materiał porównawczy do poszukiwań. Przejrzałem
kilkukrotnie całą zabudowę ulic Senatorskiej i Miodowej, jednak te gruzowiska,
które dało się dostrzec na zdjęciach lotniczych nijak nie pasowały do układu
pozostałej zabudowy. Trzeba było zatem przyjrzeć się przecznicom powyższych ulic.</p>
<p style="text-align: justify;">Moją uwagę zwróciły jeszcze dwie rzeczy na fotografii. Pierwszą było to, że gruzowisko
stanowiło zbyt regularną hałdę, rozdrobnioną na wręcz pojedyncze cegły,
zupełnie różną od tego, co mogłoby być efektem bombardowania czy wysadzenia kamienicy,
kiedy to fragmenty murów, belek stropowych i innych elementów zawalonego budynku
tworzą bezładna mieszaninę. Oczywistym wydawało się więc, że nie może być ono
widoczne na zdjęciach lotniczych z wiosny 1945 roku, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>bo wtedy właśnie powstała ortofotomapa. Druga
równie istotną sprawą<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>były widoczne po
prawej stronie kadru dość potężne, ślepe ściany kamienic. Nie wyglądały na
efekt zburzenia sąsiednich budynków, lecz raczej stanowiły oryginalny fragment
zabudowy, czyli jak sądziłem były „plecami” sąsiadujących oficyn. Takie miejsce
powinno już być dobrze widoczne na lotniczym fotoplanie.</p>
<p style="text-align: justify;">I rzeczywiście, szukając dalej znalazłem takie miejsce przy
ul. Kapucyńskiej. Rassalski wykonał fotografię z miejsca załamania biegu ulicy,
omijającej klasztorny ogród, w kierunku ślepego zaułka odchodzącego od ulicy na
południowy wschód, równolegle do kamienicy o adresie Kapucyńska 7. Zatem
gruzowiska, które widzieliśmy na zdjęciu musiały być pozostałościami budynku
frontowego kamienicy Kapucyńska 5 i 7. </p>
<p></p><div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDLM8d3sne0j2eEz4u4pONbehL1R1lr9I-hPtQhGSFQ20H8sWsxbOWmtIftDBtGcHcbNW3HWWqNQLVV06sutErYGXcdHqnAAIiQgZDWtBCe_thYGwdVgnqNGBwyeXd_2z0joa76rXEJUKA/s1424/kapucynska.jpg" style="display: block; padding: 1em 0px; text-align: center;"><img alt="" border="0" data-original-height="773" data-original-width="1424" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDLM8d3sne0j2eEz4u4pONbehL1R1lr9I-hPtQhGSFQ20H8sWsxbOWmtIftDBtGcHcbNW3HWWqNQLVV06sutErYGXcdHqnAAIiQgZDWtBCe_thYGwdVgnqNGBwyeXd_2z0joa76rXEJUKA/s320/kapucynska.jpg" width="320" /></a></div><p></p>
<p style="text-align: justify;">Układ zachowanej oficyny bocznej oraz uszkodzeń stojących murów nie pozostawiał
wątpliwości, co do miejsca uchwyconego w kadrze. Na szczęście zachowało się
zdjęcie lotnicze z lat 20. XX wieku, udostępnione w serwisie POLONA, pokazujące
ten fragment miasta przed zniszczeniem.</p>
<p></p><div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgS4Ln8t-dsU_5kLA9FUNr-tx7N1pcrklWsgmvjecfzn-qEi-nAfa9StEssJlZBCDAtTubYm7kz-ZGKtio_wXz4P2JdyLa1atK_RQkqVDirBCzbOJjfY-HnvrA2f3b_kQksc9Pi_x6GrvCb/s1600/kapucynska+20te.jpg" style="display: block; padding: 1em 0px; text-align: center;"><img alt="" border="0" data-original-height="950" data-original-width="1600" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgS4Ln8t-dsU_5kLA9FUNr-tx7N1pcrklWsgmvjecfzn-qEi-nAfa9StEssJlZBCDAtTubYm7kz-ZGKtio_wXz4P2JdyLa1atK_RQkqVDirBCzbOJjfY-HnvrA2f3b_kQksc9Pi_x6GrvCb/s320/kapucynska+20te.jpg" width="320" /></a></div><p></p>
<p style="text-align: justify;">Dziś o tej wąskiej, nieco tajemniczej i meandrującej między posesjami w swym
oryginalnym biegu uliczce, stanowiącej dojście do gmachu Hipoteki i gimnazjum im.
Czackiego mało kto pamięta. Budowa Trasy W-Z kompletnie zmieniła układ urbanistyczny
okolicy, ścierając do reszty z powierzchni ziemi istniejąca tu przed 1945
rokiem gęstą zabudowę. Obecnie ul. Kapucyńska o zmienionym przebiegu stanowi
jedynie łącznik między Miodową i Trasą W-Z i pewnie niewielu mieszkańców
stolicy kojarzy fakt jej istnienia.</p>
<p>(F)</p>
Fryderykhttp://www.blogger.com/profile/07261155382314883797noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-36183998448274963512020-08-01T11:07:00.003+02:002020-10-23T12:54:15.280+02:00Patrol megafonowyWiele razy wracałem do tego zdjęcia, wykonanego przez Tadeusza Bukowskiego podczas powstania warszawskiego w ciągu ostatnich kilku lat i ciągle sprawiało duży opór. Gdzieś na podwórzu fotoreporter uchwycił scenę transportu sprzętu przez partol megafonowy AK.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIGLNP43IKSdQqpdrjiw3BO7hIF20bEyIkFbtqM1nMq8yNnwglPcnRE0QrK3BhxDqXAj2lVKYJ6p8ie_w1EiaB_PY4uh3gYAR1eYNdi2AkDs-8DsIH4t7jBBhqO5ZpvVZK8QDDJ7RFHZA/s1600/bukowski_1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1089" data-original-width="1600" height="271" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIGLNP43IKSdQqpdrjiw3BO7hIF20bEyIkFbtqM1nMq8yNnwglPcnRE0QrK3BhxDqXAj2lVKYJ6p8ie_w1EiaB_PY4uh3gYAR1eYNdi2AkDs-8DsIH4t7jBBhqO5ZpvVZK8QDDJ7RFHZA/s400/bukowski_1.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 1</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlvZxpFUEjVzVem7tJJmAVcJPYsHdYDLjXDuYJA1wdpOzBRa0uw2LQRD3O_oeTKrRAwKDt8cXnx27Aptpa9-nUhDIZppXNMlyyvShistSWxoEeHltMoFwicK4iUcL7s7hUKQHl4pPzrq6M/s400/bukowski_2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="295" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlvZxpFUEjVzVem7tJJmAVcJPYsHdYDLjXDuYJA1wdpOzBRa0uw2LQRD3O_oeTKrRAwKDt8cXnx27Aptpa9-nUhDIZppXNMlyyvShistSWxoEeHltMoFwicK4iUcL7s7hUKQHl4pPzrq6M/s0/bukowski_2.jpg" /></a></div></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 2</div>
<br />
W albumie <i>Warszawa w dniach powstania 1944</i>, Warszawa 1980, s. 107 i 108, opisano te zdjęcia dość lakonicznie, wskazując miejsce wykonania - Powiśle. To znacznie ułatwiało obszar poszukiwań, jednak pierwsze próby nie przynosiły żadnych rezultatów. Było to dosyć frustrujące, wielokrotnie analizowałem wszystkie miejsca gdzie Bukowski pojawił się z aparatem fotograficznym i próbowałem wymyślać najbardziej karkołomne hipotezy, ale ciągle brakowało konkretu. Wiele razy poddawałem się, rezygnowałem, przekonując się w duchu, że to przecież podwórko, i że wszystkie wyglądają tak samo, i nie da się nigdy ustalić, gdzie te zdjęcia wykonano.<br />
<br />
Rozwiązanie przyszło niespodziewanie kilka dni temu i jak to bywa, zagadka okazała się banalnie prosta. Wszystkiemu winna była ortofotomapa z 1945, która nie pokazywała stanu, uchwyconemu na fotografii, a także nieco wybujała fantazja. Początkowo sądziłem, że zdjęcie numer 2 jest pierwszym w kolejności - patrol wchodzi w bramę domu, a potem fotoreporter biegnie za nimi i robi zdjęcie na podwórzu. Jednak oba ujęcia wykonano z tego samego mniej więcej miejsca. Na rozwiązanie trafiłem przypadkiem, szukałem na lotniczych zdjęciach z powstania warszawskiego lokalizacji barykad i przeglądając jedną z fotografii Powiśla, aż oniemiałem:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqIk3F5JP82FFA-yjqKzNP5d7VqFkiFJerBbPQORAG-0M5_NVx93moGXct3xSfizfCmFRwnzCDY7NTsirY_CW-A1wvXrPvwcj0kLNSidUcHiovIli_fW7lljAIU-UF4McsnCjfgrHC2fk/s1600/plan.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="615" data-original-width="1016" height="241" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqIk3F5JP82FFA-yjqKzNP5d7VqFkiFJerBbPQORAG-0M5_NVx93moGXct3xSfizfCmFRwnzCDY7NTsirY_CW-A1wvXrPvwcj0kLNSidUcHiovIli_fW7lljAIU-UF4McsnCjfgrHC2fk/s400/plan.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Fotografię nr 1 wykonano przy bramie kamienicy na posesji Drewniana 7 (istnieje do dziś), a nr 2 w stronę nieistniejącego budynku przy Dobrej 37. Oba domy wzniesiono zapewne pod koniec lat trzydziestych, bo na ortofotomapie z 1935 jeszcze ich nie widać. To by także tłumaczyło, dlaczego na fotografii nr 1, elewacja kamienicy nie ma jeszcze położonego tynku. Na zdjęciu lotniczym widzimy też doskonale wydeptaną ścieżkę między obiema posesjami.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
W numerze 8/2014 miesięcznika "Stolica" (na stronie 11) opublikowano zdjęcie patrolu z identyfikacją osób, które uwiecznił fotograf - podaje je tutaj, dla kompletności opisu:</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8YtNVOjtZeK3hYCrgolnTDGPBE8sl4Qu91OGMrEzvfwAC9AzK65eEKb8CMYGwCW1MZtxZfX96D9OHxdyWbT9te1YAnVX1WXnLGnXzk5VC3dwUQDWgJsAjEDvIEj2KdI1vFp16W9bA1kA/s1600/image.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="572" data-original-width="791" height="288" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8YtNVOjtZeK3hYCrgolnTDGPBE8sl4Qu91OGMrEzvfwAC9AzK65eEKb8CMYGwCW1MZtxZfX96D9OHxdyWbT9te1YAnVX1WXnLGnXzk5VC3dwUQDWgJsAjEDvIEj2KdI1vFp16W9bA1kA/s400/image.png" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Pozostała jedynie najprzyjemniejsza część identyfikacji - wykonanie wizji lokalnej i sfotografowanie bramy kamienicy przy Drewnianej 7 od strony podwórza w podobnym ujęciu. Stan na lipiec 2020 wygląda następująco (w nieco szerszym kadrze):</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8UoS3AUrvEGZnL1vnyTCwa7Rl76cSwc8VFhZ7NykkAm8AMMCQgPj9E-7KPZOHQjkpdPvHzmD-6Kwn5_T9YCMcBpdlUa-n8dVeeZ2OlPtfKiKXOUKSCRuO_A1IX7N01gh0XPElKV8HHWw/s1500/drewniana.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1125" data-original-width="1500" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8UoS3AUrvEGZnL1vnyTCwa7Rl76cSwc8VFhZ7NykkAm8AMMCQgPj9E-7KPZOHQjkpdPvHzmD-6Kwn5_T9YCMcBpdlUa-n8dVeeZ2OlPtfKiKXOUKSCRuO_A1IX7N01gh0XPElKV8HHWw/w400-h300/drewniana.jpg" width="400" /></a></div> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Powiśle w ostatnich latach zmienia się bardzo szybko, zabudowywany jest niemal każdy wolny skrawek gruntu. Nie wiadomo jak cała dzielnica będzie wyglądać za kolejne dziesięć, dwadzieścia lat. Miejmy nadzieję, że coś z historycznej tkanki jednak ocaleje.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">(P)</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">PS. Okazało się, że istnieje jeszcze jedno ujęcie z serii, wykonane kilka kroków później, niż fot. 1. i bardziej w kierunku zachodnim. Zostało ono zamieszczone w albumie Miasto nieujarzmione, Warszawa 1957:</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3chETc-o6FAOJeTumdxTDPCDFcszjv9rETw2hFf725ImJqyY8LLHMc62i10F5w-llX6WXdev6L9pS6_Oxk2i7p43ptB4dQ8GGPb58GaGytKgWBmtsdm4BDuoCQ7NfkiOiiQjSFoXZ9mM/s1500/patrol.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1155" data-original-width="1500" height="308" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3chETc-o6FAOJeTumdxTDPCDFcszjv9rETw2hFf725ImJqyY8LLHMc62i10F5w-llX6WXdev6L9pS6_Oxk2i7p43ptB4dQ8GGPb58GaGytKgWBmtsdm4BDuoCQ7NfkiOiiQjSFoXZ9mM/w400-h308/patrol.jpg" width="400" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div>
<br />Piotrhttp://www.blogger.com/profile/06707401776494430537noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-91397917131780633282020-06-29T11:47:00.000+02:002020-06-29T11:47:42.753+02:00Baszta w podwórzu<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
W roku 2013 w serwisie aukcyjnym Ebay.de pojawiła się seria okupacyjnych zdjęć, przedstawiających różne obiekty rozrzucone po całym terenie Śródmieścia Warszawy. Lokalizacja większości była oczywista, jednak jedno prezentowało się bardzo tajemniczo:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEfrcfZfJzRkoTVFbzqGB9On3Il4sgKzVqajc3qRjpADzFgnSORm-sx0kgOXFHLGSCfV4b0TqDH6aq8Bxu4OnBPTiPfubP9LANxBRylpWxeoFJg4sywfL0AMJbb39JoDSoDtxXzTB0KUM/s1600/Zdjecie1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="523" data-original-width="362" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEfrcfZfJzRkoTVFbzqGB9On3Il4sgKzVqajc3qRjpADzFgnSORm-sx0kgOXFHLGSCfV4b0TqDH6aq8Bxu4OnBPTiPfubP9LANxBRylpWxeoFJg4sywfL0AMJbb39JoDSoDtxXzTB0KUM/s400/Zdjecie1.jpg" width="276" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 1</div>
<br />
Zdjęcie to, wykonane przez przejazd bramny, przedstawia zrujnowane podwórko. Z lewej strony kadru widoczny jest nietypowy obiekt, przypominający basztę lub rotundę. Pewne nadzieje na identyfikację dawała widoczna w głębi charakterystyczna ściana szczytowa. Z uwagi na jej wysokość można się było spodziewać, że powinna być widoczna na innych zdjęciach wykonywanych w tej okolicy.<br />
<br />
Zdjęcie pozostawało ciągle niezidentyfikowane, kiedy po kilku latach natrafiłem w tym samym serwisie na kolejne ujęcie tego samego miejsca:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiVeFplcVduvb1yf_dUSeNHOsgUaxIBe4hyP6CnLsOhyphenhyphenJV1zk2Oq1_IPfijQiZ9f7VzHRKRWAWpDAVUuhh6_IQV1iSaUzAUjAnkOC5RSTl6qw1e49Oy6lnWckK77zM7PW-3SX4ttuurd8/s1600/Zdjecie2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="352" data-original-width="537" height="261" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiVeFplcVduvb1yf_dUSeNHOsgUaxIBe4hyP6CnLsOhyphenhyphenJV1zk2Oq1_IPfijQiZ9f7VzHRKRWAWpDAVUuhh6_IQV1iSaUzAUjAnkOC5RSTl6qw1e49Oy6lnWckK77zM7PW-3SX4ttuurd8/s400/Zdjecie2.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 2</div>
<br />
Dzięki nieco szerszemu kadrowi zobaczyć tu można wypalony budynek z prawej strony podwórka, niewiele to jednak pomagało w określeniu lokalizacji.<br />
<br />
Zagadkę udało się rozwiązać przypadkiem, podczas przeglądania zdjęć przedstawiających zniszczoną ulicę Graniczną. Na jednym z nich zauważyłem wystającą ponad gruzy ścianę szczytową, identyczną ze ścianą zamykającą podwórko.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjmvOiOF8Xl8Wqwo-ykUUGIDZetn95kYl_2NGDXqCpjRCi9neQpl41fFdIXT9AWZy-GbZOh7XmGAqLdq16n24F4aAaxWtyj4WyZg2TswqC8C0P-NeM9CWIfe5tR-vpzE7eglQaLquBqZe8/s1600/Zdjecie3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="869" data-original-width="1491" height="232" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjmvOiOF8Xl8Wqwo-ykUUGIDZetn95kYl_2NGDXqCpjRCi9neQpl41fFdIXT9AWZy-GbZOh7XmGAqLdq16n24F4aAaxWtyj4WyZg2TswqC8C0P-NeM9CWIfe5tR-vpzE7eglQaLquBqZe8/s400/Zdjecie3.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 3</div>
<br />
Pozwoliło to zlokalizować zrujnowane podwórko gdzieś pomiędzy ulicą Królewską a Próżną. Poszukiwania na planie Lindleya pozwoliły ustalić, że jest to podwórko kamienicy o adresie Królewska 49. Okazało się, że skojarzenie z basztą było uzasadnione – znajdująca się w głębi podwórka oficyna ozdobiona była dwiema narożnymi wieżami i z powodu oryginalnego wyglądu nazywano ją ‘Zameczkiem’. Można ją zobaczyć na zdjęciu zamieszczonym w portalu Warszawa 1939: <a href="http://www.warszawa1939.pl/galeria-powiazany/krolewska-49-podstrona-zameczek">LINK</a>. Wieża zachodnia była okrągła, wschodnia - kwadratowa. Obie wieże widać doskonale na reprodukowanym poniżej wycinku planu Lindleya.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBSf23FG6ROecH5zT7RioxneEsMAy93uCURhpkVEkD1xBu2BW5vXDaK3DALhH2gyHNancUZhOcmdXdB1z0FTQnE1ioTbdPysgEIDT7Ru8uYBk9eYh2WkkBG500SII7lMOOGkTi_KCKfyQ/s1600/Zdjecie4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="878" data-original-width="943" height="371" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBSf23FG6ROecH5zT7RioxneEsMAy93uCURhpkVEkD1xBu2BW5vXDaK3DALhH2gyHNancUZhOcmdXdB1z0FTQnE1ioTbdPysgEIDT7Ru8uYBk9eYh2WkkBG500SII7lMOOGkTi_KCKfyQ/s400/Zdjecie4.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
Kamienica Królewska 49 spłonęła we wrześniu 1939. Pozostałości budynku frontowego i bramy wiodącej na podwórze są widoczne na poniższym zdjęciu:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHRKHTkCArFlXZ7t8B7Q0Sw6gJjRgFQ7YOx_L7GQxByz_KDZXimyqsf6tOJxcwdqM7b1cigbrOHM_ZfMmKq_VQg9uWp9VSYr6f254FiY-SxOew7Pa7HctqNj0tGa-z2O_7H3wymIJs2fg/s1600/Zdjecie5.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="777" data-original-width="636" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHRKHTkCArFlXZ7t8B7Q0Sw6gJjRgFQ7YOx_L7GQxByz_KDZXimyqsf6tOJxcwdqM7b1cigbrOHM_ZfMmKq_VQg9uWp9VSYr6f254FiY-SxOew7Pa7HctqNj0tGa-z2O_7H3wymIJs2fg/s400/Zdjecie5.jpg" width="326" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 4</div>
<br />
Najbardziej zaskakująca jest jednak to, że ściana szczytowa, która umożliwiła identyfikację istnieje do dziś. Należy ona do budynku Próżna 12 i prezentuje się następująco:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4hWtPzBIw9WjZDgHqmhviqSfT9MtmmSd87t2cl8k77SJoMtFKDK6cfnwN8kpB1yjGC7TqDZglG81whN9ZZtEANJNiMscZ4dLE1ZyFIhxqoJ6BvFdK65KYOAMS-C7_2F02OHLT54eAkc0/s1600/Zdjecie6.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4hWtPzBIw9WjZDgHqmhviqSfT9MtmmSd87t2cl8k77SJoMtFKDK6cfnwN8kpB1yjGC7TqDZglG81whN9ZZtEANJNiMscZ4dLE1ZyFIhxqoJ6BvFdK65KYOAMS-C7_2F02OHLT54eAkc0/s400/Zdjecie6.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 5</div>
<br />
Budynek wpisany jest do rejestru zabytków, a niedawno wykonany remont pozwala mieć nadzieję, że ten ostaniec przedwojennej zabudowy przetrwa kolejne lata w dobrym stanie.<br />
<br />
(nuro)<br />
<div>
<br /></div>
</div>
Piotrhttp://www.blogger.com/profile/06707401776494430537noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-12132293705702940712020-05-13T11:31:00.000+02:002020-05-19T11:50:13.121+02:00Wrześniowa złomownia<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
Prezentowane dziś zdjęcie pojawiło się w roku
2015 na portalu aukcyjnym Ebay.de i opisane było jako "ruiny fabryki w Warszawie":</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwJ_WW2ZSWOLPrTDujQ9N3RgA7V4qev75_zKjfdMEI-vWFv55km_CYKR6wNCsCXlkCOjn5Uw-5mJyQ2RZI_wSrrz283nFl-HjsTUDDPEbVz2urzr6eio6CZwVyi9ibVQb-KVLiJbcI6hso/s1600/Zdjecie1.jpg" imageanchor="1" style="font-family: "Times New Roman"; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="863" data-original-width="1231" height="280" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwJ_WW2ZSWOLPrTDujQ9N3RgA7V4qev75_zKjfdMEI-vWFv55km_CYKR6wNCsCXlkCOjn5Uw-5mJyQ2RZI_wSrrz283nFl-HjsTUDDPEbVz2urzr6eio6CZwVyi9ibVQb-KVLiJbcI6hso/s400/Zdjecie1.jpg" width="400" /></a></div>
<span style="font-family: "calibri" , sans-serif; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div style="text-align: justify;">
<br />
<div style="text-align: left;">
Widoczny na zdjęciu w tle nieukończony, nowoczesny
budynek przemysłowy ma bardzo charakterystyczny wygląd, ale nie pamiętałem go z
jakichkolwiek innych znanych mi zdjęć Warszawy. Składowisko złomu widoczne na
pierwszym planie mogłoby wskazywać na jakąś hutę, co czyniło lokalizację warszawską
jeszcze bardziej wątpliwą. </div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
Dopiero kilka lat później, przeglądając inne
zdjęcia na tym samym portalu, zwróciłem uwagę
na słabo widoczną zza drzew żelbetową konstrukcję, do złudzenia przypominający
obiekt z zagadkowego zdjęcia.</div>
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhOopflI24QQSIJXuUwHApcjjNA8lpReSX1RcoVjsdULovU3hLKXzPybI8A7iHDEsfonBCtHgIr2VjQUMOQK_j_GzLNThOhWuFBcWjdJ_aKHeSTUBBvOEZbn-tq8NTccCknkuslJOqpKiWB/s1600/Zdjecie2.jpg" imageanchor="1" style="font-family: "Times New Roman"; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="561" data-original-width="1312" height="170" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhOopflI24QQSIJXuUwHApcjjNA8lpReSX1RcoVjsdULovU3hLKXzPybI8A7iHDEsfonBCtHgIr2VjQUMOQK_j_GzLNThOhWuFBcWjdJ_aKHeSTUBBvOEZbn-tq8NTccCknkuslJOqpKiWB/s400/Zdjecie2.jpg" width="400" /></a></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div style="text-align: justify;">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
Tym razem z lokalizacją nie było większych problemów - zdjęcie
wykonano z wiaduktu Mostu Poniatowskiego, a w centrum kadru widoczny jest
charakterystyczny gmach ZUS przy ulicy Czerniakowskiej 231. Żelbetowy budynek
musiał więc mieścić się na terenie gazowni przy ulicy Ludnej. Jest on dobrze
widoczny na ortofotomapie z roku 1945 – dzięki solidnej konstrukcji przetrwał
okupację i powstanie warszawskie w całkiem dobrym stanie. <o:p></o:p></div>
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhlS2mT7_iXe1OE5EkBuf3BxHMwIqp_19l7zfwMRtKwXwJGKHV0WPn9M953c4toWXw5dmxKBdwdqNI1WJv-krfOPKpwux1BCdj4U7QUqmXa6wHE3dK7LS3S3TRPad1LY2I-66iO5C-6roo/s1600/Zdjecie3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="605" data-original-width="904" height="267" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhlS2mT7_iXe1OE5EkBuf3BxHMwIqp_19l7zfwMRtKwXwJGKHV0WPn9M953c4toWXw5dmxKBdwdqNI1WJv-krfOPKpwux1BCdj4U7QUqmXa6wHE3dK7LS3S3TRPad1LY2I-66iO5C-6roo/s400/Zdjecie3.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<div style="text-align: left;">
Złomownia znajdowała się już za płotem Gazowni,
na terenach należących do firmy Lilpop, Rau i Loewenstein. Większość zabudowy tej fabryki
rozebrano jeszcze przed wojną. Ruina widoczna przy prawej krawędzi
identyfikowanego zdjęcia jest pozostałością jednego z budynków fabrycznych. Żelbetowy budynek należący do Gazowni widać także
na jednym ze zdjęć prezentowanych w serwisie NAC (sygnatura 3/13/0/-/15):</div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div style="text-align: justify;">
<o:p></o:p></div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqmhgwjxeb43ssdfkiW8JUsyVa6VqoUcOXDWR2DnEgfh1USogeEfxUFCNBGJAMq-wyesd76xbrcsrV3jc9sC_ZvjJxcF03VV1NDpAWnmTsZpTnJsCMQiwRdOT2k8InUoujIQPz5atAqg4o/s1600/Zdjecie4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="482" data-original-width="632" height="305" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqmhgwjxeb43ssdfkiW8JUsyVa6VqoUcOXDWR2DnEgfh1USogeEfxUFCNBGJAMq-wyesd76xbrcsrV3jc9sC_ZvjJxcF03VV1NDpAWnmTsZpTnJsCMQiwRdOT2k8InUoujIQPz5atAqg4o/s400/Zdjecie4.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div style="text-align: justify;">
<br />
Kubie udało się odszukać bardzo ciekawe materiały
dotyczące tego budynku. Otóż, zgodnie z notatką zamieszczoną przez "Dziennik
Zarządu Miejskiego w m.st. Warszawie" (1938 nr 67-68, str. 14-15) miał on
pomieścić Warsztaty i Centralę Gazomierzy:<br />
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0mPJ5K4arDSnyCtRVrs_Y8B_7pp0908RaMOspgKPu1dOwJxyIP9HGKnAw8JGNIdr0kJ13x7dIjhJSu4ygI4BQCXGVOFVRfUaylQPgxHzSD0YkvIveu9EL3njMjgUHtEuNuZ7vnNL7WgJT/s1600/Zdjecie5.jpg" imageanchor="1" style="font-family: "Times New Roman"; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="314" data-original-width="333" height="301" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0mPJ5K4arDSnyCtRVrs_Y8B_7pp0908RaMOspgKPu1dOwJxyIP9HGKnAw8JGNIdr0kJ13x7dIjhJSu4ygI4BQCXGVOFVRfUaylQPgxHzSD0YkvIveu9EL3njMjgUHtEuNuZ7vnNL7WgJT/s320/Zdjecie5.jpg" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiN-IXskLj55Cc7FExdGCp1o5BcDm4_CUThbQYbpxAFM7iP00QNxwds5lCvOfjgxoJZFzKGzWLb85ocU7RXDTTl6Fyd87tCS4Re3vO_SX7QspP2W2aNQNzLg7LD6J2Klypj1J4Q7_6FVABj/s1600/Zdjecie6.jpg" imageanchor="1" style="font-family: "Times New Roman"; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="241" data-original-width="333" height="231" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiN-IXskLj55Cc7FExdGCp1o5BcDm4_CUThbQYbpxAFM7iP00QNxwds5lCvOfjgxoJZFzKGzWLb85ocU7RXDTTl6Fyd87tCS4Re3vO_SX7QspP2W2aNQNzLg7LD6J2Klypj1J4Q7_6FVABj/s320/Zdjecie6.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
Zdjęcie makiety tego budynku zamieścił także "Przegląd Techniczny" w numerze 24/25 z 1938:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWHhIRcP5Q-s50IkW0CxPbi2Wn3og3u2lUnUx500nD3TWpirlCclvs319fxhi5gYBAPuobZN0rCeUPUNQStZ8nDx1VF4lCEcyifcbzPyY_Pd7jX_9XQnaN3yuzdULK4S7g69h51-jGWL97/s1600/3847_Przeglad_Techniczny_1938_nr_24-25.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="688" data-original-width="924" height="297" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWHhIRcP5Q-s50IkW0CxPbi2Wn3og3u2lUnUx500nD3TWpirlCclvs319fxhi5gYBAPuobZN0rCeUPUNQStZ8nDx1VF4lCEcyifcbzPyY_Pd7jX_9XQnaN3yuzdULK4S7g69h51-jGWL97/s400/3847_Przeglad_Techniczny_1938_nr_24-25.png" width="400" /></a></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div style="text-align: justify;">
<br />
<div style="text-align: left;">
Przed wojną udało się wybudować tylko jedno, z
dwóch planowanych skrzydeł. Jak widać na identyfikowanym zdjęciu, nie udało się
go jednak ukończyć. Nowa zabudowa Gazowni była
tylko częścią szeroko zakrojonego planu przebudowy tej części Powiśla.
Planowano reprezentacyjną dzielnicę, wytyczenie nowych ulic i terenów
zielonych. Więcej informacji na ten temat znaleźć można na profilu Warszawski Modernizm: <a href="https://www.facebook.com/warszawskimodernizm/photos/a.178803268823690/182257561811594/?type=3&theater">LINK</a>.</div>
</div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10pt; text-align: justify;">
<div style="text-align: left;">
Warsztaty Gazowni okazały się jedynym
zrealizowanym elementem tego zupełnie dziś zapomnianego planu przebudowy. Budynek otrzymał
po wojnie adres Kruczkowskiego 2 i ciągle był wykorzystywany przez Gazownię
Warszawską. Wielokrotnie mijałem go idąc ulicą Ludną; mimo pokaźnych rozmiarów
nie rzucał się jednak w oczy i nigdy nawet nie pomyślałem, że jest to budynek
przedwojenny. Można go jeszcze wypatrzyć za zasłoną drzew na najstarszym z dostępnych
zdjęć w serwisie Google Street View z roku 2009: <a href="https://www.google.pl/maps/@52.2311089,21.0304157,3a,40.1y,92.24h,90.27t/data=!3m6!1e1!3m4!1s_2RMcJnq9Ro8dImDp1akcw!2e0!7i13312!8i6656?shorturl=1">LINK</a>.</div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: 10.0pt;">
<div style="text-align: justify;">
<div style="text-align: left;">
Rozebrano go kilka miesięcy później - w tym
miejscu powstało następnie osiedle apartamentowców. Stojący obecnie u zbiegu Ludnej i
Kruczkowskiego gmach odziedziczył adres Kruczkowskiego 2 i ciągle mieszczą się
tam biura Gazowni. To ostatni ślad "gazowej" historii tego miejsca, historii, która liczy sobie ponad 160 lat.</div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<div style="text-align: left;">
(nuro, K)</div>
</div>
</div>
</div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-21953643227050019832020-04-16T09:44:00.002+02:002020-04-29T11:12:19.980+02:00Kolejne anonimowe podwórko?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="" data-block="true" data-editor="7os0j" data-offset-key="c2473-0-0">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjnRNdE0yaJOR3gH_GAzbAErL2xw8QRiNdH6MA9e9fDzPPrYddZal-QYmBUtXDSgPPzpvm6HW-ciBJwCQciWHrhe2Bqi2gfpzoG0hqtfHaUa3lw1zdVDOJwHpJ1FqJRgAm99kbc4ppLQ7m/s1600/20727809_10155461247241827_5492172904667025070_n+%25281%2529+%25E2%2580%2594+kopia.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="640" data-original-width="441" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjnRNdE0yaJOR3gH_GAzbAErL2xw8QRiNdH6MA9e9fDzPPrYddZal-QYmBUtXDSgPPzpvm6HW-ciBJwCQciWHrhe2Bqi2gfpzoG0hqtfHaUa3lw1zdVDOJwHpJ1FqJRgAm99kbc4ppLQ7m/s400/20727809_10155461247241827_5492172904667025070_n+%25281%2529+%25E2%2580%2594+kopia.jpg" width="275" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Powyższe zdjęcie pochodzi z rodzinnych zbiorów Pana Jurka Rosłana, któremu przy okazji serdecznie dziękujemy za możliwość pokazania go na naszym blogu. Na fotografii uwieczniono grupę kolegów, podobno w Warszawie. Mogło się wydawać, że ustalenie miejsca jej wykonania będzie dosyć trudne, jeśli w ogóle możliwe. Zdjęcie zrobiono na podwórku, a w takim przypadku identyfikacja zawsze sprawia pewien kłopot. O ile dysponujemy zdjęciami porównawczymi fasad kamienic, wyglądu ulic, czy placów, to podwórka rzadko fotografowano. Jednak w przypadku tego zdjęcia było coś, co sprawiło, że zaświtała mi nadzieja na identyfikację. To informacja od Pana Jurka, że jego Tata, uwieczniony z kolegami na zdjęciu, "uczęszczał do Technikum Kolejowego w Warszawie". Był to trop wart sprawdzenia. Od razu przyszedł mi do głowy budynek Szkoły Technicznej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, czyli późniejszej Państwowej Średniej Szkoły Technicznej Kolejowej. Placówka mieściła się przez lata w nieistniejącym dziś gmachu przy ulicy Chmielnej 88/92: <a href="http://www.warszawa1939.pl/obiekt/chmielna-88">LINK</a>. Uznałem, że warto sprawdzić, czy to właśnie na podwórzu tego budynku nie wykonano przypadkiem tej fotografii. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Układ zabudowy działki był dość charakterystyczny i zdawał się pasować do zdjęcia. By się mu dokładniej przyjrzeć skorzystałem z serwisu mapowego urzędu miasta:</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGOQOf02Bgv6Rd53CvwtSoLE8byvMYJW7w2aLIRHv9wpX2eWhw2lTA9E0hp1CgU7pOAMgVU_nUFvsemEtfGWKUjLRJ5ODKuFUeRuqpMPvPsey66hZJoZPAUpwwz06uP7LgvrCslFlkybt-/s1600/podk%25C5%2582ad+1936.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="737" data-original-width="598" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGOQOf02Bgv6Rd53CvwtSoLE8byvMYJW7w2aLIRHv9wpX2eWhw2lTA9E0hp1CgU7pOAMgVU_nUFvsemEtfGWKUjLRJ5ODKuFUeRuqpMPvPsey66hZJoZPAUpwwz06uP7LgvrCslFlkybt-/s400/podk%25C5%2582ad+1936.png" width="323" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="text-align: justify;">Widoczny w tle budynek byłby wtedy tyłem oficyny poprzecznej na działce przy ulicy Złotej 55. Postarałem się dopasować wszystkie widoczne elementy do planu. </span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="text-align: justify;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggypiUbldf-rCNZ3eXQigirGIRJoxIbSMM5MEw7PmGaVdbqDlo43VJtV9KMVqsvFcnWrEWIKe0vMTm3cGlyFgGdgC2A_TBzv2amZEthPzyy7fry-Ah3BPibkooa44dgFxZ9lKo7tZjnLh4/s1600/kolejarze+rozpisani.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="640" data-original-width="441" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggypiUbldf-rCNZ3eXQigirGIRJoxIbSMM5MEw7PmGaVdbqDlo43VJtV9KMVqsvFcnWrEWIKe0vMTm3cGlyFgGdgC2A_TBzv2amZEthPzyy7fry-Ah3BPibkooa44dgFxZ9lKo7tZjnLh4/s400/kolejarze+rozpisani.jpg" width="275" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="text-align: justify;">Oto osiągnięty efekt - wszystko pasuje. Niebieską linią zaznaczyłem płot, który wydaje się stać w jednej linii z fasadą zaznaczoną na zielono, ale przyjrzawszy się dokładniej stwierdziłem, że znajduje się nieco bliżej fotografa. </span></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirSapMfxbrIShBQuVO6T1x7wsNInVLmWbYRgoFSN0x5U2d-HKk_RfLcZgNKhJeI1cuU5VPfNeOJhprz6tl2KbFjuViOejxUTZGCEMdmkKVeWCNAprT7d90UCoHU02kKi0aPN-eHQcGSaYu/s1600/podk%25C5%2582ad+1936+z+elementami.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="565" data-original-width="545" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirSapMfxbrIShBQuVO6T1x7wsNInVLmWbYRgoFSN0x5U2d-HKk_RfLcZgNKhJeI1cuU5VPfNeOJhprz6tl2KbFjuViOejxUTZGCEMdmkKVeWCNAprT7d90UCoHU02kKi0aPN-eHQcGSaYu/s400/podk%25C5%2582ad+1936+z+elementami.png" width="385" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="text-align: justify;">Zabudowa posesji została znacznie uszkodzona w czasie II wojny światowej. Chyba jedynym zdjęciem, na którym widać wnętrze podwórza, jest to z Archiwum w Marburgu, które zrobiono latem 1944 roku. Co prawda nie ma już części zabudowy działki, ale i tak może ono być nam pomocne. </span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="text-align: justify;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh26gcZgM3B3VaxjrAsONLQi8pwudDTMTEAXJEy6g2HjOl2I84pb40opdfdSWOw4n91XUqDESXOAvcF8P9hEoFPbl56aQEAFgQB4WerNpLWWL4J3_vlub0XtBrZk_uveFu8tN0AOeU00148/s1600/chmielna_88_92z.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="253" data-original-width="249" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh26gcZgM3B3VaxjrAsONLQi8pwudDTMTEAXJEy6g2HjOl2I84pb40opdfdSWOw4n91XUqDESXOAvcF8P9hEoFPbl56aQEAFgQB4WerNpLWWL4J3_vlub0XtBrZk_uveFu8tN0AOeU00148/s400/chmielna_88_92z.png" width="393" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="text-align: justify;">Widać jednak dach oficyny Złotej 55 z mansardowymi oknami i nieco wysuniętą osią klatki schodowej (poniżej zaznaczyłem ją białą linią). Stoi też oficyna uwidoczniona na poprzednich zdjęciach kolorem zielonym. Wszystkie szczegóły pasują, a nietypowy jak na Warszawę układ posesji - z przesuniętą "zieloną" oficyną poprzeczną - właściwie wyklucza by zdjęcie mogło być zrobione w innym miejscu. Młodzieńcy stali więc w miejscu, w którym dziś znajduje się część CH Złote Tarasy. Gmach dawnej szkoły kolejowej rozebrano bowiem w 1975 roku, w czasie budowy Dworca Centralnego.</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="text-align: justify;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="text-align: justify;">(K)</span></div>
</div>
</div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-62151811530585287892020-03-23T09:19:00.002+01:002020-04-29T11:18:09.034+02:00Parking w miejscu ruin<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="text-align: justify;">Ostatnio na facebookowym profilu Narodowego Archiwum Cyfrowego wpadło mi w oko, takie oto zdjęcie pochodzące z zespołu Socjalistycznej Agencji Prasowej:</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpA3uZX3HtZH0UNyr7_brKTWgZu17gqRSnetoa56aRHVKawranzp-L6PPdj7GfoSfT_F80SJY-eiHqMW1ACnya7xbctus6JmU7JclI_XEOQACJgi_IWJHhg9M9-5BH1V8AZdwFM94GITHw/s1600/86970260_10157424917564032_5057125692399943680_o.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1062" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpA3uZX3HtZH0UNyr7_brKTWgZu17gqRSnetoa56aRHVKawranzp-L6PPdj7GfoSfT_F80SJY-eiHqMW1ACnya7xbctus6JmU7JclI_XEOQACJgi_IWJHhg9M9-5BH1V8AZdwFM94GITHw/s400/86970260_10157424917564032_5057125692399943680_o.jpg" width="265" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Muszę przyznać, że od razu rozpoznałem miejsce wykonania zdjęcia, ponieważ już wcześniej mnie zainteresowało. To samo miejsce widać też na zdjęciu poniżej (<a href="https://www.wikiwand.com/pl/Referendum_w_Polsce_w_1946_roku" target="_blank">LINK</a>).</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKB4yL9nk089bAco5zDc0gUAnsMqwWuRwCk2SEWxrP4cvX-PVULYNdMemwfx0rPJ8Malhz7IZFLXXO7o8JjAnfmvhuvRi4gaVuecYuiUEd00y0g78XS5oTrY0cVmGgkasYVbBUGn2sRazh/s1600/30420465_1966426000054349_1618991626258323771_o.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1017" data-original-width="1581" height="256" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKB4yL9nk089bAco5zDc0gUAnsMqwWuRwCk2SEWxrP4cvX-PVULYNdMemwfx0rPJ8Malhz7IZFLXXO7o8JjAnfmvhuvRi4gaVuecYuiUEd00y0g78XS5oTrY0cVmGgkasYVbBUGn2sRazh/s400/30420465_1966426000054349_1618991626258323771_o.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Dzięki układowi zabudowy szybko ustaliłem, że to Marszałkowska w miejscu przedwojennej kamienicy nr 89 (widok na północ, wysoka kamienica w tle miała adres Marszałkowska 94 i stała na rogu z Nowogrodzką). W zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego można znaleźć jeszcze jedno zdjęcie tych samych pawilonów w budowie. Opis obrazu był dość ogólnikowy: <i>Warszawa. Budowa parkingu na rogu ul. Marszałkowskiej i Wspólnej. Data wydarzenia: 1941-10</i>.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcfvydxYukLYpLXjQeD5Dr8Dxhk2KNwk4WYc_ndhT2AkAK9hhx0VE6smEcX6cnAgR7pNUnv1vh79n_d43ASKfAuVAtQGSG77HlYYmA_a7gOMbgQLATm5UdyEk70dbGE-8jIJwwu_1v62fY/s1600/PIC_2-7993.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1046" data-original-width="1600" height="261" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcfvydxYukLYpLXjQeD5Dr8Dxhk2KNwk4WYc_ndhT2AkAK9hhx0VE6smEcX6cnAgR7pNUnv1vh79n_d43ASKfAuVAtQGSG77HlYYmA_a7gOMbgQLATm5UdyEk70dbGE-8jIJwwu_1v62fY/s400/PIC_2-7993.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
<div style="text-align: justify;">
Najciekawsza w nim była data! Nie były to powojenne pawilony prywatnej inicjatywy, jak początkowo sądziłem, lecz powstały jeszcze w trakcie okupacji. Zdjęcie pochodziło z zespołu Wydawnictwo Prasowe Kraków-Warszawa. Przyjąłem, że z dużym prawdopodobieństwem było opublikowane w okupacyjnej prasie, a ponieważ chciałem dowiedzieć się nieco więcej, więc postanowiłem je odnaleźć. Aż trudno mi było uwierzyć, że dzięki dygitalizacji czasopism okazało się to dziecinnie proste - wystarczyło wpisać "parkplatz" w wyszukiwarkę Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej, sprawdzić numer pokrywający się z datą i <i>voila</i>!</div>
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgsVnnSkc951EBMLPQRL6N0TSXpoh3MsNcROn6f3SqHXF3pCW3U1gJ_RCjkgw7VRSLxnVOWmVux9mB70dJBjgnMKGcNKD5fznyIPST1ax6V4X7HDN0MQGtA0cPpP-S1N-DlmW_E-zsVOesj/s1600/Image.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="616" data-original-width="688" height="357" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgsVnnSkc951EBMLPQRL6N0TSXpoh3MsNcROn6f3SqHXF3pCW3U1gJ_RCjkgw7VRSLxnVOWmVux9mB70dJBjgnMKGcNKD5fznyIPST1ax6V4X7HDN0MQGtA0cPpP-S1N-DlmW_E-zsVOesj/s400/Image.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Notka zatytułowana jest "Gdzie wcześniej ruiny - teraz parking i nowe budynki" i miała ukazywać "niemieckie dzieło odbudowy w Generalnym Gubernatorstwie". Propagandowy podpis pod zdjęciem głosi mniej więcej, że w centrum Warszawy, na rogu Marszałkowskiej i Wspólnej, w miejscu zniszczonych domów, powstaje nowy parking, który pomieści około dwudziestu samochodów. Oznacza to, że nie tylko znika kolejna część ruin, ale jednocześnie brana jest pod uwagę pilna potrzeba takich miejsc parkingowych, zwłaszcza w okolicy zatłoczonej Marszałkowskiej. Wjazd i wyjazd z parkingu znajdował się od ulicy Wspólnej. Razem z parkingiem powstały sklepy i lokale użytkowe otaczające parking, które są dostępne od ulic Marszałkowskiej i Wspólnej.</div>
<div style="text-align: justify;">
Wątek niemieckiej "odbudowy" Warszawy gościł w nazistowskiej propagandzie tylko na początku okupacji, kiedy jeszcze starano się zachować jakieś pozory normalności pod rządami III Rzeszy na terenie GG. Sama budowa niewielkiego parkingu nie była właściwie żadną inwestycją, a nawet ją starano się propagandowo zdyskontować. Jedyną korzyścią z tego faktu jest to, że dzięki temu dysponujemy jego zdjęciem. Pawilony wyremontowano po wojnie i dalej pełniły swoją funkcję, pewnie aż do poszerzenia Marszałkowskiej w 1954 roku. Nie istniały więc długo, ale były kilkukrotnie fotografowane. </div>
Kolejne ich zdjęcia znalazłem we wspomnianym już zespole Socjalistycznej Agencji Prasowej - tym razem sfotografowana została mieszcząca się w nich księgarnia "Wiedza".<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKVPJG6ZlieQ00jrM3HFxvUpcw3LqrSwUWmiLH8iUir9Gs2zcvZLSpMl29cU4tZsxEyNI1eoHR6IAIx-rHLiRy-IQVqOEQzr1JteMnBZ2Wmze6CNKVOXGDvz2lceFH3GXcLh4NYWtDIpXm/s1600/3_3_0_28_722_37038.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1479" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKVPJG6ZlieQ00jrM3HFxvUpcw3LqrSwUWmiLH8iUir9Gs2zcvZLSpMl29cU4tZsxEyNI1eoHR6IAIx-rHLiRy-IQVqOEQzr1JteMnBZ2Wmze6CNKVOXGDvz2lceFH3GXcLh4NYWtDIpXm/s400/3_3_0_28_722_37038.jpg" width="368" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Szybkie porównanie z okupacyjnym zdjęciem i szczegółami tła na nim wystarczy, żeby stwierdzić, że to te same pawilony. Na drugim zdjęciu zaś w szybie odbijają się napisy z pierwszego zdjęcia w tym wpisie.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-vMrnNFVaclRW8SbA_-BB6_Lm0ZSFBEOI6cmjXqBy0ET8ZZ85uzkZ2gwAGhD0zGWa80grIglYuILpnb9H7ykjfTR6OCVYCZAW1GKpgGMFvcvvwvMnqfdGMZ7Isa2qKCNO5EdxPV3COUKo/s1600/3_3_0_28_722_37044.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1050" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-vMrnNFVaclRW8SbA_-BB6_Lm0ZSFBEOI6cmjXqBy0ET8ZZ85uzkZ2gwAGhD0zGWa80grIglYuILpnb9H7ykjfTR6OCVYCZAW1GKpgGMFvcvvwvMnqfdGMZ7Isa2qKCNO5EdxPV3COUKo/s400/3_3_0_28_722_37044.jpg" width="261" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Całą serię zdjęć można zobaczyć na portalu Szukaj w Archiwach: <a href="https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/de/jednostka/-/jednostka/9935159" target="_blank">LINK</a>. Wszystkie poza ostatnimi dwoma zrobiono przy "naszych" pawilonach. Dysponujemy też innym okupacyjnym zdjęciem tego miejsca sprzed budowy pawilonów. Zostało ono opisane na naszym blogu w tym wpisie: <a href="http://warsawid.blogspot.com/2014/05/postoj-riksz.html" target="_blank">LINK</a>. Na końcu wypada wspomnieć, że obecnie w miejscu parkingu przebiega poszerzona Marszałkowska, a pawilon z księgarnią "Wiedza" zastąpił blok Marszałkowska 87.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
(K)</div>
<br />
<br />
<br /></div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-42675164148982133012019-12-31T08:22:00.003+01:002020-01-10T09:00:25.187+01:00Zapomniana kawiarnia Sułtan<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
Zdjęcia wnętrz budynków zwykle sprawiają nam najwięcej kłopotów. Ja sam często uznaje je za praktycznie nie do rozpoznania, ale nie zawsze tak bywa. Niedawno w nowej odsłonie serwisu Szukaj w Archiwach pojawiła się seria zdjęć Stefana Rassalskiego, podpisana jako kawiarnia "Sułtan": <a href="https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/10134655/obiekty/590055">LINK</a>. </div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmLSeX8RlTw5Bt6gnMssTjVtsJO9NejFQyiEMWp2YThgLl599DzSHfvrFfGicYBvCuZTn7VO9nm0c7nK1quFP_M7s-24mxYEm9RUVjbQxgzQKYa2E0rhL0elhaWCm9lKp9hol8xzMV2UkR/s1600/3_27_0_-_383_1+%25281%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1150" data-original-width="1600" height="287" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmLSeX8RlTw5Bt6gnMssTjVtsJO9NejFQyiEMWp2YThgLl599DzSHfvrFfGicYBvCuZTn7VO9nm0c7nK1quFP_M7s-24mxYEm9RUVjbQxgzQKYa2E0rhL0elhaWCm9lKp9hol8xzMV2UkR/s400/3_27_0_-_383_1+%25281%2529.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWuB0TL0d8DCMZmAIFAvtQbtkDk4r-jJjOxgNY0-zmGKfKkeAzM6-Ak_JeGc8wShfG1WhERGV5CBmV4qZVzOiLoWiE58hk-o8oV1SYgoQTJ-M80RGvYUpo6CVZ6kueIA8V8SW3qAG9zBlt/s1600/3_27_0_-_383_1+%25282%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1148" data-original-width="1600" height="286" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWuB0TL0d8DCMZmAIFAvtQbtkDk4r-jJjOxgNY0-zmGKfKkeAzM6-Ak_JeGc8wShfG1WhERGV5CBmV4qZVzOiLoWiE58hk-o8oV1SYgoQTJ-M80RGvYUpo6CVZ6kueIA8V8SW3qAG9zBlt/s400/3_27_0_-_383_1+%25282%2529.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<span style="text-align: left;">Nazwa ta kojarzy się ze słynną kawiarnią na Saskiej Kępie przy Obrońców 12a (obecnie w tym miejscu znajduje się lokal o nazwie "Maska"), stąd przypuszczenie użytkowników serwisu Fotopolska, że to wnętrze lokalu przy ulicy Obrońców. Ja jednak od razu odrzuciłem ten trop. Wnętrza na zdjęciach Rassalskiego są zupełnie inne i o wiele bardziej przestronne. Uznałem, że to jedna z licznych kawiarni, które pojawiły się w powojennej Warszawie, przeżyły krótki okres popularności i wkrótce padły ofiarą nowego ustroju. Choć starannie wykończone wnętrze o tym nie świadczy, to uznałem za prawdopodobne, że lokal znajdował się w jednym z prowizorycznie wyremontowanych budynków, gdzieś przy parterowej Marszałkowskiej lub w Alejach Jerozolimskich (wówczas częściowo jeszcze pod nazwą Al. Sikorskiego!). Przypuszczałem, że charakterystyczną nazwę z adresem uda się znaleźć w prasie z epoki i faktycznie po dłuższych poszukiwaniach znalazłem króciuteńkie ogłoszenie w gazecie "</span><span style="text-align: left;">Wieczór" z 22 grudnia 1947 roku:</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<span style="text-align: left;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5LYuckiKR-o2eafaSvu_ZShYN-r-R6d0O_KhQfemENElTS6hCcjnD07VFgY5D4YIsUYgajStVjQOnkcCI7O77k2BVxV66WzRv9NuzFOtBRtW-_BjrjNIg-_MAJTjrn8wbCno53C8ftM_c/s1600/Image+%255B3%255D.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="37" data-original-width="242" height="61" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5LYuckiKR-o2eafaSvu_ZShYN-r-R6d0O_KhQfemENElTS6hCcjnD07VFgY5D4YIsUYgajStVjQOnkcCI7O77k2BVxV66WzRv9NuzFOtBRtW-_BjrjNIg-_MAJTjrn8wbCno53C8ftM_c/s400/Image+%255B3%255D.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<span style="text-align: left;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<span style="text-align: left;">Brzmiało obiecująco, ale jak potwierdzić, że to faktycznie ten sam lokal? Nadzieję wzbudzało zdjęcie, na którym poza kawiarnianym kontuarem widoczny był fragment widoku z okna. </span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSUHauj6cv64-qKlKp1h64TTyica83m9h-TFQ7Qk4fT4LE5SU9ABcAiVlZRFptF1_Jvb_lWP72TJpM35M3SBu2orpQRQYo1P1hJY9ZYegx5myteIHFkzVa1ECi-lv-cWpNmvEx_eS4nX2Y/s1600/3_27_0_-_383_1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1145" data-original-width="1600" height="286" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSUHauj6cv64-qKlKp1h64TTyica83m9h-TFQ7Qk4fT4LE5SU9ABcAiVlZRFptF1_Jvb_lWP72TJpM35M3SBu2orpQRQYo1P1hJY9ZYegx5myteIHFkzVa1ECi-lv-cWpNmvEx_eS4nX2Y/s400/3_27_0_-_383_1.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Obraz był mocno przepalony, ale dzięki wysokiej rozdzielczości zdjęcia i chwili zabawy z kontrastem udało mi się uzyskać dość zadowalający efekt.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtFDZ10oCkMRIdQ1gA3KzBOG8pVPkjvvSICaiQQuvIxkp5RbX99QXKpXgfP9lISCJdEIj6Q1nHxjQXAzB2yBAQm-2Jw8gyEBWPZMA9QmU0Uhyk9gSv9lBtfF8EHvcA2sXfk_DRQikA05Dz/s1600/3_27_0_-_383_45052.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1101" data-original-width="659" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtFDZ10oCkMRIdQ1gA3KzBOG8pVPkjvvSICaiQQuvIxkp5RbX99QXKpXgfP9lISCJdEIj6Q1nHxjQXAzB2yBAQm-2Jw8gyEBWPZMA9QmU0Uhyk9gSv9lBtfF8EHvcA2sXfk_DRQikA05Dz/s400/3_27_0_-_383_45052.png" width="238" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Teraz wystarczyło porównać ten widok z budynkami naprzeciwko Marszałkowskiej 47. Kamienica Marszałkowska 36 praktycznie przestała istnieć, zostały więc tylko Marszałkowska 34 i 32. Oględziny elewacji w referacie gabarytów nie pozostawiały wątpliwości, że to ten sam budynek - <a href="https://www.warszawa.ap.gov.pl/referat_gabarytow/galerie/Marszalkowska3_galeria/4512.html" target="_blank">LINK</a>. Na wszelki wypadek zestawiłem charakterystyczne elementy elewacji:</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCAIl8NRPOeVN-cDhXHdGvlc6w41h2wtFbx8lR7fw4uItKkgfmh6rWUocMoCuimtCL8qs1INZbl1SL4izL7kCXlg8IIv-4DI62r6_iUdU2BZHgSsuMloHjB2U0ln5cpqaDGkeL05xdNBVB/s1600/xd.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="972" data-original-width="1404" height="276" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCAIl8NRPOeVN-cDhXHdGvlc6w41h2wtFbx8lR7fw4uItKkgfmh6rWUocMoCuimtCL8qs1INZbl1SL4izL7kCXlg8IIv-4DI62r6_iUdU2BZHgSsuMloHjB2U0ln5cpqaDGkeL05xdNBVB/s400/xd.png" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Analiza detali architektonicznych była wystarczającym potwierdzeniem tropu z ogłoszenia prasowego w "Wieczorze". Skoro za oknem widać kamienicę Marszałkowska 32, to kawiarnia "Sułtan" ze zdjęć Stefana Rassalskiego musiała mieścić się przy Marszałkowskiej 47. Oba budynki były mocno zniszczone i zostały zburzone w ciągu najbliższych lat po zrobieniu zdjęcia, by ustąpić miejsca nowej zabudowie. Właściwie zdjęcia te są niemal jedynymi śladami istnienia kawiarni "Sułtan", której właściciel próbował jakoś się odnaleźć w trudnych, powojennych czasach.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
(K)</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-24564688413483329232019-12-03T10:21:00.000+01:002019-12-03T10:21:07.340+01:00Na schodkach<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQozDmQOvhtS1tdYd0f3zq1IHh0fqJmdLsK4nx6fisz9LH3H-M_VZE7O6rsFfKRsa3mS6jaZEpjIVGucqIfpZra07ikfv5TbAkVDf73JFJRc-TjdzXcZn2h5X8gioxHLo8Cm1zhqP9vEw4/s1600/_44A9623-33.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1113" data-original-width="1600" height="277" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQozDmQOvhtS1tdYd0f3zq1IHh0fqJmdLsK4nx6fisz9LH3H-M_VZE7O6rsFfKRsa3mS6jaZEpjIVGucqIfpZra07ikfv5TbAkVDf73JFJRc-TjdzXcZn2h5X8gioxHLo8Cm1zhqP9vEw4/s400/_44A9623-33.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
Dziś chcielibyśmy zaprezentować kolejne z puli zdjęć, jakie otrzymaliśmy z Żydowskiego Instytutu Historycznego: <a href="http://www.jhi.pl/">LINK</a>, z prośbą o pomoc w identyfikacji. Tak jak i wcześniej prezentowane kadry, także ta fotografia pochodziła z niemieckiego albumu, należącego do niejakiego Maxa Kockela, zarządzającego zakładami "Ursus" w Czechowicach. Jak widać, kadr jest tu bardzo wąski, co niezbyt optymistycznie zapowiadało możliwość ustalenia dokładnej lokalizacji zdjęcia. W zasadzie jedyną wskazówka było to, że zdjęcie mogło (choć wcale nie musiało) być wykonane na terenie obecnej warszawskiej dzielnicy Ursus. Przyznam, że sam byłem dość sceptycznie nastawiony do jakichkolwiek szans identyfikacji tego kadru, więc fotografia została tymczasem odłożona na bok. Ale jak to w życiu często bywa, w rozwiązaniu zagadki trochę pomógł przypadek.<br />
<br />
Od dłuższego czasu głowiłem się nad zupełnie innym zdjęciem, znalezionym wiele lat temu na jednym z portali aukcyjnych. Sprawy nie ułatwiał fakt, że ortofotaomapa z 1945 roku nie obejmuje w ogóle terenów obecnego Ursusa, a jedynie zaledwie niewielki fragment Włoch.<br />
Na szczęście, na stronie Urzędu Miasta st. Warszawy uruchomiono kilka miesięcy temu kolejny serwis mapowy "Warszawa ukośna": <a href="http://ukosne.um.warszawa.pl/?hg=632#" target="_blank">LINK</a>, oferujący widoki miasta wykonane pod kątem 45 stopni z czterech kierunków świata. To niesamowite ułatwienie dla nas i innych osób próbujących lokalizować miejsca i obiekty utrwalone na dawnych zdjęciach. Tajemnicza fotografia przedstawiała co prawda jedynie niewielki fragment skromnego modernistycznego domu z lat 30. XX wieku, z zaokrąglona partią narożnika, dość typowego dla tamtej okolicy, jednak było parę charakterystycznych detali, przede wszystkim forma schodków, które, jak sądziłem pozwolą zidentyfikować to konkretne miejsce. O ile budynek w ogóle jeszcze istniał. Z zapałem zabrałem się do poszukiwań i już po kilkunastu minutach znalazłem spory dom na rogu ul. Regulskiej i Prażmowskiej, który wydawał mi się tym, czego szukałem.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ9A3UIK2ibSrSAa5gyc-qLmf2FuMXViU15l3xtnnOalhr5Hic6pQrFJcIVQBwur2mioFxW8cSDOxwz8xNNzxAdsDZNH9PO5qvmfKo4sap5HnedL8WjnLE5mXYX5AtpaCGcvxNew_ec7pp/s1600/eksport_mapa.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="790" data-original-width="1366" height="231" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ9A3UIK2ibSrSAa5gyc-qLmf2FuMXViU15l3xtnnOalhr5Hic6pQrFJcIVQBwur2mioFxW8cSDOxwz8xNNzxAdsDZNH9PO5qvmfKo4sap5HnedL8WjnLE5mXYX5AtpaCGcvxNew_ec7pp/s400/eksport_mapa.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
Ukośna fotomapa nie pozwalała jednak na dostrzeżenie wszystkich szczegółów budynku, więc należało się posiłkować widokiem z poziomu ulicy, jakie oferuje Google Street View. W pierwszej chwili współczesny widok budynku nieco mnie rozczarował. Jak się okazało, w 2009 roku budynek przeszedł remont-termomodernizację, podczas którego, elewacja została docieplona styropianem. Jednak przyglądając się dokładniej, widać było, że remont jak na polskie realia przeprowadzono dość subtelnie i pomijając dyskusyjną i zbyt kontrastową moim zdaniem kolorystykę budynku, starano się zachować oryginalne podziały na elewacji, w tym płyciny, w których umieszczane były piony otworów okiennych. Na szczęście, choć nieco zniszczone, zachowały się w oryginalnej formie schodki do narożnego lokalu z dość charakterystycznymi murkami flankującymi stopnie. Również poddział okienek piwnicznych wskazywałby, że mamy do czynienia z tym samym budynkiem, który widzimy na niemieckim zdjęciu:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwq9E1k7GbifNIJiFV9np9H8nBa1-LjwV_yw55Sn1sCzha03EoBP5cGtNrIpzWT9vVGysL9HFs74DcYIMHKE7PtJOHYtDtioXY0VV0zg4NOee6qqccxUTJbIomhLAgMOp0yIaelPTjQeVn/s1600/regulska+22.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="629" data-original-width="1366" height="183" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwq9E1k7GbifNIJiFV9np9H8nBa1-LjwV_yw55Sn1sCzha03EoBP5cGtNrIpzWT9vVGysL9HFs74DcYIMHKE7PtJOHYtDtioXY0VV0zg4NOee6qqccxUTJbIomhLAgMOp0yIaelPTjQeVn/s400/regulska+22.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
Co prawda nie udało mi się znaleźć ostatecznego, stuprocentowego dowodu potwierdzającego słuszność identyfikacji, jednak sądzę, że na 99% jest ona właściwa. Dość okazały dom, stojący w niezbyt wielkiej odległości od fabryki "Ursus" w Czechowicach jak najbardziej mógł być kwaterą dla niemieckich żołnierzy, czy okupacyjnych urzędników.<br />
<br />
PS.<br />
Kilka dni temu odezwał się do nas prowadzący na FB profil Warszawski Flaner <a href="https://www.facebook.com/warszawskiflaner/photos/a.2112450268823134/2683311381737017/?type=3&theater" target="_blank">LINK </a>, gdzie opublikował zdjęcie identyfikowanego budynku sprzed remontu, pokazujące szczegóły elewacji. Myślę, że jest to ostateczny dowód potwierdzający poprawność identyfikacji. Za zgodą autora publikujemy niniejszą fotografię.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQm0dycP9u4Gb0CSf_DAV3ThBe_BwibLv6X2VoiFFAcA1-vlb0k8gc8Ng4UY9dcou6r3gKXc4BYa3FT3JjzBdaeS9oBx8CZXlfu1zQVewNfXqYJgQLyiIIJVLE8JV32UjD_Sx1wyAJL8n0/s1600/78279159_2683311385070350_5498217944640913408_o.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQm0dycP9u4Gb0CSf_DAV3ThBe_BwibLv6X2VoiFFAcA1-vlb0k8gc8Ng4UY9dcou6r3gKXc4BYa3FT3JjzBdaeS9oBx8CZXlfu1zQVewNfXqYJgQLyiIIJVLE8JV32UjD_Sx1wyAJL8n0/s320/78279159_2683311385070350_5498217944640913408_o.jpg" width="320" /></a></div>
<br />
<br />
(F)Fryderykhttp://www.blogger.com/profile/07261155382314883797noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-644706634414459502019-11-13T14:50:00.002+01:002019-11-15T13:51:08.792+01:00Temat skrojony na miarę<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwn2SwiaDsCAWfGb2J71_kp37o5HG1GiwCBgXD9QWCgnLPa5ywjrV5dl2lMv-yqfzoRAwOWbk7I_BcvLKKJ0x9EZzfh1OmhJsAGQPTuiSL_sZ8wKu9T9O-jdcTbKv4IsCO1UKfyXjAEp0/s1600/okopy_39.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="870" data-original-width="700" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwn2SwiaDsCAWfGb2J71_kp37o5HG1GiwCBgXD9QWCgnLPa5ywjrV5dl2lMv-yqfzoRAwOWbk7I_BcvLKKJ0x9EZzfh1OmhJsAGQPTuiSL_sZ8wKu9T9O-jdcTbKv4IsCO1UKfyXjAEp0/s400/okopy_39.jpg" width="321" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
W związku z kolejną rocznicą Września 1939, trafiłem w Internecie przypadkiem na zdjęcie przedstawiające kopanie rowów przez dzieci. Sprzedawca zamieścił informację, jakoby jego autorem był Julien Bryan, ale z informacji zawartych na rewersie, nie do końca jest to takie oczywiste: <a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgf4kR37WQoHg4jFGak24SshxzfyMb0sRBpLMVahUWnnTTcXek3w4vcKlv2UpbI_m6zgzynEPS8vPcuwWw4ZMAuUqPYi4u79n0U2sVDdDal3t1OQbs5TAxVeBSlSQbtW8RyBp6sINJlEiM/s1600/opis.jpg">LINK</a>, poza tym, że zdjęcie wykonano dla amerykańskiej agencji prasowej ACME Newspictures: <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/ACME_Newspictures">LINK</a>. Podana data - 4 września 1939 też wyklucza taką możliwość, Bryan dotarł do Warszawy nocą z 6 na 7 września. Ale zostawmy kwestię autorstwa na boku.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Z wielkim zapałem przystąpiłem do próby odszukania miejsca, gdzie wykonano tę fotografię. Choć głównym tematem były dzieci kopiące rów, w tle znalazły się drzewa, jakiś kiosk i zabudowa, co wszystko razem zapowiadało duże szanse na rozwiązanie zagadki.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Z zachowanych zdjęć, przedstawiających kopanie rowów w Warszawie we wrześniu 1939, najbardziej znane przedstawiają takie miejsca jak: skwer przed Zachętą na placu Małachowskiego, plac Narutowicza, plac Weteranów i ulicę Targową (autorstwa Juliena Bryana) i aleję Wojska Polskiego na Żoliborzu (autorstwa Antoniego Snawadzkiego: <a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqELVTD1WklK3Iq9hbUHeh4riVJcKhgj4SMTD9SH7cjKSIOUXF4IMY0roXCIXd7oWPt1w4EVkfczgRd6tUqiz93Cs9vpQhC0avbPtcLV3jprojQx7-3HYEjw-FurM-O9Dgba4m7aObW8g/s1600/snawadzki.jpg">LINK</a>). Ta ostatnia lokalizacja, także ze względu na obecność młodzieży szkolnej, wydała mi się najbardziej prawdopodobna, więc moje poszukiwania zacząłem od sprawdzania placu Inwalidów i najbliższych okolic. Ale jakkolwiek bym się nie wpatrywał w zdjęcia lotnicze Żoliborza, nic mi się to nie chciało zgodzić. Dla spokoju sumienia przejrzałem inne warszawskie place, które z grubsza mogły wchodzić w grę, ale tu też nic się nie zgadzało.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
I kiedy już niemal całkowicie zrezygnowany, uznałem, że zagadka przerasta moje możliwości, Fryderyk z życzliwym pozdrowieniem, przesłał mi to samo zdjęcie w nieco szerszym ujęciu, zaczerpnięte z amerykańskiej agencji fotograficznej Getty Images: <a href="https://www.gettyimages.com/">LINK</a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_54NcB1uAlOq1cs6S92Xsp4dVBR3dE99fvRADJtSRpv_9zYgwE8oP9B0FgKlKXn-m_tWyN6UWVZGMykD7Otg5sH25k8VKTiaSDk8tDJm3vuPC1s8V_IEKuhGlBz2SBTzW7Y7lcZMRkj4/s1600/gettyimages-78947389-2048x2048.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1139" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_54NcB1uAlOq1cs6S92Xsp4dVBR3dE99fvRADJtSRpv_9zYgwE8oP9B0FgKlKXn-m_tWyN6UWVZGMykD7Otg5sH25k8VKTiaSDk8tDJm3vuPC1s8V_IEKuhGlBz2SBTzW7Y7lcZMRkj4/s400/gettyimages-78947389-2048x2048.jpg" width="283" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Te brakujące u góry 2 centymetry, czy ileż ich tam przyciął reporter dla większej wyrazistości kompozycyjnej kadru wiele wyjaśniały. Od razu wróciłem na Żoliborz, i aby formalności stało się zadość, dopasowałem odpowiednie miejsce. Żeby było śmieszniej, w pierwszych próbach przymierzałem ten kadr do budynków V Państwowego Gimnazjum i Liceum im. księcia Józefa Poniatowskiego przy ulicy Felińskiego 15, ale brakowało pewności układu zabudowy, który jest bardzo czytelny na zdjęciu przed wykadrowaniem. Oczywiście rów kopano w alei Wojska Polskiego. Na ortofotomapie z roku 1945 ujęcie to wygląd mniej więcej tak:</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTFxSWNGQFxKVbD5Ok7s4CwWoQ2DzZvNZpKFf_jLr7po75EqqeYDVdsllTMMacCeauNiMmCSgyjEcNfyymO_RyTNqg-B7fyEl-NpYsiwhsJv3n1hnjasdJkyOa9RaF2jWgjxt-45-tvsc/s1600/orto.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="791" data-original-width="1099" height="287" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTFxSWNGQFxKVbD5Ok7s4CwWoQ2DzZvNZpKFf_jLr7po75EqqeYDVdsllTMMacCeauNiMmCSgyjEcNfyymO_RyTNqg-B7fyEl-NpYsiwhsJv3n1hnjasdJkyOa9RaF2jWgjxt-45-tvsc/s400/orto.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Wszelkie wątpliwości rozwiewa charakterystyczny układ okien w budynku widocznym w tle po prawej stronie - to elewacja bloku przy alei Wojska Polskiego 29, od strony ulicy Bitwy pod Rokitną: <a href="https://www.google.pl/maps/@52.262922,20.9861551,3a,60y,232.85h,105.67t/data=!3m6!1e1!3m4!1shI4XvFwjn5Jm0oyUder87g!2e0!7i13312!8i6656">LINK</a>. Nauczka na przyszłość - przed braniem na warsztat zdjęć agencyjnych warto się szerzej rozejrzeć, za możliwie najpełniejszym kadrem. Nawet jeśli z punktu widzenia historyka sztuki jest to odzieranie fotografii z jej autorskich decyzji.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
(P, F)</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<br />Piotrhttp://www.blogger.com/profile/06707401776494430537noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-36669683081064267972019-11-12T13:00:00.000+01:002019-11-12T13:00:50.285+01:00Furmanka wśród ruin<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
Prezentowane dziś zdjęcie pojawiło się w roku 2016 w serwisie aukcyjnym Ebay.de. Ulicą wśród wypalonych, niewysokich budynków, przeciska się furmanka i wojskowa ciężarówka. Widać też nielicznych przechodniów. Według podpisu zdjęcie miało przedstawiać zrujnowaną ulicę w Warszawie, ale charakter zabudowy wskazywał raczej na jedną z podwarszawskich miejscowości:</div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXbhCvfpJyw2FZ6HOX1MfOyPtcUpMXS3S2ZWfs4yc-9GsL7vff6eTqvrPOxIgnpekVz9-LXs-39VhC5hbywpFATtheDS4Tzuzvjoij2bXM_9yWGGBY4kKN-WwXxJ5zOHbLj7_s7sF7Be0-/s1600/Zdjecie1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1150" data-original-width="1600" height="287" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXbhCvfpJyw2FZ6HOX1MfOyPtcUpMXS3S2ZWfs4yc-9GsL7vff6eTqvrPOxIgnpekVz9-LXs-39VhC5hbywpFATtheDS4Tzuzvjoij2bXM_9yWGGBY4kKN-WwXxJ5zOHbLj7_s7sF7Be0-/s400/Zdjecie1.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 1</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
Zagadkę udało się rozwiązać dopiero po trzech
latach, dzięki parze zdjęć także pochodzących z tego samego serwisu aukcyjnego i również błędnie
opisanych jako Warszawa:
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0LI91HDVe0r16YTdcqyJ0c-bMeR3NMkDrwMB_5iC63eF3Ak_BunPzPL9rEkC_XYXSLm5y5a0QgCatQrX_mRuLlzf3MIh9KGhiTpF-JTNhAOme0qs_AnQCL8AgeMJ5X5WLBM0OvTgafSMf/s1600/Zdjecie2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="387" data-original-width="1204" height="127" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0LI91HDVe0r16YTdcqyJ0c-bMeR3NMkDrwMB_5iC63eF3Ak_BunPzPL9rEkC_XYXSLm5y5a0QgCatQrX_mRuLlzf3MIh9KGhiTpF-JTNhAOme0qs_AnQCL8AgeMJ5X5WLBM0OvTgafSMf/s400/Zdjecie2.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 2a i 2b</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
Na zdjęciu numer 2b widoczna jest ta sama ulica, co na zdjęciu numer 1. Natomiast zdjęcie 2a przedstawia często fotografowane miejsce – wylot ulicy Traugutta na Plac Kościuszki w Sochaczewie. Krótkie poszukiwania w okolicy pozwoliły ustalić, że identyfikowane zdjęcie wykonane zostało właśnie na ulicy Traugutta i pokazuje fragment tej ulicy mniej więcej od wylotu Wąskiej w kierunku północnym. Wypalone ruiny to widoczne od strony podwórka domy przy południowej pierzei Placu Kościuszki. Potwierdza to następujące zdjęcie ulicy Traugutta zamieszczone w serwisie Fotopolska: <a href="https://fotopolska.eu/894570,foto.html?o=b344218">LINK</a>.<br />
<br />
Ruiny domów widoczne na zdjęciach zostały rozebrane jeszcze w czasie okupacji. Zniknęła cała południowa pierzeja Placu Kościuszki, zupełnie zmieniając wygląd tej części Sochaczewa. Po wojnie utworzono w tym miejscu Park im. Fryderyka Chopina. Obecny wygląd tego miejsca możemy obejrzeć w serwisie Google Maps: <a href="https://www.google.com/maps/@52.2288767,20.238309,3a,75y,336.73h,103.82t/data=!3m6!1e1!3m4!1smC4XgLTv7tZULw1FP27mLQ!2e0!7i13312!8i6656">LINK</a>.<br />
<br />
[nuro]
</div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-49010890338951641452019-10-25T15:18:00.001+02:002019-10-25T15:18:59.557+02:00II linia metra... w 1952 roku<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
Dzisiejszy wpis będzie miał nieco inny początek niż zwykle. Zacznę do tego, kto do Was pisze, choć zwykle wzmianka o tym znajduje się na końcu tekstu. Tym razem ma to jednak pewne znaczenie. Tu Kuba, ostatnio miałem zdecydowanie mniej czasu na identyfikowanie zdjęć, ponieważ niemal cały wolny czas zajmowała mi moja druga wielka pasja - historia warszawskiego metra. I z zagadnieniem tym związany jest też dzisiejszy wpis. Myślę, że udało mi się połączyć w nim te dwa aspekty.<br />
<br />
Nie wiem czy wiecie, że historia projektowania metra w Warszawie liczy już ponad sto lat i właściwie w każdym projekcie, poza najstarszym z 1918 roku, planowano, że metro połączy oba brzegi Wisły. Rzeka długo rzucała wyzwanie kolei podziemnej. Uległa dopiero 8 marca 2015, gdy uruchomiony został w Warszawie centralny odcinek II linii metra. Otwarto tunel metra przebiegający pod dnem Wisły, a jednocześnie pierwszy w Warszawie odcinek podziemnej kolei na osi wschód-zachód. Tym samym urzeczywistnione zostało zamierzenie, którego realizację podjęto jeszcze w latach 50. XX wieku. Wtedy to rozpoczęto budowę metra głębokiego na wzór istniejącego w Moskwie. Niestety ta warszawska inwestycja zakończyła się kompletnym fiaskiem. Jej początek inwestycji hucznie ogłoszono pod koniec 1950 roku. Okazało się jednak, że przy panujących w naszej stolicy warunkach geologicznych głębokie tunele oznaczały ogromne koszy. Usprawiedliwić ich poniesienie mogły tylko względy militarne - wraz z metrem powstać miało strategiczne połączenie kolejowe pod dnem Wisły. Byłoby ono kluczowe w przypadku III wojny światowej. Lecz po śmierci Stalina, wraz z krótkotrwałym odprężeniem między wschodem i zachodem, skończyła się także wola polityczna sprzyjająca warszawskiemu metru. Jednak zanim jesienią 1953 roku niemal całkowicie zarzucono tę budowę, intensywnie wykorzystano ją propagandowo.<br />
<br />
Kilkukrotnie inwestycja ta pojawiała się w Kronice Filmowej, co nie przeszkadzało w otaczaniu jej aurą tajemnicy. Lokalizację rozsianych po mieście terenów budowy szybów metra określano dość ogólnikowo – "plac Teatralny", "Ogród Saski", czy nawet "w Śródmieściu". W jednej z kronik (<a href="http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/6729" target="_blank">PKF 2/52 "Budujemy metro"</a>) pojawił m. in. taki kadr:</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhR0XBGQzcEqg1aWjHg5ca6Znc2QRukzUc6hrPLoMf27bCvME5Mo3Yt1Iak410sOIpiIOyidAQ4HSHkhrBWKq6m4Wtaq3D-75Y_FUDcj2M89Br66p4eJh_tPyDiyTuWrCRGcAmkJX0rH0PM/s1600/ogr%C3%B3d+saski+-+nieca%C5%82a+-+metro+szyb+s-6+kronika+filmowa.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="264" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhR0XBGQzcEqg1aWjHg5ca6Znc2QRukzUc6hrPLoMf27bCvME5Mo3Yt1Iak410sOIpiIOyidAQ4HSHkhrBWKq6m4Wtaq3D-75Y_FUDcj2M89Br66p4eJh_tPyDiyTuWrCRGcAmkJX0rH0PM/s1600/ogr%C3%B3d+saski+-+nieca%C5%82a+-+metro+szyb+s-6+kronika+filmowa.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Widać na nim dość dziwny obiekt. Jego przeznaczenie jest jednak znane - to wieża wyciągowa jednego z szybów metra. Tylko którego? W przeciwieństwie do innych ujęć, poza samą konstrukcją widać również jej otoczenie, co daje szansę identyfikacji miejsca, w którym się znajdowała. Na pierwszy rzut oka skojarzyłem widoczny w tle budynek z pałacykiem, albo innym zabytkiem. Początek lat 50. to czas odbudowy wielu zabytkowych gmachów. Budynek wydawał mi się znajomy, charakterystyczne było też to, że wydawało się jakby stał niemal samotnie, nie licząc oczywiście tymczasowej wieży. Najbardziej jednak moją uwagę przyciągał czarny owal nieco poniżej dachu. Czy to okienko? Ciekawił mnie też ten ciemny kształt odcinający się od płaszczyzny dachu. Jakby ścięty komin, co zupełnie nie pasowało do pałacyku... skojarzył mi się z wyglądem wieży kościoła Jezuitów w trakcie odbudowy - możecie ją zobaczyć <a href="https://warszawa.fotopolska.eu/1132108,foto.html?o=b6014" target="_blank">TU</a>. Oczywiście to musiał być inny obiekt, ale podjąłem ten trop. Szukałem kościołów w sąsiedztwie planowanej linii. Nie musiałem długo szukać. Okazało się, że to tył kościoła św. Antoniego Padewskiego przy Senatorskiej.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbRspfKko2xRGEmcgNdRZkMDw4n1JoIPqB1BxnTQUX0EfsVzC4xVDdvM2kmM3tRhCm8Yh54aEB4kfkxKPSvw2pnecd6ejDfix-vVaz3jjlk0h_mIq0hNQAuUcCsSOVAphNLv5wBwCHE7-G/s1600/POL_Warsaw_Ko%25C5%259Bci%25C3%25B3%25C5%2582_%25C5%259Bw._Antoniego_w_Warszawie_widok.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="1200" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbRspfKko2xRGEmcgNdRZkMDw4n1JoIPqB1BxnTQUX0EfsVzC4xVDdvM2kmM3tRhCm8Yh54aEB4kfkxKPSvw2pnecd6ejDfix-vVaz3jjlk0h_mIq0hNQAuUcCsSOVAphNLv5wBwCHE7-G/s320/POL_Warsaw_Ko%25C5%259Bci%25C3%25B3%25C5%2582_%25C5%259Bw._Antoniego_w_Warszawie_widok.jpg" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
fot. Hubert Śmietanka, licencja CC BY-SA<br />
<br /></div>
Jak widzicie, zgadza się kształt dachu, te owalne otwory, tylko w 1952 roku wieżyczka nie była jeszcze skończona. Ostateczne potwierdzenie przyniosły archiwa, w których udało mi się znaleźć adres szybu S-6. Znajdował się na posesji Niecała 14. Obecnie w miejscu placu szybowego znajdują się zabudowania i boisko Szkoły Podstawowej nr 75. Miejsce to pasuje do strony, od której widoczna jest świątynia. Wracając do tytułu wpisu - szyb S-6 znajdował się właśnie na trasie II linii metra, która to właśnie miała przekraczać Wisłę. Początkowo planowano, że kolej podziemna zacznie kursować już w 1956 roku. Niestety, żeby przejechać metrem na Pragę trzeba było poczekać prawie 60 lat!<br />
Jeśli historia warszawskiego metra wydaje się Wam ciekawa, to zachęcam Was do sięgnięcia po napisaną przeze mnie książkę <a href="https://www.klawaksiegarnia.pl/shop/warszawa/sto-lat-warszawskiego-metra-od-pomyslu-do-realizacji.html" target="_blank">"Sto lat warszawskiego metra"</a>. A także do śledzenia profilu <a href="https://www.facebook.com/historiametra/" target="_blank">"Historia metra w Warszawie"</a> jeśli tolerujecie Facebooka.<br />
[K]<br />
<br /></div>
</div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-83682305831397419992019-09-06T09:20:00.001+02:002019-09-06T09:20:08.762+02:00Brakujący fort<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Kilka lat temu, w roku 2012, w serwisie aukcyjnym Ebay.de pojawiła się seria ciekawych zdjęć, wykonanych we wrześniu 1939 roku przez niemieckiego żołnierza. Większość pochodziła z terenu Ursusa i Włoch, ale mnie najbardziej zainteresowały ujęcia, przedstawiające teren fortu, podpisane ogólnikowo <i>"Ein Fort vor Warschau" </i>:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiK1tT9WRCKleMbFkxiH-B9vVO_SKp6CqyTU6dp_QXmsVJJ3OPiivBKhpvci6J0lFeBPWePGsx75DQodc0hLUTCWpr-BsnH-1Rdv50rZFxu8dLUcjluVy198dOudda-yPIvVgTlkKFvqGGX/s1600/Zdjecie1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="395" data-original-width="508" height="310" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiK1tT9WRCKleMbFkxiH-B9vVO_SKp6CqyTU6dp_QXmsVJJ3OPiivBKhpvci6J0lFeBPWePGsx75DQodc0hLUTCWpr-BsnH-1Rdv50rZFxu8dLUcjluVy198dOudda-yPIvVgTlkKFvqGGX/s400/Zdjecie1.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 1</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXNVlsZHMSmgZbsv9pT9yzlu0QCOfKAJIFNer3YOi3dUxCCLla63HCd1MSzcz4eLNCQw6Fn1nUADiN9BoZZXHSBqyH9s9lQ064TPjVf1q-P9n09KAtLGRGNn32ZYv3IqQVjws9LzKMiYU2/s1600/Zdjecie2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="509" data-original-width="839" height="242" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXNVlsZHMSmgZbsv9pT9yzlu0QCOfKAJIFNer3YOi3dUxCCLla63HCd1MSzcz4eLNCQw6Fn1nUADiN9BoZZXHSBqyH9s9lQ064TPjVf1q-P9n09KAtLGRGNn32ZYv3IqQVjws9LzKMiYU2/s400/Zdjecie2.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 2</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3HJfT4PcnhFg6y0j43TuCpPkDdxAaKA0apvY5wy3TMdz00whlcHIwQSDMzeVJF67R6PnavwLODccdu5y1xPb9LvbDls1ohl1V9YhOTXxVImO_yOxzyALvNwn4lYRQ1XRqdo5CXCf7ktyx/s1600/Zdjecie3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="553" data-original-width="846" height="261" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3HJfT4PcnhFg6y0j43TuCpPkDdxAaKA0apvY5wy3TMdz00whlcHIwQSDMzeVJF67R6PnavwLODccdu5y1xPb9LvbDls1ohl1V9YhOTXxVImO_yOxzyALvNwn4lYRQ1XRqdo5CXCf7ktyx/s400/Zdjecie3.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 3</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhyphenhyphenmq0b_AjHGM6obKoOMQ_iFUM2xg90PboCwk0GYNhrL2Mk1_hP2uspcw6yfNswNLMmDzMgdFJ10ThZBJU42PARgIQzqwP5vuuvTucXT6UhFxr2NMBeBl-gRT5o-IxPsosgunVz2f6ob33/s1600/Zdjecie4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="495" data-original-width="700" height="282" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhyphenhyphenmq0b_AjHGM6obKoOMQ_iFUM2xg90PboCwk0GYNhrL2Mk1_hP2uspcw6yfNswNLMmDzMgdFJ10ThZBJU42PARgIQzqwP5vuuvTucXT6UhFxr2NMBeBl-gRT5o-IxPsosgunVz2f6ob33/s400/Zdjecie4.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 4</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkCS4CUtIstC-UtyiHY2mWDyLf70ssCADG4l8hKMs0YrnlPcD7cPkUg20vRzg-Glu4JKFQrepjoR-6NH_GcndI4_3wjbP_XxOMXtDSn76LDwt-p3IX6HHSB71pGQzp_aaYF9I_pTWHYwJT/s1600/Zdjecie5.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="697" data-original-width="506" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkCS4CUtIstC-UtyiHY2mWDyLf70ssCADG4l8hKMs0YrnlPcD7cPkUg20vRzg-Glu4JKFQrepjoR-6NH_GcndI4_3wjbP_XxOMXtDSn76LDwt-p3IX6HHSB71pGQzp_aaYF9I_pTWHYwJT/s400/Zdjecie5.jpg" width="290" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 5</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Na zdjęciu pierwszym widać dużą cześć terenu fortu - przy prawej krawędzi zdjęcia, częściowo niewidoczne jedno ze skrzydeł koszar, nieco dalej drugie skrzydło koszar z charakterystycznymi wywietrznikami. Tego typu konstrukcja - dwa budynki koszar usytuowane względem siebie pod kątem - stosowana była w fortach pierścienia wewnętrznego Twierdzy Warszawa. W fortach takich budowano też schrony podobne do tego, który widać na zdjęciu 4. Do dnia dzisiejszego przetrwały cztery forty pierścienia wewnętrznego - Fort Bema, Szczęśliwice, Mokotów i Fort Legionów Dąbrowskiego. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Dokładne porównanie wykluczyło jednak, aby zdjęcia wykonano w którymkolwiek z tych fortów. Przy żadnym nie istniał także budynek, który widoczny jest na zdjęciach 3 (na drugim planie) i 5. Pozostawał jedynie Fort Wola - jedyny fort w lewobrzeżnej części Twierdzy Warszawa, po którym obecnie nie pozostały żadne ślady. W literaturze dotyczącej Twierdzy Warszawa przeważa jednak opinia, że fort rozebrany został niemal całkowicie przed rokiem 1920 i w okresie okupacji miał już rzekomo nie istnieć. Lech Królikowski w monografii <i>Twierdza Warszawa</i> (2002) na stronie 265 pisze: <i>"Na mocy decyzji o kasacji twierdzy fort W został rozbrojony i w znacznym stopniu fizycznie zlikwidowany latem 1913 r. W 1917 r. władze niemieckie pozwoliły na kontynuowanie prac rozbiórkowych, przy których zatrudniano bezrobotnych. Z cegły odzyskanej z fortu wzniesiono m.in. mur wokół Cmentarza Wolskiego, a gruz służył na podsypkę przy budowie i utwardzaniu dróg. W okresie międzywojennym w forcie W znajdowały się koszary 3 batalionu pancernego warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej oraz oficerska i podoficerska szkoła wojsk samochodowych. W okresie II wojny światowej fort, a praktycznie tylko miejsce, w którym on stał, nie odegrały żadnej roli. Na zdjęciu lotniczym z 1947 r. widać wyraźnie zarys fortu, ale nie ma tam już żadnego murowanego obiektu fortecznego."</i> Podobne informacje na temat fortu znaleźć można także w Wikipedii: <a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Fort_W_Twierdzy_Warszawa">LINK</a>. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Tymczasem chociażby pobieżne zbadanie zdjęcia lotniczego z roku 1947, na które powołuje się Lech Królikowski, pozwala na stwierdzenie, że mimo częściowego zatarcia zarysu fortu, jego wał czołowy, a także znajdujące się pod nim koszary i schrony pozostały nietknięte. Potwierdza to także ortofotomapa z 1945 roku. W północno-wschodniej części fortu znajdował się duży budynek, rozmiarami zbliżony do widocznego na zdjęciach 3 i 5. Było więc bardzo prawdopodobne, że identyfikowane zdjęcia pochodzą z Fortu Wola, zwłaszcza, że był on najbliższym fortem pierścienia wewnętrznego wobec Włoch i Ursusa. Brak było jednak jakiegokolwiek materiału porównawczego - ani w literaturze, ani w Internecie nie znalazłem żadnych zdjęć wykonanych w tym forcie. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Sytuacja zmieniła się dopiero niedawno, gdy w serwisie Ebay.de pojawiło się kilka nowych zdjęć podpisanych na odwrocie "Fort Wola", wśród nich następujące: </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTMZ9qtPM38glsl1IFBW-PAh4jCWRHJzx0lwj5nP7i1dlXC_mGLddWkN1P9Wm8CJwtqprbQR5ElqzV9t9TMMnoyvVxhBeX3oSgXUYDZQcSY537mcD9PUrRnFjJnHDTAHWeWtH6I5p9j8Ct/s1600/Zdjecie6.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="344" data-original-width="553" height="248" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTMZ9qtPM38glsl1IFBW-PAh4jCWRHJzx0lwj5nP7i1dlXC_mGLddWkN1P9Wm8CJwtqprbQR5ElqzV9t9TMMnoyvVxhBeX3oSgXUYDZQcSY537mcD9PUrRnFjJnHDTAHWeWtH6I5p9j8Ct/s400/Zdjecie6.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Fot. 6</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Porównanie ze zdjęciem numer 1 nie pozostawia wątpliwości, że widzimy ten sam teren, sfotografowany z przeciwnej strony. Wprawdzie do podpisów na niemieckich zdjęciach należy podchodzić z pewną ostrożnością, ale wobec wymienionych wyżej poszlak, można uznać niemal za pewnik, że wszystkie powyższe zdjęcia wykonano na terenie Fortu Wola. Stanowią one bardzo cenny materiał, pokazujący wygląd obiektu, który do tej pory nie posiadał żadnej, oficjalnie uznanej, dokumentacji fotograficznej. Prawdopodobną lokalizację wszystkich zdjęć zaznaczyłem poniżej, na ortofotomapie z roku 1945: </div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdUkgnhHxp9vmn_0RzWcLZ-MDzYHFYeUl1T1EY6zmyj4d7k7Id-jKtfOm6WESAFakwPJ37X6VdSVRjSOfGhOSqcq_svPON-ImSha1_ZAguEjlIDbZiEqS8osmmOOYewxoFbpp9PTwHyxku/s1600/Zdjecie7.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1024" data-original-width="1280" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdUkgnhHxp9vmn_0RzWcLZ-MDzYHFYeUl1T1EY6zmyj4d7k7Id-jKtfOm6WESAFakwPJ37X6VdSVRjSOfGhOSqcq_svPON-ImSha1_ZAguEjlIDbZiEqS8osmmOOYewxoFbpp9PTwHyxku/s400/Zdjecie7.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Obiekt widoczny na zdjęciu 4 to najprawdopodobniej jeden z dwu małych schronów, które znajdowały się na krańcach wału czołowego. Oba istniały jeszcze w roku 1945, choć teren wokół schronu na lewym barku był już wówczas całkowicie splantowany. Przyjąłem więc, że jest to schron na prawym barku. Na zdjęciach 2 i 3 widzimy najprawdopodobniej ruiny wysadzonych w powietrze betonowych kazamat magazynowych. Na terenie fortu były dwie pary takich kazamat. Zdjęcie 3 jest łatwiejsze do umiejscowienia, z uwagi na widoczny w tle budynek i fakt, że rumowisko gruzu jest dobrze widoczne na ortofotomapie. Lokalizacja zdjęcia 2 jest trudniejsza, na mapie zaznaczyłem najbardziej prawdopodobne miejsce, kierując się widocznym w tle kominem i dachem jednego z baraków. Bardzo podobne schrony i kazamaty przetrwały do dzisiaj w stanie nienaruszonym na terenie Fortu Mokotów. Fort ten jest niemal identyczny jak Fort Wola, a ponieważ jest zachowany praktycznie w 100%, warto go zwiedzić, aby przekonać się jak wyglądały tego typu obiekty. Poszukując dalszych informacji na temat fortu, znalazłem ciekawą relację zatrudnionego tam przymusowo pana Janusza Dzianio: <a href="http://www.warszawa.pl/za-oknem/fort-wola-1943-1944/">LINK</a>. Z relacji tej można dowiedzieć się, że w okresie okupacji w forcie istniały niemieckie warsztaty samochodowe. Prawdopodobnie zajmowały one także widoczny na zdjęciach nr 3 i 5 dwupiętrowy budynek. Co ciekawe, obiekt ten przetrwał mimo budowy w latach 50. XX wieku kompleksu Zakładów Mechanicznych Nowotki. Zburzono go dopiero w roku 2014, razem z większością zabudowy fabryki. Obecnie planowana jest w tym miejscu budowa osiedla mieszkaniowego.</div>
<br />
(nuro)<br />
<br /></div>
Kubahttp://www.blogger.com/profile/11876802680363958524noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6182015675659399858.post-66777059207031668212019-05-31T09:41:00.000+02:002019-05-31T09:41:40.726+02:00Podwórze Tadeusza RolkeJeszcze tylko do 9 czerwca 2019 w Domu Spotkań z Historia trwać będzie wystawa zdjęć Tadeusza Rolke: <a href="https://dsh.waw.pl/3075-tadeusz-rolke-fotografie-warszawskie,wys">LINK</a>. Kto nie widział, koniecznie musi się wybrać - rewelacyjne fotografie i kawał dokumentacji życia stolicy na przełomie lat 50-tych i 60-tych XX wieku. Wśród zgromadzonych prac fotoreportera, moją uwagę zwróciło szczególnie takie oto zdjęcie, wykonane na podwórzu jednej z warszawskich kamienic:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4eby-VVWGzY4t3h5rflKCqxcNHDzz0I9umxR72LHgVDXhsRHhaoQ9Ks7KRFUClE74bq6ph32_KKJf596V5a7L-9U2w6qbS27GASbqr1kufLylj_YRsH0IdqTOJJMemi_oFgqkFNy-sfw/s1600/rolke.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1171" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4eby-VVWGzY4t3h5rflKCqxcNHDzz0I9umxR72LHgVDXhsRHhaoQ9Ks7KRFUClE74bq6ph32_KKJf596V5a7L-9U2w6qbS27GASbqr1kufLylj_YRsH0IdqTOJJMemi_oFgqkFNy-sfw/s400/rolke.jpg" width="390" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<i>Warszawskie podwórko</i>, 1960. Fot. Tadeusz Rolke/Agencja Gazeta</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Trochę taka fabryczno-rzemieślnicza zabudowa, pani z poduchami przy drewnianym trzepaku, zalegający śnieg, jakiś smętny krzaczek na trawniku, wyżej zwisające przewody elektryczne, a w tle jeszcze chłopiec z rękami schowanymi w kieszeniach. Mistrzowski kadr! Ale lakoniczny podpis nie dawał mi spokoju. "Gdzie też wykonano to zdjęcie? Jak obecnie wygląda to miejsce? Czy kamienica jeszcze istnieje?" Przez głowę przelatywały mi różne pytania, ale wpatrując się usilnie w tę fotografię, nie potrafiłem znaleźć żadnej odpowiedzi. Zupełnie nic. Pustka. Choć pozornie wydawało się, że nie będzie problemu z ustaleniem adresu budynku, to jednak fakt, że ani Autor, ani realizatorzy wystawy nie potrafili tego dokonać, mówił sam za siebie. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Wpatrywałem się w prześwit bramy próbując wypatrzyć w tle jakąkolwiek podpowiedź, ale wyobraźnia podsuwała mi fałszywe tropy - raz widziałem w tle most Kierbedzia, a już za chwilę zwykłe drewniane ogrodzenie. Przestudiowałem wnikliwie życiorys Autora i kolejne jego warszawskie adresy, żeby zawęzić krąg poszukiwań, ale to też nie przyniosło żadnego rezultatu. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Nie mając innego pomysłu, rozpocząłem pobieżne przeglądanie ortofotomapy w poszukiwaniu kamienicy z budynkiem frontowym o nierównej wysokości dachu. Powiśle, Praga, Mokotów, Wola. Szukałem raczej po "biedniejszych" dzielnicach, ale wciąż bez rezultatu. Chwilami zastanawiałem się, czy to w ogóle Warszawa, ale była to raczej rozpaczliwa próba wytłumaczenia własnej bezradności. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Uczepiłem się dwóch hipotez: 1. budynek nie istnieje obecnie (rozebrano go w ramach porządkowania i gomułkowskiej modernizacji) oraz 2. trzeba szukać miejsca z pusta przestrzenią (być może już zabudowaną). I znowu ani trochę nie przybliżyłem się do rozwiązania zagadki. Ale ponieważ doświadczenie podpowiada, że nie należy pochopnie się poddawać, postanowiłem zweryfikować moje poprzednie założenia, uznając, że prawdopodobnie są błędne. Tym razem przyjąłem, że 3. budynek przetrwał i istnieje do dziś (być może jednak w zmienionym kształcie i z odbudowanym piętrem), oraz 4. stoi w obszarze ciasnej zabudowy szeroko rozumianego centrum. Mogły na to wskazywać rozmiary budynku, nieco archaiczna forma bocznej oficyny oraz owalna klatka schodowa. Choć na zdjęciu, mamy typową, chmurną aurę zimowego dnia, cienie wyraźnie zagęszczają się po lewej stronie, zatem kierunek wykonania zdjęcia był zapewne zachodni. Brak widocznych śladów po działaniach wojennych na elewacji budynku, skierował mnie początkowo na Pragę, ale zasób potencjalnych miejsc szybko się wyczerpał, więc wróciłem na lewy brzeg. I naraz mnie olśniło. Przecież cała publicystyka warszawska lat 60-tych kręciła się wokół tzw. "dzikiego zachodu"! Oczywiście, że już ty wcześniej szukałem, ale może przeoczyłem coś istotnego, sugerując się błędnymi założeniami? Tak! Chwila szukania i znajduję to podwórko! Czuję jak przyjemna fala ulgi i satysfakcji zalewa moje serce. W końcu zagadka zostaje rozwiązana! Chwytam aparat i lecę na miasto, żeby wykonać wizję lokalną. Podwórze nadal jest zaciszne i trochę jakby ukryte, choć nie jest wcale zamykane. Obecnie wygląda tak:</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgzKCNRSt2SzIECHw8WStvl7_ezK7g1Z4xjCLy1BZRfqqm4emD58-ylyrPzqGsU4h3jsVom9iEvDbAbKUL8Nya_u-tyJ6AlMWan1-GL1TD1rUruQrj2EADLB82EdproPSGiAkMfMYxNEbo/s1600/miedziana.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1546" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgzKCNRSt2SzIECHw8WStvl7_ezK7g1Z4xjCLy1BZRfqqm4emD58-ylyrPzqGsU4h3jsVom9iEvDbAbKUL8Nya_u-tyJ6AlMWan1-GL1TD1rUruQrj2EADLB82EdproPSGiAkMfMYxNEbo/s400/miedziana.jpg" width="386" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<i>Warszawskie podwórko</i>, 2019. Fot. Piotr Niewiadomski/Warszawska identyfikacja</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Kolejny raz okazało się, że banalna z pozoru zagadka, sprawiła całkiem sporo "kłopotu". Zdjęcie wykonano na podwórzu kamienicy przy ulicy Miedzianej 10. Jej obecnych mieszkańców, a także całego Mirowa i Warszawy, jeszcze raz serdecznie zapraszam na wystawę fotografii Tadeusza Rolke.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
(P)</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<br />Piotrhttp://www.blogger.com/profile/06707401776494430537noreply@blogger.com1